Τοῦ κ. Β. Χαραλάμπους, θεολόγου
Εἶναι λυπηρό, Ἱερωμένοι καὶ λαϊκοὶ θεολόγοι νὰ ἀμφισβητοῦν τὸ Ἅγιον Φῶς καὶ νὰ εἰρωνεύονται τὴ συντριπτικὴ πλειοψηφία τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν ποὺ πιστεύουν στὸ θαῦμα τοῦτο. Δὲν λυποῦνται νὰ διαλαλοῦν τούτη τὴν ἀντιεκκλησιαστικὴ δυσπιστία τους; Ἀμφισβητοῦν αὐτὰ ποὺ κατέγραψε ἡ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ τῆς Ἱστορίας;
Στὴν ἱστοσελίδα τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, ὅπου παρατίθεται συνοπτικὴ παρουσίαση γιὰ τὸ Ἅγιον Φῶς ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων τὰ ἑξῆς: “Μετὰ τὸ πέρας τῆς εὐχῆς τοποθετεῖ τὸ βαμβάκιον εἰς τὸν Πανάγιον Τάφον καὶ μὲ θαυμαστὸν τρόπον ἀνάβει. Μὲ αὐτὸ ἀνάβει τὰ κεριὰ καὶ ἐξέρχεται ἀπὸ Τὸ Ἱερὸν Κουβούκλιον. Τὸ σπουδαῖον εἶναι ὅτι τὸ Ἅγιον Φῶς δι’ ὀλίγα λεπτὰ δὲν ἔχει πυράδα. Δηλαδή, ἐὰν εἰς ἀκουμπήση τὸ Ἅγιον Φῶς εἰς τὰ χέρια του δὲν θὰ καῆ. Πραγματικῶς εἶναι ἕνα ἐκ τῶν μεγαλυτέρων Θαυμάτων τῆς Χριστιανοσύνης, τὸ ὁποῖον ἐπαναλαμβάνεται κάθε χρόνο τὸ Μέγα Σάββατον”. Δὲν ἀντιλαμβάνονται ὅτι καὶ τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων εἰρωνεύονται;
“Τὸ σπουδαῖον εἶναι ὅτι τὸ Ἅγιον Φῶς, διὰ ὀλίγα λεπτὰ δὲν ἔχει πυράδα”, ἀναφέρει τὸ σχετικὸ κείμενο στὴν ἱστοσελίδα τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, ὅπου παρατίθεται συνοπτικὴ παρουσίαση γιὰ τὸ Ἅγιον Φῶς. Αὐτὰ τὰ παρατηρεῖ καὶ ὅποιος βρεθεῖ αὐτὴ τὴ μέρα στὸν Πανάγιο Τάφο. Ἡ εἰλικρίνεια ἁπλῶν ἀνθρώπων, ἁπλῶν γιαγιάδων καὶ παππούδων ποὺ μὲ ἁπλότητα καὶ αὐθορμητισμό, ὁ καθένας περιγράφει μὲ τὸν τρόπο του, τὴν ἐμπειρία του αὐτὴ στὸ Ναὸ τῆς Ἀναστάσεως, φανερώνει ἕνα ἀληθινὸ βίωμα. Ἐνθυμοῦμαι μία ἁπλὴ γιαγιὰ ἀπὸ τὴν Κύπρο, ποὺ μοῦ περιέγραφε παραστατικὰ τὸ ἄναμα τῶν κανδήλων ἀπὸ τὸ Ἅγιο Φῶς ἐντὸς τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, σὰν μία πολὺ μεγάλη πλατιὰ κορδέλλα.
