Την παντελή έλλειψη των κατάλληλων μέσων σηματοδότησης και ασφαλείας σηματοδοτεί η ασύλληπτη και – μια από τις χειρότερες για τα ελληνικά δεδομένα – σιδηροδρομική τραγωδία που καταγράφηκε λίγο μετά τις 23:00 το βράδυ της Τρίτης 28 Φεβρουαρίου 2023, όταν επιβατική αμαξοστοιχία με 342 επιβάτες και 10 άτομα προσωπικό που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα – Θεσσαλονίκη συγκρούστηκε μετωπικά με εμπορική αμαξοστοιχία (2 άτομα προσωπικό) φορτωμένη με κοντέινερ που κινούνταν στην ίδια γραμμή, ερχόμενη από Θεσσαλονίκη, στο ύψος του Ευαγγελισμού, κοντά στα Τέμπη.
Η σύγκρουση ήταν σφοδρότατη (σε εκείνο το σημείο η επιβατική αμαξοστοιχία Inter – City κινείται με μια ταχύτητα της τάξης των 160 χλμ/ώρα), με αποτέλεσμα τα πρώτα βαγόνια και των δύο αμαξοστοιχίων να έχουν μετατραπεί σε μια άμορφη μάζα, ενώ προκλήθηκε και φωτιά, η οποία κατασβέστηκε στη συνέχεια.
Ενδεικτικό της σφοδρής σύγκρουσης είναι πως πολλοί από τους νεκρούς εντοπίστηκαν σε απόσταση πολλών μέτρων από το σημείο της σύγκρουσης, ενώ μαρτυρίες διασωστών αναφέρουν πως κανείς απο τους επιβάτες στα βαγόνια, όπου αναπτύχθηκαν θερμοκρασίες έως και 1.500 βαθμών Κελσίου, δεν ήταν ζωντανός.
Βάσει των τελευταίων επίσημων στοιχείων, μέχρι στιγμής οι επιβεβαιωμένοι νεκροί ανέρχονται σε 36 (εκτιμάται πως οι περισσότεροι ήταν νεαρής ηλικίας, κάτω των 30 ετών) ενώ από τους 85 συνολικά τραυματίες, αυτή τη στιγμή οι 72 νοσηλεύονται σε νοσοκομεία της ευρύτερης περιοχής, εκ των οποίων οι 6 σε μονάδες εντατικής θεραπείας.
Με απόφάση του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος, ενώ με απόφαση των υπουργών Μ.Βορίδη και Χρ. Σταϊκούρα, Δημοσία δαπάνη θα τελεστούν οι κηδείες των θυμάτων.
Στο μεταξύ, την εποπτεία των ερευνών για το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα ανέθεσε ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος, στον εισαγγελέα Λάρισας, Σταμάτη Δασκαλόπουλο. Στην παραγγελία του προς τον κ. Δασκαλόπουλο ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός αναφέρει ότι «με αφορμή το συμβάν της σύγκρουσης τρένων στα Τέμπη την 28-02-2023 (βλ. συνημμένα δημοσιεύματα), παρακαλούμε για τις δικές σας ενέργειες, στο πλαίσιο της εκ του άρθρου 32 ΚΠΔ αρμοδιότητάς σας ως προς την εποπτεία του ανακριτικού έργου, προς την κατεύθυνση της επίσπευσης της ανάκρισης στη συγκεκριμένη υπόθεση. Επίσης να μας ενημερώσετε με αιτιολογημένη αναφορά σας αν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 32 ΚΠΔ», δηλαδή, να εισαχθεί η υπόθεση στο ακροατήριο κατ’ απόλυτη προτεραιότητα».
Προσπάθειες απεγκλωβισμού
Συνεχίζονται οι προσπάθειες έρευνας και απεγκλωβισμού των Πυροσβεστικών Δυνάμεων στο σημείο του σιδηροδρομικού δυστυχήματος.
Σύμφωνα με την έκτακτη ενημέρωση το μεσημέρι της Τετάρτης 1/3 από τον Εκπρόσωπο Τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος, Πύραρχο Β. Βαθρακογιάννη και την Εκπρόσωπο Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας, Αστυνόμο Β’ Κ. Δημογλίδου, έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες στο βαγόνι – εστιατόριο της επιβατικής αμαξοστοιχίας, το οποίο, από τη σφοδρότητα της σύγκρουσης, βρέθηκε πάνω σε άλλα 2 βαγόνια. Με τη βοήθεια γερανοφόρων οχημάτων, μετακινήθηκε στο έδαφος και ελέγχθηκε.
Όπως αναφέρθηκε, στο συγκεκριμένο βαγόνι ξέσπασε πυρκαγιά και αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες, που έφθασαν ακόμη και τους 1.300 βαθμούς κελσίου, γεγονός, που δυσκολεύει την ταυτοποίηση των ατόμων που βρίσκονταν εντός.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η επιχείρηση έρευνας των πυροσβεστών στο δεύτερο βαγόνι και με διασωστικά εργαλεία αφαιρούνται τμηματικά τα κομμάτια του, ενώ όταν ολοκληρωθεί η επιχείρηση έρευνας σε αυτό, οι πυροσβέστες θα συνεχίσουν τις ενέργειες έρευνας και στο τρίτο βαγόνι.
Τα γερανοφόρα οχήματα, αφαιρούν διαρκώς τμήματα της επιβατικής αμαξοστοιχίας, δημιουργώντας χώρο στους πυροσβέστες, ώστε να ελεγχθεί το εσωτερικό των βαγονιών.
Στο σημείο του δυστυχήματος επιχειρούν 150 πυροσβέστες, συμπεριλαμβανομένων στελεχών της Ειδικής Μονάδας Αντιμετώπισης Καταστροφών και της Ειδικής Μονάδας Δασικών Επιχειρήσεων, με 17 οχήματα και 4 γερανοφόρα, ενώ το ΕΚΑΒ συνεχίζει να συνδράμει με 30 ασθενοφόρα.
Ταυτοποίηση θυμάτων
Παράλληλα, στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας έχει αρχίσει η διαδικασία αναγνώρισης και ταυτοποίησης των θυμάτων. Όπως έγινε γνωστό, υπάρχει αριθμός νεκρών για την οριστική αναγνώριση των οποίων θα πρέπει να πραγματοποιηθεί διαδικασία βιολογικής ταυτοποίησης.
Η διαδικασία αναγνώρισης και ταυτοποίησης των θυμάτων στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας γίνεται παρουσία αξιωματικών και ειδικών ψυχολόγων της Ελληνικής Αστυνομίας.
Συνελήφθη ο σταθμάρχης
Συνελήφθη ο σταθμάρχης του ΟΣΕ από το Τμήμα Τροχαίας Λάρισας, καθώς υπογράφηκε η έκθεση σύλληψης από τον εισαγγελέα, ο οποίος παρακολουθεί τις ανακρίσεις για την ανείπωτη τραγωδία έξω από τα Τέμπη, όπου δύο αμαξοστοιχίες συγκρούστηκαν μετωπικά.
Ο σταθμάρχης, ηλικίας 59 ετών, σύμφωνα με την Αστυνομία, χαρακτηρίζεται ως υπαίτιος του δυστυχήματος και κατηγορείται εκτός των άλλων, για ανθρωποκτονία από αμέλεια (άρθρο 302 του Ποινικού Κώδικα), σωματική βλάβη από αμέλεια (314 ΠΚ) και επικίνδυνες παρεμβάσεις στην συγκοινωνία μέσων (291 ΠΚ).
Στο πλαίσιο της δικογραφίας που σχηματίζεται από την ΕΛ.ΑΣ. έχουν δώσει ανωμοτί καταθέσεις και άλλοι δύο υπάλληλοι στην Τροχαία Λάρισας.
Όπως μετέδωσε ο Σκάι, ο σταθμάρχης στην πολύωρη κατάθεση του ότι έδωσε εντολή για αλλαγή στην τροχιά, αλλά το σύστημα δεν υπάκουσε.
Πάντως, όλα θα ξεκαθαρίσουν όταν φτάσουν στα χέρια των αρχών που ερευνούν την τραγωδία οι καταγεγραμμένες συνομιλίες στα κρίσιμα λεπτά πριν από την στιγμή της σύγκρουσης. Αυτό που κυρίως ερευνάται είναι, εάν πρόκειται για ανθρώπινο λάθος ή για μία σειρά τεχνικών παραλείψεων και σφαλμάτων που οδήγησαν στο μοιραίο δυστύχημα, καθώς και γιατί ο σταθμάρχης έδωσε τη συγκεκριμένη γραμμή στην επιβατική αμαξοστοιχία.
Σημειώνεται ότι οι υπεύθυνοι του σιδηροδρομικού δυστυχήματος,θα βρεθούν αντιμέτωποι με σοβαρά αδικήματα και βαρύτατες ποινές έως και ισόβια κάθειρξη.
Εφόσον προκύψουν κατά τις έρευνες λάθη και παραλείψεις, οι εισαγγελικές αρχές θα προχωρήσουν στη άσκηση ποινικών διώξεων.
Σημειώνεται ότι βάσει του άρθρο 290 του ποινικού κώδικα, το αδίκημα της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών από την οποία προκλήθηκε θάνατος διώκεται ως κακούργημα και τιμωρείται με κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών και εφόσον το δυστύχημα είναι πολύνεκρο, προβλέπεται ακόμα και ισόβια κάθειρξη.
Στα Τέμπη Μητσοτάκης: Οι σκέψεις μας στους συγγενείς των θυμάτων – Εγγυώμαι ότι θα μάθουμε τα αίτια
«Είναι πάρα πολύ δύσκολο αυτό που βιώνουμε σήμερα ως χώρα. Μιλάμε για μία ανείπωτη τραγωδία. Η σκέψη μας σήμερα είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα με τους συγγενείς των θυμάτων. Υποχρέωσή μας είναι να περιθάλψουμε τους τραυματίες και από εκεί και πέρα να ταυτοποιήσουμε τις σορούς.
Από εκεί και πέρα, ένα πράγμα μπορώ να εγγυηθώ: θα μάθουμε τα αίτια αυτής της τραγωδίας και θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να μην ξανασυμβεί ποτέ κάτι τέτοιο», δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στον τόπο της σιδηροδρομικής τραγωδίας έξω από τα Τέμπη.
Στη συνέχεια, ο κ. Μητσοτάκης επισκέφθηκε το Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας και σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ενημερώθηκε από το ιατρικό προσωπικό και συνομίλησε με συγγενείς θυμάτων και αγνοουμένων.
Στα Τέμπη Σακελλαροπούλου, Ανδρουλάκης, Τσίπρας
Στα Τέμπη και το σημείο της τραγωδίας μετά τη σύγκρουση τρένων, μετέβη η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κ. Σακελλαροπούλου, η εξέφρασε τη βαθιά μου θλίψη και τη συμπαράστασή της στις οικογένειες των θυμάτων.
Επίσης, στα Τέμπη μετέβη ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Α. Τσίπρας, δηλώνοντας μεταξύ άλλων, ότι “τούτη την ώρα που ακόμα μετράμε τους νεκρούς μας και πενθούμε, δεν θέλω να μιλήσω για ευθύνες τώρα, θα τα πούμε στην ώρα τους”.
Σημειώνεται ότι ήδη με εντολή του Αλέξη Τσίπρα, έχει μεταβεί στα Τέμπη ο τομεάρχης Υποδομών και Μεταφορών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Ν. Παππάς.
Ακόμη, στο σημείο της τραγωδίας βρέθηκε κλιμάκιο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ενώ αναμένεται να φτάσει και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Ν. Ανδρουλάκης.
Επιπλέον, κλιμάκιο του ΚΚΕ μετέβη στον τόπο του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Θ. Παφίλης, ενημερώθηκε για την κατάσταση από τους υπεύθυνους του Πυροσβεστικού Σώματος και σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους καταλόγισε διαχρονικές ευθύνες στις κυβερνήσεις για τα προβλήματα στις σιδηροδρομικές μεταφορές, μίλησε για προβλήματα στο δίκτυο των σιδηροδρόμων, ελλείψεις σε προσωπικό και τόνισε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις είχαν αρνητικά αποτελέσματα.
Στο Γενικό Νοσοκομείο της Λάρισας ο Πλεύρης
«Οι τραυματίες στα νοσοκομεία βρίσκονται σε καλά χέρια. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι σε καλή κατάσταση. Εχουμε 32 νεκρούς. Είμαστε δίπλα στους συγγενείς», δήλωσε ο υπουργός Υγειάς, Θ. Πλεύρης, έξω από το Γενικό Νοσοκομείο της Λάρισας.
Ο κ. Πλεύρης ανέφερε πως ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία αναγνώρισης για τους τραυματίες και η ταυτοποίηση των νεκρών.
«Διαθέτουμε ψυχολόγους να στηρίξουμε τους συγγενείς. Είναι μια τρομακτική διαδικασία για γονείς και συγγενείς. Θα προσπαθήσουμε να γίνει όσο πιο γρήγορα γίνεται η αναγνώριση, παρά τις δυσκολίες», πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι είναι σημαντικό «να τρέξει γρήγορα η διαδικασία, ώστε οι περισσότεροι να βρουν τον άνθρωπο τους. Κατά βάση έχουμε νέο κόσμο σε τραυματίες και νεκρούς».
Στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης η Γκάγκα
«Λυπάμαι πάρα πολύ γι’ αυτό που συνέβη, για τους γονείς των παιδιών που χάθηκαν. Πραγματικά δεν το χωράει ο νους μας», δήλωσε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Μ. Γκάγκα, η οποία επισκέφθηκε το νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης, όπου νοσηλεύονται κάποιοι από τους τραυματίες από τη σύγκρουση τρένων στα Τέμπη.
«Εδώ, στο ΑΧΕΠΑ, οι ασθενείς που ήρθαν ήταν περισσότεροι από 30 και έμειναν 14 για παρακολούθηση και δύο λίγο πιο σοβαρά. Ελπίζω να πάνε όλα καλά, τα νοσοκομεία ήταν επί ποδός πολέμου. Έγινε όλη η διαδικασία πολύ γρήγορα, ήρθε όλο το προσωπικό σε όλα τα νοσοκομεία και τους ευχαριστώ πολύ. Για τους τραυματίες κάνουμε ό,τι χρειάζεται», ανέφερε η κα Γκάγκα
Δεν λειτουργεί τίποτα
Για τραγικά λάθη και παραλείψεις όσον αφορά τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη κάνει λόγο ο πρόεδρος των μηχανοδηγών του ΟΣΕ, Κώστας Γενηδούνιας λέγοντας χαρακτηριστικά πως τα ηλεκτρονικά συστήματα δεν λειτουργούν εδώ και χρόνια.
«Έχει συμβεί το αδιανόητο. Τα δύο τρένα βρέθηκαν στην ίδια γραμμή. Το ένα ανέβαινε προς Θεσσαλονίκη, το επιβατικό και το εμπορικό κατέβαινε από Θεσσαλονίκη προς Αθήνα και απ’ ότι φαίνεται υπήρχε μετωπική σύγκρουση, με τα τραγικά αποτελέσματα που βλέπουμε», είπε αρχικά μιλώντας στην ΕΡΤ ο κ. Γενηδούνιας.
Παράλληλα, αναφέρθηκε και στις ευθύνες που θα πρέπει να αναζητηθούν για την ενημέρωση των μηχανοδηγών.
Συγκεκριμένα όσον αφορά το ζήτημα του κεντρικού ηλεκτρονικού ελέγχου ο κ. Γενηδούνιας υπογράμμισε ότι δεν λειτουργεί τίποτα και όλα γίνονται χειροκίνητα.
«Δεν λειτουργεί τίποτα, όλα γίνονται χειροκίνητα, με ανθρώπινο παράγοντα.
Είμαστε στο manual σε όλο το δίκτυο Αθήνα – Θεσσαλονίκη, όπως και στο σημείο αυτό», είπε τονίζοντας ότι ούτε οι ενδείξεις, τα φωτοσήματα, ούτε ο έλεγχος κυκλοφορίας λειτουργούν.
Τραγικές παραλείψεις
«Αν αυτά λειτουργούσαν, οι οδηγοί θα έβλεπαν την κόκκινη ένδειξη και τα τρένα θα σταματούσαν σε απόσταση 500 μέτρων μεταξύ τους.
Δεν λειτουργούν εδώ και καιρό, έχουμε κάνει αιτήματα» συμπλήρωσε ο κ. Γενηδούνιας, υπογραμμίζοντας ότι ο μηχανοδηγός λαμβάνει εντολές από τον ένα σταθμάρχη στον άλλον για να προχωρήσει.
«Δηλαδή στην Αθήνα λέει «θα πάτε μέχρι το Μενίδι.
Στο Μενίδι θα πάτε μέχρι τα Κιούρκα.
Αυτό γίνεται περίπου σε 15 σημεία στη διαδρομή από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη γιατί δεν λειτουργεί κανένα σύστημα, τηλεδοιήκησης, φωτοσήμανσης.
Δεν λειτουργεί τίποτα.
Τα συστήματα υπήρχαν, πλέον δεν λειτουργούν και οι ευθύνες θα πρέπει να αναζητηθούν από τους αρμόδιους, εμείς συνεχώς διαμαρτυρόμαστε» είπε ο πρόεδρος των μηχανοδηγών ΟΣΕ.
Καταγγελίες επιβατών: «Πάμε και όπου βγει».
Επιβάτης της αμαξοστοιχίας κατήγγειλε ότι το τρένο είχε καθυστέρηση στο Παλαιοφάρσαλο και άκουσε από τον ασύρματο να λέγεται: «Πάμε και όπου βγει».
«Όταν ακούσαμε τον οδηγό να μιλάει με τον υπεύθυνο εισιτήριων και να λέει ‘πάμε και όπου βγει’, σίγουρα, είσαι προϊδεασμένος ότι κάτι δεν πάει καλά.
Το άκουσα μέσω των ασυρμάτων, ‘πάμε και όπου βγει’.
Αυτό ακριβώς, τίποτα άλλο.
Μας καθυστέρησαν λόγω φόρτου κίνησης των σιδηροδρομικών γραμμών, είπαν ότι θα καθυστερήσουμε 15 λεπτά, γιατί είναι μονής οδού.
Μάλλον έπρεπε να καθυστερήσουμε παραπάνω, δεν ήταν σωστά προγραμματισμένα» είπε μιλώντας στο MEGA ένας επιβάτης.
«Σπάζανε τζάμια και ούρλιαζαν οι άνθρωποι… Τα 2/3 του βαγονιού ήταν γεμάτο…
Δεν είδαμε τίποτε, απλά άρχισε το τρένο να τραντάζεται όλο και περισσότερο μέχρι που καταλήξαμε 45 μοίρες γωνία…
Μπροστά το τρένο να φλέγεται ολόκληρο, είχε πέντε τραυματίες μόνο στο σημείο που ήμουν εγώ…
Τα μπροστινά βαγόνια καταστράφηκαν ολοσχερώς…
Καμένο σίδερο μόνο» ανέφερε ένας αυτόπτης μάρτυρας ενώ άλλοι κάνουν λόγο για απίστευτες εικόνες, με λιωμένα μεταλλικά κομμάτια από τα βαγόνια, με ανθρώπους που δεν πρόλαβαν να βγουν από τα φλεγόμενα βαγόνια.
«Τα έχασα στην αρχή, όπως και οι περισσότεροι επιβάτες, αλλά προσπάθησα να κρατήσω την ψυχραιμία μου για να βοηθήσω τους συνεπιβάτες μου να βγουν από το βαγόνι.
Όλοι γίναμε ένα για να βοηθήσουμε.
Πολλοί δεν αντιλήφθηκαν τι ακριβώς είχε συμβεί, διότι κοιμόντουσαν.
Κι εγώ κοιμόμουν και με τάραξε ένα απότομο φρενάρισμα.
Αργότερα, όμως, όταν συνειδητοποιήσαμε τι έγινε, προσπαθήσαμε να βγούμε από το βαγόνι και όταν τα καταφέραμε, είδαμε το χάος», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Που μπορούν να επικοινωνούν οι συγγενείς
Οι συγγενείς των επιβατών της αμαξοστοιχίας που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Θεσσαλονίκη μπορούν να καλούν στα τηλέφωνα 2410683175 και 2410683176 της Διεύθυνσης Αστυνομίας Λάρισας, προκειμένου να πάρουν πληροφορίες για τους επιβάτες που μετακινήθηκαν με ασφάλεια στην Θεσσαλονίκη και για αυτούς που έχουν μεταφερθεί στα νοσοκομεία.
Κλιμάκια ψυχολογικής υποστήριξης
Στα νοσοκομεία υποδοχής τραυματιών της Λάρισας, συγκροτήθηκαν κλιμάκια από την Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας, του Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας, καθώς και φορέων Ψυχικής Υγείας Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα, εποπτευόμενων από το υπουργείο Υγείας, που λειτουργούν στη Θεσσαλία (ΘΕΨΥΠΑ, ΕΠΑΨΥ, Αποστολή, Συνειρμός).
Επίσης, συγκροτήθηκαν κλιμάκια στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ από την Ψυχιατρική Κλινική του Νοσοκομείου, αλλά και στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Γ. Γεννηματάς» από κλιμάκιο του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης.
Οι τραυματίες, που διεκομίσθηκαν στο Γενικό Νοσοκομείο Κατερίνης υποστηρίζονται από τον φορέα ΕΨΥΚΑ.
Επίσης, έχει συσταθεί ομάδα ψυχολόγων από την τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10 306 και καλεί τους συγγενείς και τις οικογένειες τραυματιών και θυμάτων προκειμένου να τους παρέχει ψυχολογική υποστήριξη και καθοδήγηση.
bankingnews.gr