Ὁ πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
Ἱερώνυμος σχεδιάζουν «τὸ νέον Ἑλληνικὸν» εἰς τὸν Σχιστόν;
Τούς “καταφερτζῆδες καί τσαρλατάνους”
νά ἐκδιώξη ὁ Μακαριώτατος, ἐάν θέλη νά νοικοκυρέψη
τά οἰκονομικά τῆς Ἐκκλησίας
ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΣ: «ΤΟ 96%
ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΛΕΗΛΑΤΗΘΗΚΕ»
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀντιλαμβάνεται ὅτι τό κράτος καί ἡ Ἐκκλησία
θά ἀκολουθήσουν μελλοντικά αὐτονόμους πορείας,
ὑπαιτιότητι βέβαια τῆς Πολιτείας
καί θά ὑποχρεωθοῦν νά τακτοποιήσουν ἕκαστος τά τοῦ οἴκου του.
Γράφει ὁ κ. Γεώργιος Τραμπούλης, θεολόγος
Παρουσίᾳ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερώνυμου, τοῦ πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη, καί τοῦ τοπικοῦ Μητροπολίτου ὑπογράφηκε στίς 14/9 σύμφωνο συνεργασίας μεταξύ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Κεντρικῆς Ὑπηρεσίας Οἰκονομικῶν τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ ΤΑΙΠΕΔ, γιά τήν μελέτη ἀξιοποίησης τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Κτήματος Σχιστοῦ, Σκαραμαγκᾶ, συνολικῆς ἔκτασης 3.000 στρεμμάτων, γιά τήν δημιουργία μεταξύ τῶν ἄλλων περιβαλλοντικῶν πάρκων, τήν ἀνέγερση κατοικιῶν ἀλλά καί ἔργο στόν τομέα τῶν logistics, σύμφωνα μέ δημοσίευμα τοῦ ἱστολογίου ΠΟΝΤΙΚΙ τῆς 14/9.
Γίνεται ἀντιληπτό ὅτι ἡ συμφωνία αὐτή ἀποτελεῖ τό πρῶτο βῆμα γιά μία καινούργια προσπάθεια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου γιά τήν ὁλική ἀξιοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας. Τό Βῆμα Ὀρθοδοξίας σέ δημοσίευμα τῆς 17/9 σημειώνει ὅτι «Ὁ Σχιστός εἶναι τό πρῶτο ἀπό τά μεγαλεπήβολα σχέδια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερωνύμου. Τί ἀκριβῶς θά ὑλοποιηθεῖ καί ἄν οἱ τοπικές αὐτοδιοικητικές ἔριδες καί τά ἄλλα ἐπιχειρηματικά συμφέροντα ἐπιτρέψουν νά γίνουν πολλά ἤ λίγα, μένει νά φανεῖ. Τό ὅτι φέρνει ἕνα Πρωθυπουργό νά «καπαρώσει» τήν περιουσία τῆς Ἐκκλησίας καί νά τήν συνεκμεταλλευτεῖ μέ τό κράτος, δέν τό λές καί λίγο», σημειώνει τό δημοσίευμα. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος στήν ὁμιλία του, μεταξύ ἄλλων, τόνισε ὅτι: «Μέ τήν συμφωνία ΕΚΥΟ- ΤΑΙΠΕΔ ξεκινᾶ ἕνα νέο κεφάλαιο στίς σχέσεις Ἐκκλησίας- κράτους, μέ φιλόδοξους στόχους ἀλλά καί ἁπτά ἀποτελέσματα στήν καθημερινότητα τοῦ πολίτη».
Ἡ Ἐκκλησία ἀσκεῖ
ἕνα τεράστιον κοινωνικόν ἔργον
καί χρειάζεται οἰκονομικούς πόρους
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἡ Ἐκκλησία καί σήμερα ἀλλά καί στήν παλαιότερη ἐποχή ἀσκεῖ ἕνα τεράστιο κοινωνικό ἔργο, τό ὁποῖο παραμένει στήν σκιά καί στήν ἀφάνεια καί χρειάζεται οἰκονομικούς πόρους. Ποῖος ἄλλος ὀργανισμός ἤ ὀργάνωση καλεῖται σέ καθημερινή βάση νά ἀντιμετωπίση τόσες ἀνάγκες τόσων ἀνθρώπων, ὅπως ἡ Ἐκκλησία; Ἐπίσης, εἶναι ἀλήθεια πώς ὁ φόβος ὅτι ἡ Ἐκκλησία θά διαχωρισθῆ ἀπό τήν Πολιτεία καί ὅτι τό κράτος ὡς οὐδετερόθρησκο πιά θά σταματήση νά πληρώνη τούς μισθούς τῶν 10.000 ἱερέων εἶναι μία πραγματικότητα, τήν ὁποία κάθε Ἀρχιεπίσκοπος τίς τελευταῖες δεκαετίες καλεῖται νά σκεφθῆ καί νά δώση λύση καί ἡ μόνη λύση βέβαια εἶναι ἡ ἀξιοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, κάτι τό ὁποῖο γνωρίζει πολύ καλά καί ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος.
Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἔχει ἐπί δεκαετίες ἐργασθῆ καί ἀρθρογραφήσει στό θέμα αὐτό, μάλιστα ἔχει γράψει δύο βιβλία, μέ τό ἴδιο ζήτημα, σέ διάστημα 8 χρόνων, μέ τά ὁποῖα κρούει τόν κώδωνα τοῦ κινδύνου «γιά τήν σωστή διαχείριση καί τήν ἀξιοποίηση τῆς ἐναπομεινάσης ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας καί τήν διευθέτηση τῶν οἰκονομικῶν ὑποχρεώσεων τῆς Πολιτείας ἔναντι τῆς Ἐκκλησίας», σημειώνει στό δεύτερο βιβλίο του τό 2020 μέ τόν τίτλο «Συνοπτική Θεώρηση τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Περιουσίας». Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀντιλαμβάνεται ὅτι τό κράτος καί ἡ Ἐκκλησία θά ἀκολουθήσουν μελλοντικά αὐτόνομες πορεῖες, ὑπαιτιότητι βέβαια τῆς Πολιτείας καί θά ὑποχρεωθοῦν νά τακτοποιήσουν ἕκαστος ξεχωριστά τά τοῦ οἴκου του.
Μάλιστα, στόν ἐνθρονιστήριο λόγο του τό 2008 εἶχε κάνει εἰδική μνεία γιά τήν ἐκκλησιαστική περιουσία καί εἶχε τονίσει ὅτι:
«Σέ αὐτό τό σημεῖο δράττομαι τῆς εὐκαιρίας νά ἀπευθυνθῶ στά εὐήκοα ὦτα τῆς Πολιτείας, κάνοντας ἔκκληση καί πρόταση γιά ἀλληλοϋποστήριξη σέ ὅλους ἐκείνους τούς τομεῖς, ὅπου ἡ συνεργασία Ἐκκλησίας καί Πολιτείας μπορεῖ νά ἀποφέρει πολλαπλάσιους καρπούς ὅσον ἀφορᾶ τήν ἀντιμετώπιση πολλῶν ἀπό τά προαναφερθέντα προβλήματα.
Ἡ ἀναφορά μας σέ αὐτά τά πρακτικά θέματα φέρνει ἀναγκαστικά στό προσκήνιο εὔλογα ἐρωτήματα καί περί τῆς διαχειρίσεως τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας. Πιστεύω πώς αὐτό τό κεφάλαιο πρέπει νά ἐπανεξεταστεῖ ἐνδελεχῶς, μέ ἀνανεωμένα κριτήρια καί πάντως ὄχι μέ τίς μεθόδους τοῦ παρελθόντος. Πιστεύουμε πώς οἱ καιροί ἀπαιτοῦν νά ἀναπτυχθοῦν πρωτοβουλίες, οἱ ὁποῖες νά καθιστοῦν τήν Ἐκκλησία εὔρωστη μέν, ἀλλά μέ μοναδικό σκοπό οἱ πόροι της νά ἐξαργυρώνονται στήν διακονία τοῦ ποιμνίου της».
