Εἰς ἔκδοσιν 6ου βιβλίου μὲ τίτλον «Ὀφειλομένη Ἀπάντηση» προέβη ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν κ. Ἱερώνυμος διὰ τὸ ζήτημα τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας. Ἔχουν προηγηθῆ: «Ἐκκλησιαστικὴ περιουσία καὶ μισθοδοσία τοῦ κλήρου» (2012), «Ἡ μισθοδοσία τοῦ ἐφημεριακοῦ κλήρου στὴν Ἑλλάδα» (2015), «Ἡ ἀπάντηση τῆς Ἐκκλησίας στὰ μυθεύματα τοῦ ἀντικληρικαλιστικοῦ λαϊκισμοῦ» (2016), «Συνοπτικὴ θεώρηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας» (2020), «Διατηρητέα καὶ ἐκποιητέα μοναστηριακὴ περιουσία» (2021). Ὡς κατέστη γνωστὸν ἀπὸ τὴν ἐφημερίδα «Τὰ Νέα» της 15ης Ἀπριλίου 2022:
«Νὰ ἔρθει σὲ συνεννόηση μὲ τὴν Ἐκκλησία μὲ στόχο τὴν ἀξιοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, μὲ συνέργειες καὶ συνεκμετάλλευση, καλεῖ ἐκ νέου τὴν Πολιτεία ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος μὲ μία, ἐνημερωτικοῦ χαρακτήρα, ἔκδοση ποὺ ἔχει τίτλο «Ὀφειλομένη Ἀπάντηση».
Μὲ τὴ νέα ἔκδοση 23 σελίδων – ποὺ παρουσιάζουν «ΤΑ ΝΕΑ» καὶ ἡ ὁποία ἔχει σταλεῖ σὲ ὅλους τοὺς βουλευτὲς καὶ τοὺς μητροπολίτες – ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος ἐπιχειρεῖ νὰ φέρει ξανὰ στὸ προσκήνιο ἕνα θέμα ποὺ ἀποτελεῖ βασική του ἐπιδίωξη ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς θητείας του στὴν Ἀρχιεπισκοπή. Αὐτὸ δὲν εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὴ συνεργασία Ἐκκλησίας καὶ Πολιτείας γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ περιουσία μὲ στόχο τὴν ἀξιοποίησή της καὶ τὰ ἔσοδα ποὺ θὰ προκύπτουν νὰ ὠφελοῦν καὶ τὶς δύο πλευρές. Ἀπὸ τοὺς βουλευτὲς ἐπιδιώκει οὐσιαστικὰ τὴ στήριξή τους στὴ νέα προσπάθειά του.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος πῆρε ἀφορμὴ γιὰ τὴ νέα συγγραφικὴ παρέμβαση ἀπὸ τὸ νομοσχέδιο ποὺ δρομολογεῖ τὸ ὑπουργεῖο Οἰκονομικῶν καὶ ρυθμίζει τὸ πρόβλημα μὲ τὰ καταπατημένα ἀκίνητα τοῦ Δημοσίου, δίνοντας τὴ δυνατότητα σὲ ἰδιῶτες νὰ πληρώσουν, γιὰ νὰ ἀποκτήσουν τίτλους ἰδιοκτησίας. Μάλιστα, δὲν διστάζει νὰ στηλιτεύσει μὲ βαρεῖς χαρακτηρισμοὺς τὸν τρόπο, μὲ τὸν ὁποῖο τὸ κράτος ἀντιμετώπισε διαχρονικὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ περιουσία. «Τὸ κράτος εἶναι ὁ μεγαλύτερος καταπατητὴς τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας καὶ ὁ λαθραῖος διαχειριστής της», λέει στὸν πρόλογό του.
Ἀμέσως μετά, ὅμως, ξεκαθαρίζει ὅτι στόχος του δὲν εἶναι νὰ ἐπιτεθεῖ στὸ κράτος. Γιὰ μία συνεννόηση τῶν δύο πλευρῶν, ἀναφέρει, εἶναι ἀναγκαῖο «νὰ προηγηθεῖ μία «Σύμβασις» ποὺ θὰ καθορίζει τί εἶναι αὐτὸ ποὺ χρειάζεται ἡ Ἐκκλησία γιὰ τὴ συντήρησή της καὶ τὸ πνευματικὸ-ποιμαντικό της ἔργο καὶ τὴν ἀνεξάρτητη διαβίωσή της, τί ἀπ’ αὐτὰ θὰ χρειαστεῖ νὰ δοθοῦν στὸ Κράτος καὶ δι’ αὐτοῦ στοὺς δικαιούχους ἀγρότες ἢ ὁποιουσδήποτε πολίτες αὐτὸ κρίνει».
Γιατί ὅμως ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀνοίγει ξανά, τώρα, θέμα ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας καὶ μάλιστα μὲ μοντέλο συνεκμετάλλευσής της μὲ τὸ κράτος; Οὐσιαστικά, ὁδεύοντας πλέον στὸν 15ο χρόνο στὸ πηδάλιο τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Ἱερώνυμος ἐπιθυμεῖ νὰ ἀφήσει ὡς σφραγίδα του καὶ κληρονομιά του τὴν ἀξιοποίηση τῆς ἀκίνητης περιουσίας τῆς Ἐκκλησίας…
Τρία στάδια
Τὸ σχέδιο τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερώνυμου γιὰ τὴν ἀκίνητη περιουσία, σύμφωνα μὲ τὶς πληροφορίες τῶν «ΝΕΩΝ», περιλαμβάνει τρία στάδια:
1. Ξεκαθάρισμα ἰδιοκτησιακοῦ καθεστῶτος. Θέλει νὰ ξεκαθαρίσει τί ἀνήκει καὶ τί δὲν ἀνήκει στὴν Ἐκκλησία. Τί διεκδικοῦν δῆμοι, ἰδιῶτες, ἄλλα νομικὰ πρόσωπα Δημοσίου. Γι’ αὐτὸ ἔχει δώσει ἐντολὴ στὴ Νομικὴ Ὑπηρεσία τῆς Ἐκκλησίας νὰ ἐργαστεῖ ἐντατικά, ὅπως καὶ τὸ εἰδικὸ τμῆμα ποὺ ἔχει φτιάξει ἡ Ἐκκλησιαστικὴ Κεντρικὴ Οἰκονομικὴ Ὑπηρεσία τῆς (ΕΚΥΟ). Ξεψαχνίζουν δηλαδὴ τοὺς φακέλους ἀπὸ τὰ μοναστήρια καὶ τὶς μητροπόλεις.
2. Κατοχύρωση τῆς ἀκίνητης περιουσίας. Ἀναζητοῦνται μὲ νομικὲς κινήσεις (προσφυγές, διαιτησίες, διαπραγματεύσεις) οἱ τίτλοι ἰδιοκτησίας προκειμένου νὰ κατοχυρωθεῖ ὅ,τι ἀνήκει στὴν Ἐκκλησία. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο, ὅπως τονίζεται, τὸ κράτος θὰ μπορεῖ νὰ παίρνει ἐπιπλέον εἰσφορὲς (π.χ. ΕΝΦΙΑ), πρᾶγμα ποὺ δὲν γίνεται τώρα, ὅταν καταπατᾶ ἐκκλησιαστικὰ ἀκίνητα ἢ δὲν δίνονται στὴν Ἐκκλησία ὅροι δόμησης καὶ ἐκμετάλλευσης.
3. Ἀξιοποίηση-ἐκμετάλλευση. Ἐπιδίωξη εἶναι οἱ συνέργειες κυρίως μὲ τὸ κράτος μὲ ἐπενδυτικὰ σχήματα (γιὰ παράδειγμα ἐκμετάλλευση ἐνέργειας, τουριστικὴ ἀξιοποίηση ἀκινήτων, κέντρο logistics)…
Τὰ ἔργα
Ἀνάμεσα στὰ ἐμβληματικὰ ἔργα ποὺ ἔχει δρομολογήσει ἡ Ἀρχιεπισκοπὴ Ἀθηνῶν εἶναι ἡ ἀξιοποίηση τῆς περιουσίας στὸ παραλιακὸ μέτωπο. Ὑπάρχει ἐνδιαφέρον ἀπὸ ἐπενδυτικὰ σχήματα γιὰ κατασκευὴ πολυτελῶν κατοικιῶν, τουριστικῶν ἀκινήτων ἢ κέντρων διαβίωσης ἀτόμων τρίτης ἡλικίας στὰ πρότυπα σκανδιναβικῶν χωρῶν.
Ἐπίσης, στὸ Σχιστὸ σχεδιάζει τὴν κατασκευὴ Κέντρου Logistics. Ἐκεῖ ἡ Ἐκκλησία κατέχει μεγάλη ἔκταση δίπλα στὸ κοιμητήριο. Ἤδη ὑπάρχει συνεργασία μὲ τὸ ὑπουργεῖο Ἀνάπτυξης, ὥστε τὸ ἔργο νὰ μπεῖ στὰ μεγάλα ἀναπτυξιακὰ ἔργα τῆς ἑπόμενης δεκαετίας».