ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ
15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2025
Ἀπόστολος: Ἑβρ. ια΄ 33 – ιβ΄ 2
Εὐαγγέλιον: Ματθ. ι΄ 32-33, 37-38, ιθ΄ 27-30
Ἦχος: πλ. δ΄.- Ἑωθινόν: Α΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
«ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. ΙΒ΄ 2)
Οἱ Ἅγιοι!
Σήμερον, ἀδελφοί μου, ὁλοκληροῦται ὁ κύκλος τῶν ἑορτῶν τοῦ Πεντηκοσταρίου! Πεντήκοντα καὶ πλέον, ἡμέρας παρήλθομεν, ἑορτάζοντες καὶ πανηγυρίζοντες, ἐν πρώτοις, τὴν πανίερον καὶ κορυφαίαν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος, ἀλλὰ καὶ ἐν συνεχείᾳ, κατὰ τὴν παρελθοῦσαν ἑβδομάδα, τὴν ἑορτὴν τῆς Πεντηκοστῆς καὶ αὐτήν, τὴν τοῦ Παναγίου Πνεύματος! Ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, προέβαλε κατὰ ταύτας τὰς ἡμέρας, τὰ δύο Θεῖα πρόσωπα τῆς Παναγίας Τριάδος, – τὸν Υἱὸν καὶ τὸ Πανάγιον Πνεῦμα, – ὁρίζουσα δογματικῶς, τὴν ἴσην τούτων προσκύνησιν καὶ τιμήν!
Ὡς κατακλεῖδα τῶν τοιούτων καὶ τοσούτων ἑορτῶν ὥρισεν, ὥστε νὰ ἑορτάζωνται σήμερον, ἅπαντες οἱ ἀναδειχθέντες ἐπώνυμοι καὶ ἀνώνυμοι Ἅγιοι, οἵτινες διὰ τῆς ἐνθέου βιοτῆς των, ἐδόξασαν τὸν ἀντιδοξάζοντα τούτους Κύριον καὶ Θεόν! Τούτους τοὺς Ἁγίους παρουσίασε σήμερον ὁ Θεῖος Ἀποστολικὸς Λόγος, μὲ ἰδιαιτέραν ἔμφασιν, προβάλλων τὰ κοινὰ καὶ φρικτὰ καὶ ἀφάνταστα ἀγωνίσματά των, – «ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος», – διὰ τῶν ὁποίων «ὑπέγραψαν» τὴν Πίστιν των καὶ τὴν ἀφοσίωσίν των καὶ τὴν λατρείαν των, εἰς τὸν Πανάγιον Θεόν! Τούτους τοὺς «λαμπροὺς ἀστέρας» τῆς Ἐκκλησίας, θεωροῦμεν σήμερον, οὐχὶ μόνον ἵνα θαυμάσωμεν τὴν ἐνάρετον πολιτείαν των, ἀλλὰ πρωτίστως ἵνα παραδειγματισθῶμεν καὶ πορευθῶμεν «ἐπὶ τοῖς ἴχνεσιν αὐτῶν»! Προβάλλει τούτους ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, ἵνα διδάξῃ ἡμᾶς, ὅτι ἡ Ἁγιότης εἶναι ἐφικτὴ καὶ ἐπιτυγχάνεται, ἀρκεῖ νὰ ἀγαπήσωμεν τὸν Κύριον, ὡς ἠγάπησαν Τοῦτον, ἅπαντες οἱ τιμώμενοι σήμερον Ἅγιοι, «ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος» (Μᾶρκ. ΙΒ΄ 30)!
Ἡ πίστις τῶν Ἁγίων!
Εἰς τὸ σημερινὸν Ἀποστολικὸν ἀνάγνωσμα, ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς ὁμιλεῖ διὰ τὴν πίστιν. Εἰδικώτερον δέ, διὰ τὴν πίστιν τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ τὸν ρόλον τῆς πίστεως αὐτῆς εἰς τὴν πορείαν των πρὸς τὸν Θεόν. Ἐπειδή, θεωροῦμεν πολλάκις, ὅτι ἔχομεν πίστιν καὶ ἐπιθυμοῦμεν μέσῳ αὐτῆς νὰ προβάλωμεν ἑαυτοὺς ὡς ἀξίους τοῦ Θεοῦ, ἀξίζει νὰ ἴδωμεν αὐτὴν τὴν πίστιν τῶν ἁγίων καὶ τὰ ἐπιτεύγματά της, διὰ νὰ ἐπιβεβαιώσωμεν τὴν ἰδικήν μας. «Διὰ πίστεως», λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, οἱ Ἅγιοι «κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων» (Ἐβρ. ΙΑ΄ 33-34). Ἀντιλαμβάνεται ὁ καθείς, ὅτι ἡ πίστις αὕτη τῶν ἁγίων εἶναι πολὺ ἀνωτέρα καὶ διαφορωτέρα τῆς ἰδικῆς μας.
Διὰ νὰ γίνωμεν δὲ σαφέστεροι, ἡ πίστις τῶν Ἁγίων ἦτο κυρίως, ἀγάπη καὶ ἀφοσίωσις πρὸς τὸν Θεόν. Τὰ ἀνωτέρω λόγια, καθὼς καὶ ὅσα ἀκόμη ἠκούσαμεν σήμερον εἰς τὸ ἱερὸν κείμενον, δεικνύουσι τὴν πίστιν ἐκείνην τὴν ὀδυνηράν. Τὴν πίστιν τὴν ἐνεργόν καὶ ζῶσαν. Τὴν πίστιν εἰς τὴν δύναμιν τοῦ Κυρίου καὶ οὐχὶ εἰς τὴν ὕπαρξιν Αὐτοῦ. Τὴν πίστιν ἡ ὁποία ἐξέφραζεν ἐλπίδα, ἢ μᾶλλον βεβαιότητα, διὰ τὴν ἔκβασιν τῶν πραγμάτων. Τὴν πίστιν τὴν ὁποίαν διεκήρυξεν ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ὅταν ἔλεγεν εἰς τοὺς μαθητάς Του, «ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως, ἐρεῖτε τῷ ὄρει τούτῳ, μετάβηθι ἐντεῦθεν ἐκεῖ, καὶ μεταβήσεται· καὶ οὐδὲν ἀδυνατήσει ὑμῖν». (Ματθ. ΙΖ΄ 20). Τὴν πίστιν, τέλος, ἐκείνην, τὴν ὁποίαν ἐζήτει ὡς βασικὴν προϋπόθεσιν διὰ νὰ ἐπιτελῇ τὰς θαυματουργικὰς ἐπεμβάσεις Του.
Οἱ Ἅγιοι… σήμερον
Ὑπάρχουσιν, ἆραγε, σήμερον Ἅγιοι; Βεβαίως, δὲν ἐρωτῶμεν ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἀρνοῦνται τὴν Ἁγίαν Πίστιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ! Τὸ ἐρώτημά μας τοῦτο, ἁπλῶς τὸ ἐπαναλαμβάνομεν, ὡς προερχόμενον ἐκ πολλῶν συνειδητῶν ἢ μή, θὰ ἐλέγομεν, χριστιανῶν, καὶ οἱ ὁποῖοι διὰ τοῦ ἐρωτήματος, προβάλλουσιν ἤδη τὴν ἀρνητικήν των ἀπάντησιν. Παρὰ τὸ γεγονός, ὅτι ἤδη ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία ἔχει ἀναδείξει καὶ κατὰ τὸν 19ον, καὶ κατὰ τὸν 20όν, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὸν 21ον αἰῶνα, ἀρκετοὺς Ἁγίους, ἐκ τῶν ὁποίων μάλιστα, ἀρκετοὺς ἐγνωρίσαμεν καὶ συνωμιλήσαμεν μετ’ αὐτῶν, ἐν τούτοις, τὸ ὡς ἄνω ἐρώτημα, λέγεται καὶ ἐπαναλαμβάνεται διὰ τοιούτου τρόπου, ὡς ἡ Ἁγιότης νὰ θέλωμεν νὰ μένῃ μακρὰν ἡμῶν. Ὡς νὰ μὴ θέλωμεν τοὺς Ἁγίους καὶ – δῆθεν – νὰ εἴμεθα, τρόπον τινά, “καταδικασμένοι” νὰ ἀκολουθῶμεν “μοιρολατρικῶς”, τὴν ὁδὸν τὴν ἀπάγουσαν εἰς τὴν ἀπώλειαν!