Οἱ ἀμφισβητοῦντες τὸ Ἅγιο Φῶς, κατ’ οὐσίαν ἀμφισβητοῦν καὶ τὴν ἱστορικὴ μαρτυρία, ποὺ ἀναφέρει ὅτι τὸ ἔτος 1579 μ.Χ. τὸ Ἅγιο Φῶς ἐξῆλθε ἀπὸ τὴν ἐξωτερικὴ κολώνα τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως. Ὅταν τὸ ἔτος 1579 μ.Χ. κατάφεραν οἱ αἱρετικοὶ μονοφυσίτες Ἀρμένιοι νὰ πάρουν ἄδεια ἀπὸ τοὺς Τούρκους, γιὰ νὰ εἰσέλθουν στὸν Πανάγιο Τάφο, γιὰ νὰ πάρουν αὐτοὶ τὸ Ἅγιο Φῶς, ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Σοφρώνιος καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι πιστοί, μαζεύτηκαν στὴν Ἁγία Αὐλὴ τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως. Ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων προσευχόταν μπροστὰ ἀπὸ τὴ μεγάλη ἐξωτερικὴ ἀριστερὴ κολώνα τοῦ Ναοῦ. Αἴφνης ἡ κολώνα ἐσχίσθη καὶ ἐξῆλθε ἀπὸ ἐκεῖ τὸ Ἅγιο Φῶς. Ὁ ἐμίρης Τοῦνομ ἐκείνη τὴ στιγμὴ ἦταν ψηλὰ στὸν ἀπέναντι μιναρέ. Μόλις εἶδε τὸ θαῦμα τοῦ Ἁγίου Φωτὸς ὁ ἐμίρης Τοῦνομ, ἀρνήθηκε τὴν βλάσφημη καὶ ἀντίθεη πλάνη τοῦ Ἰσλὰμ καὶ ὁμολογώντας τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ὡς ἀληθινὸν Θεόν, ἔπεσε ἀπὸ τὸν “λογχίζοντα” τὸν οὐρανὸ μιναρὲ καὶ δὲν ἔπαθε τίποτε. Ἡ ὁμολογία του στὸν Χριστὸ τὸν ὁδήγησε στὸν διαπυρὸς θάνατο ἀπὸ τοὺς Τούρκους.
Τί ἦταν ἐκεῖνο ποὺ ὁδήγησε τὸν ἐμίρη Τοῦνομ νὰ μαρτυρήσει γιὰ τὸν Χριστό; Δὲν ἦταν τὸ γεγονὸς ὅτι εἶδε τὸ Ἅγιο Φῶς, τὸ ὁποῖο ἐξῆλθε ἀπὸ τὴν ἐξωτερικὴ κολώνα τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως; Τὸν «ὡς λῃστὴν μνήσθητί μου κραυγάσαντα τὴν ἑνδεκάτην ὥραν, καὶ εἰς τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ προσχωρήσαντα, ἐμίρην Τοῦνομ» (Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου), κατ’ οὐσία ἀμφισβητοῦν οἱ διαλαλοῦντες τὴν ἀντιεκκλησιαστικὴ δυσπιστία γιὰ τὸ Ἅγιο Φῶς. Αὐτὴ ὅμως ἡ σημαντικὴ ἱστορικὴ μαρτυρία, ἔγινε ἄλλος στηριγμὸς γιὰ πολλοὺς ὀλιγοπίστους. Τοὺς ἀμφισβητοῦντες «τὸν θεασάμενον ὡς πῦρ τὸ Φῶς τὸ Ἅγιον, ἐπ’ Ὀρθοδόξους κατεβαῖνον», ὅπως τὸ Κοντάκιον τοῦ Ἁγίου Τοῦνομ ἀναφέρει, δὲν εἶναι εὔκολο κανεὶς νὰ πείσει, γιατί δὲν ἀποτελεῖ πρόβλημα ἱστορικῆς ἄγνοιας.
Δηλαδὴ νὰ θεωρήσομε συνεπακόλουθα, ὅτι οἱ ἀμφισβητοῦντες Ἱερωμένοι καὶ λαϊκοὶ θεολόγοι, ἀμφισβητοῦν καὶ τὸν Ἅγιο Μάρτυρα Τοῦνομ; Στὴν Ἱερὰ Μονὴ τῆς Μεγάλης Παναγίας στὰ Ἱεροσόλυμα, τὴν καλουμένη καὶ Μονὴ τῶν “Σπουδαίων Μοναχῶν”, ἡ ὁποία εἶναι κτισμένη ἐκεῖ ποὺ σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση στάθηκε ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος καὶ εἶδε τὴ Σταύρωση τοῦ Χριστοῦ, ἐκεῖ σ’ αὐτὴ τὴν Ἱερὰ Μονή, φυλάσσονται ἀνάμεσα στὰ λείψανα ἄλλων Ἁγίων καὶ τὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Τοῦνομ τοῦ ἐμίρη, ὁ ὁποῖος μαρτύρησε ἀπὸ τοὺς Τούρκους, ἐπειδὴ ὁμολόγησε τὴν πίστη του στὸν Χριστό. Αὐτὸν τὸ Μάρτυρα ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 18 Ἀπριλίου. Ἀμφισβητοῦν καὶ τὸν Ἅγιο Μάρτυρα Τοῦνομ, οἱ διαλαλοῦντες τὴν ἀντιεκκλησιαστικὴ δυσπιστία γιὰ τὸ Ἅγιο Φῶς;
«Χαίροις ὁ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καθομολογήσας, ὅτε εἶδες τὸ Θεῖον Φῶς, Τοῦνομ καλλιμάρτυς» (Ἀπὸ τὸ Μεγαλυνάριον τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Τοῦνομ). Ποιὰ αἰσθήματα διακατέχουν τοὺς ἀμφισβητοῦντες τὸ Ἅγιο Φῶς, ὅταν ψάλλομε στὴν ἐκκλησία τὸ Μεγαλυνάριο τοῦτο; Δοκιμαζέτωσαν οἱ ἀπιστοῦντες. Ὡς τέκνα φωτὸς τὸ Ἅγιον Φῶς ὑποδεξόμεθα.
Πρὶν λίγα χρόνια ἡ ἀμφισβήτηση τοῦ θαύματος τοῦ Ἁγίου Φωτός, ἀπὸ Ἀρμένιο αἱρετικὸ “ἐπίσκοπο”, ἦλθε νὰ προστεθεῖ στοὺς ὀλίγιστους Ὀρθοδόξους Ἱερωμένους καὶ λαϊκοὺς θεολόγους ποὺ δημόσια σκανδαλίζουν τὸν πιστὸ λαό. Τὸ ὅτι ὁ Ἀρμένιος “ἐπίσκοπος” ἀμφισβήτησε τὸ γεγονὸς εἶναι προφανές. Τὸ προνόμιο αὐτὸ ἀνήκει μόνο στὸν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων. Εἶναι προφανὴς ἡ αἰτία τῆς στάσης του αὐτῆς. Τὸ ὅτι ὁ Μονοφυσίτης “πατριάρχης” λαμβάνει τὸ Ἅγιο Φῶς ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων καὶ κατόπιν πανηγυρίζει ἐπὶ τῶν ὤμων τῶν ὁμοδόξων του δὲν τὸν προβλημάτισε; Τὸ προνόμιον τοῦτο τοῦ θαύματος τοῦ Ἁγίου Φωτὸς οὐκ ἀπ’ ἀνθρώπων ἐστι, ἀλλ’ ἐκ Θεοῦ. Ἀποτελεῖ προνόμιο τῆς Μιᾶς Ἁγίας Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Τέτοιο προνόμιο οἱ ἀποκοπέντες ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μονοφυσίτες, ἂς μὴν ἐπιζητοῦν. Τέτοιο προνόμιο σὲ μία αἱρετικὴ κοινότητα θὰ συνηγοροῦσε στὴν παραμονὴ στὴν κακοδοξία καὶ θὰ ἐμπόδιζε τὴν ἐπιστροφή τους στὴν Ἐκκλησία.
Τὸ μεγάλο πρόβλημα τῆς ἀμφισβήτησης τοῦ θαύματος τοῦ Ἁγίου Φωτὸς καὶ ἀπὸ Ὀρθοδόξους ἱερωμένους καὶ λαϊκοὺς θεολόγους, ἐξακολουθεῖ νὰ σκανδαλίζει τοὺς πιστούς. Δυστυχῶς ἀνενόχλητοι διαλαλοῦν αὐτὴ τὴν ἀντιεκκλησιαστικὴ δυσπιστία τους σκανδαλίζοντας τοὺς πιστούς. Ἡ ἀντιεκκλησιαστικὴ δυσπιστία τους προσκρούει σ’ αὐτὸ ποὺ ἡ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας διέσωσε. Ποιὸς “θὰ κατασείση τῇ χειρὶ τοῦ σιωπᾶν”, σὲ ὅσους προβάλλουν τὴν ἀντιεκκλησιαστικὴ αὐτὴ δυσπιστία;