ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ
17 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024
Ἀπόστολος: Γαλ. β΄ 16 – 20
Εὐαγγέλιον: Λουκ. ιβ΄ 16 – 21
Ἦχος: δ΄- Ἑωθινόν: Ι΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
«Καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γενήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου» (Λουκ. ιβ΄ 18).
Ἕνας παρανοϊκὸς πλούσιος!
Εἶναι γνωστή, φίλοι μου, ἡ παραβολὴ ἥντινα ἠκούσαμεν εἰς τὴν σημερινὴν Εὐαγγελικὴν περικοπήν! Πρόκειται περὶ τῆς παραβολῆς τοῦ «Ἄφρονος πλουσίου»! Ἑνὸς πλουσίου, ὅστις ἐπλούτιζεν ὅλο καὶ περισσότερον ἀπὸ ἔτους εἰς ἔτος, ἐφ’ ὅσον ἡ παραγωγὴ καὶ ἀπόδοσις τῶν κτημάτων του, ηὐξάνετο προϊόντος τοῦ χρόνου! Αἱ ἀποθῆκαι του ἦσαν ἀσφυκτικῶς ὑπερπλήρεις, καὶ «ὑπέφερεν» οὗτος ἀπὸ τὴν ἀγωνίαν του, διὰ τὸ τί θὰ ἔπρεπε νὰ πράξῃ, ἵνα ἀσφαλίσῃ καὶ τὰς ἐσοδείας αἵτινες ἐγένοντο ὅλο καὶ περισσότερον πλούσιαι καὶ παραγωγικαί! Ἕως ἐδῶ, ἂς συμφωνήσωμεν μετ’ αὐτοῦ καὶ ἂς κατανοήσωμεν τὴν ἀγωνίαν του!
Ἀπ’ ἐδῶ, ὅμως, καὶ εἰς τὴν συνέχειαν, ἡ χαρά του καὶ ὁ ἐνθουσιασμός του, τὸν ὁδηγεῖ εἰς παρανοϊκοὺς συλλογισμοὺς καὶ εἰς ἀκόμη πλέον «βλακώδεις» ἀποφάσεις! Εἰς τὴν αὐτονόητον ἐρώτησιν, «τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου;» ἀπαντᾷ, ὡς προείπομεν, ὡς ἀνόητος καὶ βεβλαμμένος τὸν νοῦν! Ὁ πολὺς πλοῦτος τὸν κάνει ἵνα «αἰθεροβατῇ» καὶ ἵνα ὑπερίπταται τῶν ἄλλων ἀνθρώπων! Βλέπει ὅτι τὰ ἔτη τῆς ζωῆς του θὰ εἶναι ἀτελείωτα καὶ πλήρη ἀπολαύσεως καὶ χλιδῆς! Βλέπει καὶ φαντάζεται μὲ τὸν «σεσαλευμένον» του νοῦν, ὅτι θὰ πρέπῃ νὰ κρημνίσῃ τὰς ἤδη τεραστίας ἀποθήκας του καὶ νὰ κτίσῃ ἀκόμη μεγαλυτέρας, ἵνα ἀποθηκεύσῃ ἐκεῖ, οὐχὶ μόνον τὴν ἐφετινὴν ἐσοδείαν, ἀλλὰ καὶ τὰς ἐπερχομένας τῶν «ἀτελευτήτων» αἰώνων, ποὺ ὡς φαντάζεται, πρόκειται νὰ ζήσῃ! Θέλει νὰ ζῇ μίαν «πραγματικότητα», τὴν ὁποίαν, ὅμως, ἐπειδὴ δὲν πρόκειται αὕτη νὰ πραγματοποιηθῇ, ὡς τὸ βεβαιοῖ ἡ λογική του, προσπαθεῖ νὰ τὴν κάνη πραγματικήν!
Καταστρέφει τὰς ἀποθήκας του, οἰκοδομεῖ «μείζονας», ἀποθηκεύει ἐκεῖ «πάντα τὰ γενήματά του καὶ τὰ ἀγαθά του», καὶ συνομιλεῖ μὲ τὸν «μεμεθυσμένον» ἐκ τοῦ πλούτου, ἑαυτόν του, καὶ λέγει ἀνοησίας!
Αἱ ἀνοησίαι του!
Ἐν πρώτοις, θεωρεῖ οὗτος ὁ ἀνόητος ὅτι «ἔχει»! Ποῖος, ὅμως, νοήμων ἄνθρωπος δύναται συνειδητῶς ἵνα ἐμμένῃ εἰς τὴν λέξιν ταύτην, θεωρῶν τὰ ἀγαθὰ ποὺ διαχειρίζεται; Ποῖος δύναται νὰ εἴπῃ ἔχω, ἐνῷ γνωρίζει ὅτι ὁ ἐπερχόμενος θάνατος θὰ τὸν διαψεύσῃ; Βεβαίως, ἡ ἀσύνετος αὕτη «λογική», κυριαρχεῖ δυστυχῶς, καὶ οἱ πλεῖστοι, ἐπιδίδονται εἰς τὴν ζωὴν ταύτην, ἵνα ἀποκτῶσι καὶ ἔχωσι!!! Ὁ ἄφρων, ὅμως, πλούσιος, «βλέπει» καὶ «ἔτη πολλά»! Πόσον περισσότερον, ἀνόητος! Ἀκόμη καὶ ἡ κοινὴ λογική, – ἔστω καὶ ἂν θὰ ἠρέσκετο εἰς ἀπειράριθμα ἔτη, – δὲν δύναται νὰ ὁμιλήσῃ μὲ τὴν τοιαύτην βεβαιότητα! Οἱ καθημερινοὶ θάνατοι, καὶ μάλιστα «ἄνευ προτεραιότητος», ἀλλὰ καὶ ἡ ἀδηλότης τοῦ μέλλοντος, ὀφείλουσιν ἵνα μᾶς «προσγειώνωσιν» εἰς τὴν πραγματικότητα! Πόσοι, ἆραγε, διεψεύσθησαν, προσδοκοῦντες τὸ «αὔριον», καὶ δὲν τὸ συνήντησαν!
Μία ἀκόμη, ὅμως, ἀνόητος καὶ ἀσύνετος φράσις, καταδεικνύει τὴν «ἄνευ οἴνου μέθην του»! «Ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου»! Αὗται αἱ τέσσαρες σωματικαὶ ἀνάγκαι, γίνονται διὰ τοῦτον τὸν ἐπιπόλαιον πλούσιον, ἰδανικὰ καὶ στόχοι καὶ ἐπιδιώξεις διὰ τὸ «ὀνειρεμένον» μέλλον του! Τέσσαρες σωματικαὶ ἀνάγκαι, γίνονται τὸ ἀποκλειστικὸν ἐνδιαφέρον τοῦ κενοῦ ἀνθρώπου! Ὅταν ἐντὸς τοῦ ἀνθρωπίνου σαρκίου, δὲν θέλομεν νὰ ὑπάρχῃ τίποτε περισσότερον, ἀπ’ ἐκεῖνα ἅτινα συντελοῦσιν εἰς τὴν σωματικὴν ὑγείαν καὶ εὐεξίαν, τότε ὁ πραγματικὸς ψυχικὸς ἄνθρωπος, εὑρίσκεται εἰς τὸ περιθώριον τοῦ ἐνδιαφέροντός μας, καὶ συντηροῦμεν ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον, οὕτως ἢ ἄλλως σύντομα θὰ καταρρεύσῃ!
Τοῦτο βλέπει καὶ ὁ ἄφρων οὗτος πλούσιος! Μόνον σῶμα καὶ ὕλην! Θέλει πολλὰ χρόνια, μόνον καὶ μόνον διὰ νὰ ἀποφύγῃ τὸν σωματικὸν θάνατον! Καὶ τί τραγωδία διὰ τοῦτον˙ ὁ ἀπαίσιος οὗτος θάνατος ἔρχεται τὴν νύκτα τῆς χαρᾶς καὶ τῆς εὐωχίας! Μετὰ τὰς πανηγυρικὰς ἐκδηλώσεις, διὰ τὰς νέας ἀποθήκας, καὶ τὰς εὐχὰς διὰ μακροζωΐαν! «Ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;» Αὕτη ἡ κλῆσις (ἡ ἀναμενομένη), ἠκούσθη καὶ διὰ τοῦτον, τόσον σκληρὰ καὶ ἀδυσώπητος, καὶ ἴσως ἀπέθανεν ἀπὸ τὸν φόβον του, πρὶν προλάβῃ νὰ ἀποθάνῃ ὑπακούων εἰς τὴν κλῆσιν!