Ὑπάρχουσιν, ἆραγε, σήμερον Ἅγιοι; Ἐπαναλαμβάνομεν τὴν ἰδίαν ἐρώτησιν, ὄχι διὰ νὰ ἐνισχύσωμεν τὴν ὑποβόσκουσαν ἄρνησιν, ἀλλὰ διὰ νὰ ἐνθαρρύνωμεν τοὺς ἀποθαρρυμένους καὶ λάβωμεν καὶ ἡμεῖς αὐτοί, τὴν δύναμιν ἐκ τοῦ γεγονότος ὅτι οἱ «Ἅγιοι», δηλαδὴ οἱ ἀφιερωμένοι εἰς τὸν Θεὸν καὶ ἐξαρτώμενοι ἐξ Αὐτοῦ καὶ ἀγαπῶντες Αὐτόν, «ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ… καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ… καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ …” αὐτῶν (Ματθ. ΚΒ΄ 37), ὑπῆρχον καὶ ὑπάρχουσι καὶ θὰ ὑπάρχουσιν εἰς τοὺς αἰῶνας. Καὶ σήμερον ὑπάρχουσιν, ὄχι μόνον οἱ ἤδη γνωστοί μας Ἅγιοι, – Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης, Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, Ἀμφιλόχιος ὁ Πάτμιος, Ἰάκωβος ὁ ἐξ Εὐβοίας, κ. ἄ. – ἀλλὰ καὶ πλῆθος ἄλλων ἀφανῶν Ἁγίων, εἴτε εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος, εἴτε εἰς τὸν Ἑλλαδικὸν χῶρον, εἴτε εἰς τὸν κόσμον ὅλον.
Ἐφ’ ὅσον δέ, ὑπάρχουσιν Ἅγιοι καὶ … σήμερον, τὸ ἐρώτημα τὸ ὁποῖον γεννᾶται εἶναι, «θέλομεν ἡμεῖς νὰ γίνωμεν Ἅγιοι;»!!! Πρὸς τοῦτο, ἄλλωστε, ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, φέρει καθημερινῶς τὰς μορφὰς τῶν Ἁγίων ἐνώπιον ἡμῶν, οὐχὶ μόνον ἵνα ἀνάπτωμεν λαμπάδας καὶ τελῶμεν πανηγυρικὰς θείας Λειτουργίας καὶ κτίζωμεν περιλάμπρους Ναοὺς πρὸς τιμήν των, ἀλλὰ διὰ νὰ ὁμοιάσωμεν πρὸς αὐτούς, κατὰ τὸν Χρυσοστόμειον λόγον, «τιμὴ Ἁγίου, …μίμησις Ἁγίου».
Ἡ Πίστις εἰς τὸν Θεόν, τὸ πρῶτον ζητούμενον!
Ἔχομεν εἴπει κατ’ ἐπανάληψιν, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶσται, ὅτι πολλοὶ εἴτε ἑκουσίως, ἴσως, ὅμως, καὶ ἀκουσίως, δημιουργοῦσι τὴν «πίστιν» ποὺ θέλουσι, καὶ πλατύνουσιν αὐτὴν ἀλλὰ καὶ περιορίζουσι, κατὰ τὴν ἰδίαν ἐκτίμησιν ἀλλὰ καὶ προτίμησιν! Ἀφ’ ἧς στιγμῆς, ὅμως, ἔδειξεν εἰς ἡμᾶς ὁ Κύριος, ποία εἶναι ἡ σώζουσα Πίστις, αἱ προσωπικαὶ ἐκτιμήσεις καὶ προτιμήσεις περιττεύουσι! Βεβαίως, δὲν προτιθέμεθα νὰ δείξωμεν, οὔτε τὸ πῶς θὰ κρίνῃ ὁ Κριτὴς κατ’ ἐκείνην τὴν ἡμέραν, οὔτε ἀκόμη, – ὁ Θεὸς φυλάξοι! – νὰ ὑποδείξωμεν εἰς Αὐτόν, τὸ πῶς θὰ ἐνεργήσῃ τὴν Κρίσιν Του, οὔτε, ἀκόμη, νὰ δείξωμεν τὸ ποῖοι θὰ εὑρεθῶσιν εἰς τὰ δεξιὰ καί, ἀντιστοίχως εἰς τὰ ἀριστερὰ τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου! Ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον μᾶς ἀνησυχεῖ καὶ ὀφείλομεν νὰ ἀναζητῶμεν, εἶναι, τὸ νὰ ἔχωμεν πάντοτε μέσα εἰς τὴν καρδίαν μας Πρῶτον καὶ Μοναδικόν, τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν! Αὕτη εἶναι ἡ σώζουσα ΠΙΣΤΙΣ!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν