2ον.-Τελευταῖον
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος ἀναφέρει ὅτι ἡ ἄγκυρα τῆς ἐλπίδας στὸ Θεὸ εἶναι χρήσιμη καὶ στοὺς ἁμαρτωλούς, γιατί ἀποκτοῦν δύναμη, ὅταν διαπιστώνουν ὅτι «εἶναι γνώρισμα τῆς διάθεσης πρὸς τὸν Θεό, δηλαδὴ ἐμπιστοσύνη στὴ φιλανθρωπία του, παρόλο ποὺ βαρύνονται μὲ πολλὰ κακά. Γιατί, ὅπως ἀκριβῶς εἶναι καταραμένος ἐκεῖνος ποὺ στηρίζει τὶς ἐλπίδες του σὲ ἄνθρωπο, ἔτσι εἶναι μακάριος ἐκεῖνος ποὺ στηρίζει τὶς ἐλπίδες στὸ Θεό»3. Καὶ συμβουλεύει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης: «Ἀφοῦ ἀπομακρύνεις τὸν ἑαυτό σου ἀπὸ ὅλα, στηρίξουμε σ’ αὐτὴ τὴν ἄγκυρα τῆς ἐλπίδας, γιατί ὁ Θεὸς τὰ βλέπει ὅλα καὶ κρίνει τὰ δίκαια καὶ δὲν κρίνει μόνον, ἀλλὰ προχωρεῖ καὶ σὲ ἔργα (βοηθεῖ ἐκείνους ποὺ ἐλπίζουν σ’ Αὐτόν)»4.
Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὁρίζει τὴν ἐλπίδα μὲ ἕνα ἀριστουργηματικὸ τρόπο. Σημειώνει: «Ἡ ἐλπίδα εἶναι “ἀδήλου πλούτου πλοῦτος”. (δηλαδὴ πλοῦτος ἑνὸς πλούτου ποὺ δὲν φαίνεται). Ἡ ἐλπίδα εἶναι ἀσφαλὴς ἀπόκτηση θησαυροῦ πρὶν τὴν ἀπόκτησή του. Αὐτὴ εἶναι ἀνάπαυση καὶ ἀνακούφιση ἀπὸ τοὺς κόπους. Αὐτὴ εἶναι ἡ θύρα τῆς ἀγάπης. Αὐτὴ φονεύει τὴν ἀπόγνωση. Αὐτὴ εἰκονίζει μπροστὰ μας τὰ πράγματα, ποὺ βρίσκονται μακριά»5. Ἐπίσης «ἡ ἐλπίδα περικυκλώνει μὲ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν καταισχύνει τὸν ἐλπίζοντα»6, λέει ὁ Ὅσιος Ἰωάννης.
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος χρησιμοποιεῖ πλῆθος παρομοιώσεων, γιὰ νὰ ἀναδείξει τὴν μεγάλη πνευματικὴ ἀξία τῆς ἐλπίδας στὸν Θεό, ἡ ὁποία εἶναι στήριγμα, δύναμη καὶ ἀσφάλεια. Εἶναι ἰδιαίτερα ἀποκαλυπτικοὶ οἱ λόγοι του: «Ἡ ἐλπίδα στὸν Θεὸ εἶναι ἀθάνατη, ἀμετάτρεπτη, ἀμετακίνητη, δὲν δέχεται μεταβολή, δημιουργεῖ κάθε ἀσφάλεια καὶ κάνει ἀκαταμάχητον ἐκεῖνον ποὺ τὴν χρησιμοποιεῖ μὲ ἀκρίβεια καὶ μὲ τὴν πρέπουσα διάθεση»7.
Ἡ ἐλπίδα εἶναι «πύργος ἀπόρθητος, συμμαχία ἀκατανίκητη, λιμάνι γαλήνιο, ὅπλο ἀήττητο, δύναμη ἀκατάβλητη, ποὺ βρίσκει διέξοδο ἀκόμα κι ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρχει πέρασμα. Μὲ αὐτὴ ὑπερίσχυσαν ἄνθρωποι ἄοπλοι τῶν ὁπλισμένων, γυναῖκες τῶν ἀνδρῶν καὶ παιδιὰ μὲ μεγάλη εὐκολία ἀποδείχτηκαν ἰσχυρότεροι ἀπὸ ἐκείνους ποὺ καταγίνονται μὲ τὸ πολεμικό»8.
Οἱ χριστιανοὶ ἐλπίζουν στὰ πνευματικὰ ἀγαθά. Ἔχουν ἐλπίδα ζωῆς αἰωνίου στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἡ ὁποία συνοδεύεται μὲ πόθο καὶ ὑπομονὴ (Ρωμ. η΄ 25). Μὲ τὴν ἐλπίδα στὸ Θεὸ ἀντιμετωπίζουν τὰ ἐμπόδια καὶ τὶς δυσκολίες τῆς ζωῆς. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος προτρέπει: «Ἡ ἐλπίδα νὰ σᾶς δίνει χαρά. Νὰ ἔχετε ὑπομονὴ στὶς δοκιμασίες. Νὰ ἐπιμένετε στὴν προσευχὴ» (Ρωμ. ιβ΄ 12). Ὁ Π. Ν. Τρεμπέλας ἑρμηνεύει σχετικά: «Ἡ ἀκλόνητη ἐλπίδα σας στὰ μελλοντικὰ ἀγαθὰ νὰ σᾶς γεμίζει χαρὰ καὶ νὰ σᾶς ἐνισχύει, γιὰ νὰ δείχνετε ὑπομονὴ στὴ θλίψη. Καὶ νὰ ἐπιμένετε στὴν προσευχή, ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ παίρνετε μεγάλη βοήθεια γιὰ ὅλες τὶς ἀρετές, καθὼς καὶ γιὰ τὶς δύσκολες περιστάσεις τῆς ζωῆς»9.
Ἡ πίστη στὸ Χριστὸ μᾶς φέρνει στὴν κατάσταση τῆς χάρης, τῆς εἰρήνης μὲ τὸν Θεὸ καὶ μένουμε σταθερὰ σ’ αὐτή, ἀλλὰ καὶ στὴν καύχηση ὅτι θὰ ἀπολαύσουμε τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ, ἀντιμετωπίζοντας μὲ ὑπομονὴ τὶς δοκιμασίες καὶ τὶς θλίψεις. Καὶ «ὡς ἄνθρωποι τῆς ἡμέρας, ἂς εἴμαστε νηφάλιοι, φορώντας τὴν πίστη καὶ τὴν ἀγάπη γιὰ θώρακα καὶ τὴν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας γιὰ περικεφαλαία» (Α΄ Θεσ. ε΄ 8).
Πρεσβ. Διονύσιος Τάτσης
Σημειώσεις:
3. Βασιλείου Δ. Χαρώνη, Παιδαγωγικὴ ἀνθρωπολογία Ἰωάννου Χρυσοστόμου, τόμος Β΄, Ἀθήνα 1994, σελ. 686. 4. Αὐτόθι. 5. Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, Κλῖμαξ, Ὠρωπὸς 1978, σελ. 377. 6. Ὅπ. παρ., σελ. 373. 7. Βασιλείου Δ. Χαρώνη, Παιδαγωγικὴ ἀνθρωπολογία Ἰωάννου Χρυσοστόμου, τόμος Β΄, Ἀθήνα 1994, σελ. 682. 8. Ὅπ. παρ., σελ. 683. 9. Ἡ Καινὴ Διαθήκη, μὲ σύντομη ἑρμηνεία, Ἀθήνα 2011, σελ. 689.