Ἡ φωτεινὴ ἐξαίρεσις τοῦ Ἐπισκ. π. Στεφάνου Ἀφεντουλίδη
Γράφει ὁ κ. Νικόλαος Ἐ. Σακαλάκης, Μαθηματικός
Ἀναμφίβολα, ὁ ἀνθρώπινος νοῦς εἶναι ἀδιαχώριστα ἑνωμένος μὲ τὴν συνείδηση.
Τὸ Σεραφειμικὸ καθεστὼς μὲ «ἐπιχειρήματα» ἀντίθετα στὴν Εὐαγγελικὴ λογικὴ καὶ ἀλήθεια, ἔπιανε θέση στὸ ὀργανωμένο (μεταπολιτευτικὸ) κοινωνικὸ σύστημα. Ὅποιες ἐπιθέσεις καὶ ἂν δεχθεῖ ὁ νοῦς καὶ ἡ λογική, ἡ συνείδηση ἀντιστέκεται στὴν ὑπερένταση τῶν ἐπιθέσεων.
Αὐτὸ συνέβη καὶ στὸν Μητροπολίτη Στέφανο Ἀφεντουλίδη, ὁ ὁποῖος ἐκλέχθηκε (ἀντικανονικὰ) τὸ 1974, ὡς Τρίκκης καὶ Σταγῶν, ὑπὸ τοῦ Σεραφειμικοῦ διοικητικοῦ σχήματος. Ἡ πραγματικότητα, οἱ ἰδέες καὶ ἡ «ἀλήθεια» τοῦ Σεραφειμικοῦ καθεστῶτος σχετικοποιήθηκαν στὴ συνείδησή του· κατανόησε ὅτι ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀνώτερη καὶ πιὸ ἀναγκαία ἀπὸ τὴν ὅποια Μητροπολιτικὴ θέση.
Ὑπέβαλε ἀναφορὰ (23-12-74) πρὸς τὴν Δ. Ἱ. Σύνοδο, ὡς μορφὴ ἐνέργειας – δράσης τῆς συνειδήσεώς του, ποὺ δὲν ἤθελε τὸ βάρος κανενὸς «ἐλατηρίου – σκοπιμότητας», κανενὸς πάθους ὡς ἐλεύθερος ἐν Χριστῷ, σχεδιαστὴς τῆς Ἀρχιερατικῆς του συνειδήσεως.
Τὰ σημαντικά, πρωτοθεμελιακά του βήματα, ἦταν:
Α) Μὲ ἀναφορὰ του διαφώνησε γιὰ τὸν σφαγιασμὸ τῶν 12 Μητροπολιτῶν.
Β) Πρότεινε «χάριν τῆς γαλήνης τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς ἀποκαταστάσεως τῆς κανονικῆς τάξεως, νὰ παραχωρήση τὴ θέση του (Ἱ. Μ. Τρικάλων) στὸν κανονικὸ Μητροπολίτην Τρίκκης καὶ Σταγῶν Σεραφείμ.
Ἔγραψε σχετικά: «ποιούμεθα ἔκκλησιν καὶ παρακαλοῦμεν, ὅπως ἡ Ἱ. Σύνοδος ἐπιληφθῆ πάραυτα τοῦ ἐκκρεμοῦντος εἰσέτι ἐκκλησιαστικοῦ ζητήματος, ἤτοι τῆς αὐστηρῶς ἐπὶ τῇ βάσει τῶν Ἱ. Κανόνων ἀποκαταστάσεως τῆς ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ διασαλευθείσης κανονικῆς τάξεως· ἐπιληφθῆ πρὸ πάντων τῆς ἀποκαταστάσεως εἰς ἀρχιερατικοὺς θρόνους πάντων τῶν ἀδίκως καὶ ἀντικανονικῶς καὶ δυνάμει αὐθαιρέτων, ἀντικανονικῶν καὶ ἀντισυνταγματικῶν πολιτειακῶν Νόμων τῆς Δικτατορίας ἐξωσθέντων καὶ ἀποβληθέντων ἀπὸ τῶν ἱερῶν αὐτῶν ἐπισκοπῶν Σεβ. Μητροπολιτῶν» (βλέπε ἐφημ. «Ἐκκλησιαστικὸς Ἀγὼν» – Ἰαν. 1975, σελ. 3).
Ἔγραψε, ἐπίσης:
«Διά τὴν ἀποκατάστασιν τοῦ ἀπομακρυνθέντος ἐκ τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Τρίκκης καὶ Σταγῶν προκατόχου μου Σεβ. κ. Σεραφεὶμ εὐχαρίστως θὰ ἔθετον εἰς τὴν διάθεσιν τῆς Ἱ. Συνόδου τὴν παραίτησίν μου ἀπὸ τοῦ ἐπισκοπικοῦ θρόνου τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Τρίκκης καὶ Σταγῶν.
Εἰς τὴν περίπτωσιν ταύτην θὰ ἐδεχόμην νὰ ὑπηρετήσω εἰς τὴν μικροτέραν ἐξ ὅλων τῶν προσκαίρως ἢ μονίμως τυχὸν ἱδρυθησομένων Ἱ. Μητροπόλεων ἐν τῇ περιφερείᾳ τῆς προσφιλοῦς μοι Μακεδονίας, τὸν λαὸν τῆς ὁποίας ἐπὶ 25 ἤδη συναπτὰ ἔτη ὡς Ἐφημέριος καὶ ὡς Πρωτοσύγκελλος καὶ βοηθὸς Ἐπίσκοπος ὑπηρέτησα, ἀλλὰ καὶ εἰς περίπτωσιν καθ’ ἥν δι’ οἱονδήποτε λόγον δὲν θὰ ἦτο δυνατὴ ἡ ἄμεσος τοποθέτησίς μου ἐν τινι Μητροπόλει, θὰ ἐδεχόμην, χάριν τῆς εἰρηνεύσεως τῆς Ἐκκλησίας νὰ περιέλθω ἄχρι καιροῦ εἰς τὴν τάξιν τῶν σχολαζόντων Ἐπισκόπων».
Τὸ καθῆκον, ἡ Ἀρχιερατικὴ τιμὴ καὶ εἰλικρίνεια, ἡ ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου, ἡ δικαιοσύνη τῶν Ἱ. Κανόνων καὶ ἡ ἐκτίμηση πρὸς τοὺς 12 Ἱεράρχες, ἔχουν σφυρηλατηθεῖ – συμπυκνωθεῖ στὸν ἐπίλογο τῆς ἀναφορᾶς τοῦ Ἐπισκόπου Στεφάνου Ἀφεντουλίδη.
Γράφει:
«Τελευτῶν δηλῶ, ὅτι αἱ ἐκφραζόμεναι πεποιθήσεις ἡμῶν καὶ ἡ τοποθέτησις ἡμῶν αὕτη ἐνώπιον τῆς ὑφισταμένης ἐκκλησιαστικῆς κρίσεως εἶναι ἀπόρροια ἀπολύτως ἀντικειμενικῆς ἐν Χριστῷ μελέτης τῶν δεδομένων καὶ λατρείας πρὸς τὴν εἰρήνην καὶ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας, καὶ τοῦ ἐπισκοπικοῦ αὐτῆς σώματος ἀνεξαρτήτως ἀπολύτως προσώπων καὶ παρατάξεων, καὶ μάλιστα τῆς λεγομένης «Ἱερωνυμικῆς». Τὰ πρόσωπα οὐδόλως ὑπολογίζομεν. Ὑπεράνω πάντων ἡ εἰρήνη καὶ ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας ὑπὲρ τῶν ὁποίων θυσιάζομεν κάθε τι προσωπικόν».
1ο Σχόλιο: Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Στέφανος ὑπογράμμισε τὰ θεμέλια τοῦ αὐταρχισμοῦ τοῦ Σεραφειμικοῦ καθεστῶτος, ὡς ἑξῆς:
«Ὅταν ὅμως εἰς τ’ ἀνωτέρω (τῆς ἀναφορᾶς του δηλ.) προσθέσωμεν καὶ τὴν ἀπίστευτον ἀπόφασιν τῆς Ἱεραρχίας, δι’ ἧς ἐκηρύχθησαν ἔκπτωτοι δύο Σεβ. Ἱεράρχαι ἀπολύτως κανονικοὶ καὶ νόμιμοι, τῆς λεγομένης Πρεσβυτέρας Ἱεραρχίας, οἱ Σεβ. Διδυμοτείχου καὶ Κιλκισίου κ.κ. Κωνσταντῖνος καὶ Χαρίτων, καὶ ἐξεθρονίσθησαν ἄνευ δίκης καὶ ἀπολογίας καὶ τῆς ὑπὸ τῶν Ἱερῶν Κανόνων προβλεπομένης διαδικασίας, ἀλλὰ δυνάμει μόνον διατάξεως τῆς ἀντικανονικῆς καὶ ἀντισυνταγματικῆς ὑπ’ ἀριθμ. 7/1974 Σ.Π. (Συντακτικῆς Πράξεως) τῆς Πολιτείας, διότι καὶ αὐτῶν πράξεις καὶ ἐνέργειαι ἐθεωρήθησαν στρεφόμεναι κατὰ τῆς σεπτῆς Ἱεραρχίας, τότε γίνεται φανερὸν τοῖς πᾶσιν, ὅτι διὰ πάντων τούτων κατελύθη πᾶσα ἔννοια Ἐκκλησιαστικοῦ καὶ Κανονικοῦ δικαίου» (τέλος σχολίου).
Στὸ Πανεπιστήμιο Πατρῶν τὴν περίοδο ἐκείνη (1974-1975), φοιτοῦσα στὸ Μαθηματικὸ Τμῆμα (Γ΄ ἔτος). Οἱ συμφοιτητές μου βίωναν ἕνα μεταπολιτευτικὸ ξελάφρωμα ἐξαιρετικὰ εὔθραυστο. Ἡ χιλιοειπωμένη (τότε) φράση – λέξη «Ἀποχουντοποίηση» δὲν ἦταν ἀρκετὰ σοβαρὴ (ὡς ἀνάλυση) γιὰ τὴν περίπτωση (εἰδικά) τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Σεραφειμικοῦ καθεστῶτος.
Ἡ ἀνατομία τῆς ἀποχουντοποίησης στὴν Ἐκκλησία μὲ ἀρχιεπίσκοπο τὸν Σεραφεὶμ δὲν ἔπειθε τὴν λογικὴ τῶν φοιτητῶν (ὅλων τῶν παρατάξεων)· γι’ αὐτὸ καὶ ὑποβάλαμε ὑπόμνημα στὴν κυβέρνηση Κων. Καραμανλῆ νὰ ἀπομακρυνθεῖ ὁ κατ’ ἐξοχὴν χουντικὸς Σεραφείμ, ὁ ὁποῖος βοήθησε τὴν Β΄ φάση τῆς δικτατορίας. Τὸ ὑπόμνημα ὑπέγραψαν 80-100 φοιτητὲς καὶ τὸ δημοσίευσε καὶ ὁ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ». Καὶ ὑπάρχουν, δυστυχῶς, πιστοὶ ἄνθρωποι (σήμερα) τῆς ἐφημερίδος «Χριστιανικὴ Δημοκρατία» καὶ τῆς «Ἑνωμένης Ρωμιοσύνης», ποὺ δικαιώνουν τὸν ἀρχιεπίσκοπο Σεραφεὶμ μὲ ἀτυχῆ ἄρθρα τους.
Σὲ ἄρθρα ποὺ φιλοξένησε ἡ «Χριστιανικὴ Δημοκρατία» (πρόσφατα χρονικὰ) καὶ σὲ σχετικὴ ἀνάρτηση τῆς «Ἑνωμένης Ρωμιοσύνης», περὶ Ἀρχιεπισκόπου Σεραφεὶμ καὶ τοῦ ζητήματος τῶν 12 ἐκθρονισθέντων Ἱεραρχῶν, ἡ λογικὴ καὶ ἡ ἀλήθεια εὑρίσκονται ὑπὸ σκιάν!!
Ἀποτελεῖ ψεῦδος ὁ ἰσχυρισμός, ὅτι ὁ ἰσχυρὸς ἐπιταχυντὴς τῆς διοικητικῆς διαδικασίας διαμόρφωσης τῆς Ἐκκλησίας (τότε), ἦτο οἱ Ἱ. Κανόνες καὶ ἡ δικαιοσύνη.
Ὅλα ἔγιναν μὲ Συντακτικὲς Πράξεις τῆς Δικτατορίας, ἐνῷ τὸ πλῆθος τῶν μοιχεπιβατῶν ποὺ τοποθετήθηκαν στοὺς θρόνους τῶν ἐκδιωχθέντων ἱεραρχῶν, ἀποτέλεσε παραβίαση τῶν Ἱ. Κανόνων, ὅπως εἶχε ὑπογραμμίσει καὶ ὁ μακαριστὸς π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος. Ἐξαίρεση φωτεινὴ ὁ ἐπίσκοπος Στέφανος Ἀφεντουλίδης!