Μήπως σὲ αὐτὰ τὰ πλαίσια ψηφίσθηκε ἀπὸ τὴν Βουλή, ἐὰν εὐσταθῆ ἡ πληροφορία μας, νόμος ποὺ κατοχυρώνει τίτλους κτήσης κυριότητας σὲ ἰδιοκτησίες ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, ποὺ ἐπικυρώθηκαν μὲ ὀθωμανικὲς παραχωρήσεις ἤ χρυσόβουλα αὐτοκρατόρων καὶ τὰ ὁποῖα μέχρι σήμερα δὲν ἀναγνωρίζονταν ἀπὸ τὰ ἑλληνικὰ Δικαστήρια;
Ἱερώνυμος Α΄: «Εἶχεν ἑτοιμασθῆ
ὑπονομευτικόν ἐπιτελικόν σχέδιον»
Σχετικά μέ τό μέγεθος τῆς ἐναπομεινάσης ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας γράφει στό πρῶτο του βιβλίο «Ἐκκλησιαστική Περιουσία καί Μισθοδοσία τοῦ Κλήρου»:
«Μέχρι τώρα τό 96% αὐτῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας σχεδόν λεηλατήθηκε ἤ ἐξυπηρέτησε μερικούς “καταφερτζῆδες καί τσαρλατάνους”, πού δυστυχῶς καπηλεύθηκαν τά ἱερά. Διασώζεται μόνον τό 4% αὐτῆς τῆς περιουσίας».
Ὁ μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος Α΄, ὁ ὁποῖος εἶχε ἐργασθῆ ὅσο λίγοι γιά τήν πλήρη καταγραφή καί ἀξιοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, στό πόνημά του “Περί τοῦ Οἰκονομικοῦ προβλήματος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος” τό 1975 σημείωνε σχετικά μέ τούς “καταφερτζῆδες καί τσαρλατάνους”:
«ἡ τεράστια αὐτή περιουσία θά ἔπρεπε νά ἀξιοποιηθῆ. Διότι ἡ περιουσία τῆς Ἐκκλησίας ἦτο καί παραμένει, λυποῦμαι δέ πού τό λέγω καί δημοσίᾳ, καί θά παραμένη ἀναξιοποίητος ἐπί μακρόν… Δυστυχῶς διά τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, ἡ πρόβλεψίς μου ἐκείνη ἐπαλήθευσε μέχρι κεραίας,… Διότι, ὡς ἐκ τῶν ὑστέρων ἀποδεικνύεται, εἶχεν ἑτοιμασθῆ ἐπιμελῶς ὑπονομευτικόν ἐπιτελικόν σχέδιον. Εἰς τόν καταρτισμόν καί τήν ἐκτέλεσιν τοῦ ἐπιτελικοῦ αὐτοῦ σχεδίου, ὡς δύναταί τις ἐκ τῶν ὑστέρων νά συμπεράνη, μετεῖχον ὄχι μόνον ἐκκλησιαστικοί παράγοντες, ἀλλά καί ἄλλα πολλά πρόσωπα καί ἄλλαι σκοτειναί δυνάμεις, αἱ ὁποῖα δροῦν συνήθως ἐκ τῶν παρασκηνίων…”, οἱ ὁποῖοι τελικά ἀπέτρεψαν τό σχέδιο τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερωνύμου Α΄ γιά τήν πλήρη καταγραφή καί ἀξιοποίηση αὐτῆς τῆς περιουσίας.
Αὐτούς τούς “καταφερτζῆδες καί τσαρλατάνους” θά πρέπη νά ἐκδιώξη, ἐάν θέλη νά νοικοκυρέψη τά οἰκονομικά τῆς Ἐκκλησίας καί νά διασφαλίση τά μισθολογικά τῶν ἱερέων στό μέλλον ὁ Μακαριώτατος καί μάλιστα αὐτούς τούς “καταφερτζῆδες καί τσαρλατάνους” πού ἀποτελοῦν τόν ἐκκλησιαστικό παράγοντα, ὁ ὁποῖος στήν κυριολεξία ἀπομυζᾶ τήν ἐκκλησιαστική περιουσία. Χαρακτηριστική ἦταν ἡ ὑπόθεση, ὅπου “ὁ εἰσαγγελέας ἀναζητοῦσε ἀκόμα καί στό στενό περιβάλλον τοῦ Ἀρχιεπισκόπου τά πρόσωπα πού εὐθύνονταν γιά τήν ἀγοροπωλησία οἰκοπέδου, πού ζημίωσε μέ ἀρκετά ἑκατομμύρια εὐρώ τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος”… “Ἀγοροπωλησία ἡ ὁποία εἶχε γίνει”, ὅπως ἀναφέρει τό Παρόν τῆς Κυριακῆς στὸ δημοσίευμα “Στὸ Πραιτώριο στενοὶ Συνεργάτες τοῦ Ἀρχιεπισκόπου” τοῦ Ν. Παπαδημητρίου, στίς 15/8/2010, “ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, ὅταν τά γραφεῖα τῶν ὑπηρεσιῶν τῆς Ἐκκλησίας ἦταν κλειστά”.
Ἐπίσης, ἀναπάντητα ἐρωτήματα ὑπάρχουν, ἐξ ὅσων μᾶς πληροφοροῦν, γιά τό μή παραγραφέν κακούργημα, τό ὁποῖο ἐσχετίζετο μέ τό τεράστιο σκάνδαλο πού ἀφοροῦσε τήν ἀξιοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, πρό τῶν Ἀρχιεπισκοπικῶν ἐκλογῶν 1995-1998. Σκάνδαλο τό ὁποῖο βρίσκεται ἐν ὑπνώσει στά εἰσαγγελικά συρτάρια καί στά δημοσιογραφικά. Κυρίως ὅμως καί προτίστως στά πολιτικά, ὡς ὅπλο καί μέσο κυβερνητικοῦ ἐκβιασμοῦ.
Βέβαια, σέ αὐτούς τούς “καταφερτζῆδες καί τσαρλατάνους” ἀνήκει πρωτίστως καί τό ἑλληνικό κράτος, χαρακτηριστικό παράδειγμα εἶναι οἱ μετοχές τῆς Ἐθνικῆς Τραπέζεως. Πρίν τό 2010 ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδας ἦταν ἕνας ἀπό τούς βασικούς μετόχους τῆς Ἐθνικῆς Τραπέζης, πού τό ποσοστό τῶν μετοχῶν της, πού ἤλεγχε, ἔφτανε καί ξεπερνοῦσε τό 5% καί ἀποτελοῦσαν βασική πηγή γιά τήν ἐξοικονόμηση πόρων γιά τῆς οἰκονομικές της ἀνάγκες. Τό 2010, παραμονές τῶν μνημονίων, ὑψηλόβαθμα στελέχη τῆς τότε κυβερνήσεως καί τοῦ ἐγχώριου τραπεζικοῦ συστήματος εἶχαν πιέσει τήν διοικοῦσα Ἐκκλησία νά συμμετάσχη στήν νέα αὔξηση τοῦ μετοχικοῦ κεφαλαίου τῆς Ἐθνικῆς Τράπεζας, λαμβάνοντας δάνειο ἡ Ἐκκλησία 27 ἑκατ. εὐρώ ἀπό τό Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο καί χρησιμοποιώντας ἀνάλογο ποσό ἀπό τά διαθέσιμά της. Τελικά, ἡ κίνηση αὐτή ἀποδείχθηκε ὅτι ἦταν τόσο ἐπιπόλαιη πού μετά ἀπό λίγα χρόνια λόγῳ τῆς κρίσεως τό μερίδιο πού ἔχει ἀπομείνει στήν Ἐκκλησία νά ἔχη συρρικνωθῆ σέ τέτοιο μεγάλο βαθμό πού ἀπειλεῖται μέ ἐξαφάνιση. Καί αὐτό πού προκαλεῖ ἰδιαίτερο πόνο εἶναι ὅτι ἀπό κανένα δέν ζητήθηκαν εὐθύνες οὔτε ἀπό τούς πολιτικούς καί τραπεζικούς παράγοντες οὔτε βέβαια καί ἀπό τούς ἐκκλησιαστικούς.
Συνετοί ἄνθρωποι νά διαχειρισθοῦν
τήν ἱεράν περιουσίαν τοῦ Χριστοῦ
Ὁ τρόπος ἀξιοποίησης τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας δέν πρέπει νά ὑπάγεται στήν λογική τοῦ τραπεζικοῦ συστήματος οὔτε τῶν ἰδιωτῶν ἐπενδυτῶν, οἱ ὁποῖοι ἐνδιαφέρονται ἀποκλειστικά γιά τήν αὔξηση τῶν ἀτομικῶν τους κερδῶν οὔτε βέβαια καί σέ συνεργασίες μέ τό κράτος πού δυστυχῶς ἔχει ἀποδειχθῆ ἱστορικά ἀναξιόπιστο. Τό δίλημμά μας δέν εἶναι ἄν θά διαχειρισθοῦν τήν ἱερά περιουσία τοῦ Χριστοῦ καί τῶν πτωχῶν σκληροί ἐπενδυτές καί κερδοσκόποι ἤ ἄσχετοι Μητροπολίτες, ἀλλά συνετοί ἄνθρωποι, κληρικοί καί λαϊκοί, πού θά ξέρουν πρῶτα τί σημαίνει κοινωφελής διαχείριση καί ποιοί εἶναι αὐτοί οἱ τρόποι τῆς κοινωφελοῦς διαχειρίσεως. Αὐτό δέν γίνεται οὔτε μέ κρυφά ἀνακτοβούλια μεμυημένων Μητροπολιτῶν οὔτε βέβαια μέ ἐκτιμητές περιουσίας τραπεζῶν, ἀλλά μέ τά κατάλληλα πρόσωπα, μέ καλούς ποιμένες καί λαϊκούς, πού ὡς πρῶτο καί κύριο μέλημά τους θά εἶναι νά ἐπιζητοῦν τήν ἐπικράτηση “τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καί τῆς δικαιοσύνης αὐτοῦ”. Δηλαδή, στήν πνευματική διάσταση τῆς διαχείρισης τοῦ χρήματος νά ὑπάρχη ἐσωτερική συνέπεια λόγων καί ἔργων, γιά νά μή χαθῆ ἡ τελευταία εὐκαιρία πού δίνεται στήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία θά τῆς ἐπιτρέψη νά εἶναι οἰκονομικά αὐτάρκης ἀπέναντι σέ ἕνα κράτος πού μοναδικό σκοπό ἔχει τήν πλήρη καθ’ ὑπόταξή της.
«Μέ πενῆντα Μητροπολίτες,
εἶναι πανίσχυρος στό ἐσωτερικό»
Ἐν κατακλεῖδι θά θέλαμε νά ἐπικαιροποιήσουμε τήν ἐπιστολή τοῦ Οἰκονομολόγου καί τέως Γενικοῦ Διευθυντοῦ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Κεντρικῆς Ὑπηρεσίας Οἰκονομικῶν (ΕΚΥΟ) κ. Ἀντωνίου Ζαμπέλη, πού εἶχε σταλῆ πρός τούς Μητροπολίτες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί εἶχε δημοσιευθῆ στό ἱστολόγιο Ἑξάψαλμος στίς 24/3/21, μέ τήν ὁποία καταγγέλλετο ὁ τρόπος πού προχωροῦσε ἡ Ὑπηρεσία τότε στήν ἐκποίηση “σχεδόν τοῦ συνόλου τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας”, ὁ ὁποῖος μάλιστα “εἶναι τεχνικῶς ἀπαράδεκτος” εἶχε τονισθῆ στήν ἐπιστολή. Μεταξύ τῶν ἄλλων τόνιζε ὁ κ. Ζαμπέλης μόλις πρίν ἕνα χρόνο:
«Μὰ εἶναι δυνατὸν νὰ ἀναζητοῦνται σοβαροὶ ἐπενδυτές, γιὰ νὰ ἐπενδύσουν στὴν ἀκίνητο περιουσία τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ μάλιστα σχεδὸν στὸ σύνολό της, ὅταν ἡ ἴδια ἡ Ἐκκλησία δὲν ἔχει ἰδέα πόσο ἀξίζει ἡ περιουσία Της; Μερικὰ ἁπλὰ ἐρωτήματα ἑνὸς εἰδικοῦ γνώστου:
α) Πότε πραγματοποιήθηκε ἡ τελευταία πιστοποιημένη ἐκτίμηση τῶν ἀκινήτων Της καὶ μάλιστα ἀπὸ ἀξιόπιστο ἐκτιμητικὸ ἀνεξάρτητο μηχανισμό, ὅπως οἱ ἐξειδικευμένες ἑταιρεῖες ἀκίνητης περιουσίας τῶν τραπεζικῶν ἱδρυμάτων τῆς χώρας μας; Ἀπὸ τὸ 2011 ὅτε καὶ ἀπεχωρήσαμε τῆς ΕΚΥΟ.
β) Πότε ἐπραγματοποιήθη ἡ τελευταία μελέτη ἀξιοποιήσεως ἔστω κι ἑνὸς ἀκινήτου ἀπὸ ἐξειδικευμένη ἑταιρεία ἀκινήτου περιουσίας, ὅπως συμβαίνει σὲ ὅλους τοὺς μεγάλους καὶ σοβαροὺς Ὀργανισμούς; Ἀπὸ τὸ 2010 ὅτε ὑπηρετούσαμε στὴν ΕΚΥΟ.
γ) Πότε ἀνετέθη σὲ μία ἤ περισσότερες ἐξειδικευμένες ἑταιρεῖες συμβούλων ἀξιοποιήσεως ἀκινήτου περιουσίας, ἡ μελέτη ἐναλλακτικῶν τρόπων ἀξιοποιήσεως τῆς ἀκινήτου περιουσίας τῆς Ἐκκλησίας μας; Ἀπὸ τὸ 2010, ὅταν καὶ ἐξεπόνησε γιὰ τὴν ΕΚΥΟ, ἡ ἐξειδικευμένη ἑταιρεία τῆς Τραπέζης Πειραιῶς, τὴν μελέτη δημιουργίας μιᾶς Ἑταιρείας Ἐπενδύσεων Ἀκίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ). Δυστυχῶς, δὲν ηὐδοκίμησε ἡ τότε προσπάθειά μας (τὸ γιατί, εἶναι ἄλλη ἱστορία, παρόλο ποὺ ἡ ἰδέα συνήρπαζε τὸν Μακαριώτατο), ἡ ὁποία θὰ ἔβαζε σὲ ἄλλη τροχιὰ τὴν ΕΚΥΟ καὶ τὴν Ἐκκλησία μας μὲ μία εἰσηγμένη ἑταιρεία στὸ Χρηματιστήριο, μὲ ὑπεύθυνο ἔλεγχο καὶ λογοδοσία στὸ εὐρὺ ἐπενδυτικὸ κοινό.
δ) Ἀντ’ αὐτῶν, σπεύδουν τώρα καὶ δημοσιοποιοῦν «λοτταρία ἀξιοποιήσεων», γιὰ νὰ φθάσωμε στὴν κατάσταση νὰ διαλέγωμε ὡς «προτιμητέους ἐπενδυτές» «ἀξιοποιητὲς τῆς περιουσία μας» στὸ ἕνα τρίτο τῆς ἐκτιμητέας ἀξίας (βλέπε Ὠκεανύδα στὴν Βουλιαγμένη) καὶ μὲ ἐπιμύθιο τῆς πρωτοβουλίας «μὰ τώρα τὰ ἀξιοποιοῦμε καὶ δὲν κάθονται τὰ ἀκίνητά μας». Ποῖος σᾶς εἶπε ὅμως ὅτι πρέπει νὰ «ἀναπαύονται τὰ ἀκίνητα» γιὰ δέκα συναπτὰ ἔτη;».
Ἆραγε ὁ Μακαριώτατος καί οἱ συνεργάτες του σήμερα ποὺ προχωροῦν σέ μία ἐκ νέου προσπάθεια ἀξιοποίησης τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, ἔχουν δώσει ἀπαντήσεις στίς ἐρωτήσεις τοῦ κ. Ζαμπέλη ἤ ἐπαφίενται στό ὅτι «Τήν ἀντιπολίτευση ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος τήν ἔχει “καθαρίσει” πρό ἐτῶν. Ἄν ὑπῆρχε ποτέ τέτοια. Μέ πενῆντα Μητροπολίτες, στήν ἐπιρροή του, εἶναι πανίσχυρος στό ἐσωτερικό», ὅπως χαρακτηριστικά ἔγραψε τό Βῆμα Ὀρθοδοξίας; Καί ἔτσι “Ὁ δρόμος εἶναι ἀνοικτός καί τά σκυλιά δεμένα”, ὅπως θά ἔλεγε ὁ θυμόσοφος λαός μας.