Ὁ ἄνθρωπος καὶ τὸ «ἀνθρωπόμορφον»!
Παραβολὴ εἶναι, ἡ ὅλη ἀνωτέρω ἀφήγησις! Παραβολή, ἥτις ὅμως, γίνεται καὶ πραγματοῦται περισσότερον καὶ ἀπὸ συχνάκις! Ὁ ἄνθρωπος, τὸ ὑπέροχον αὐτὸ Θεῖον κτίσμα, τὸ ὁποῖον ἔχει ὡς προσανατολισμὸν τὴν ἐπάνοδόν του εἰς τὴν αἰώνιον καὶ ἀτελεύτητον οὐράνιον Βασιλείαν, ζητεῖ παντοιοτρόπως ἵνα ζήσῃ αἰωνίως εἰς τὴν παροῦσαν φθαρτὴν καὶ ἁμαρτωλὸν ζωήν! Ὁ ἄνθρωπος ζητεῖ ἵνα γίνῃ ἀνθρωπόμορφος, καὶ ναὶ μὲν νὰ φαίνεται ἐξωτερικῶς ὡς εἰκόνα ἀνθρώπου, ἀλλὰ ἐσωτερικῶς, νὰ πολιτεύεται ὡς ξένος καὶ ἀγνοῶν περὶ τῆς αἰωνίου Βασιλείας διὰ τὴν ὁποίαν ἐπλάσθῃ! Ἐξωτερικῶς ἄνθρωπος, ἀλλὰ ἐσωτερικῶς «πανομοιότυπος τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις», κατὰ τὸ ψαλμικόν (Ψαλμ. μη΄ 13, 21)! Ἄνθρωπος, ἄνευ οὐρανίων καὶ αἰωνίων ἀναζητήσεων, καὶ ἐξηρτημένος ἀπὸ τὰς προσκαίρους καὶ ματαίας, ἡδονὰς καὶ ἀπολαύσεις! Ἄνθρωπος, ἢ μᾶλλον ἀνθρωπόμορφος, χωρὶς νὰ κοιτᾷ πρὸς τὰ ἄνω καὶ τὰ αἰώνια, – ὡς καθορίζει αὐτὴ αὕτη ἡ ὀνομασία του! Ἄνθρωπος, ποὺ ἐνῷ θὰ πρέπῃ ἵνα ἄνω-θρώσκῃ (κοιτάζει πρὸς τὰ ἄνω), ἕρπει καὶ σύρεται καὶ ἀρέσκεται εἰς τὰ φθαρτὰ καὶ γήϊνα!
Τρομακτικὴ ἀκούεται, φίλοι μου ἀναγνῶσται, ἡ τοιαύτη ἔκπτωσις τοῦ οὐρανίου ἀνθρώπου! Τὸ σκληρότερον δὲ εἰς τὴν ὡς ἄνω παραβολήν, εἶναι, ὅτι ὁ θάνατος θὰ ἔλθῃ! Ὅσον καὶ ἂν τὸν ἀπευχώμεθα˙ ὅσον καὶ ἄν ὀνειροπολῶμεν ἔτη αἰώνια˙ ὅσον καὶ ἂν ἡ ὑγεία μας εἶναι, «πάνω ἀπ’ ὅλα», καὶ «ξορκίζομεν» τὸ κακό, ἅπαντες θὰ ἀκούσωμεν τὸ «ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ»! Μακάρι, βεβαίως, νὰ ἔχωμεν πολιτευθῇ εἰς τὴν ζωὴν ταύτην, ὡς σώφρονες καὶ συνετοὶ καὶ οὐχὶ ὡς ἀσύνετοι καὶ ἄφρονες! Μακάρι, (καὶ τὸ εὔχομαι τοῦτο ταπεινῶς, καὶ εὔχεσθε καὶ ὑμεῖς τοῦτο ὑπὲρ ἐμοῦ ἀδελφοί), νὰ ἀκούσωμεν τότε τῆς εὐκταίας καὶ μακαρίας φωνῆς τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, «εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω· εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου» (Ματθ. κε΄ 23)!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν