Συνέντευξιν παρεχώρησεν ὁ Παν. Ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μ. Τατάρνης π. Δοσίθεος, ὁ ὁποῖος ἐπὶ ἔτη συνέγραφε τὸ ἡμερολόγιον «τσέπης» τοῦ Πατριαρχείου Κων/λεως. Ὁμιλεῖ μεταξὺ ἄλλων διὰ τὴν ἀδιαφορίαν τῶν Εὐρωπαίων καὶ τῶν πολιτικῶν μας, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀδυναμίαν τῆς Οὐνέσκο, εἰς τὴν ὁποίαν ἀπετάθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, νὰ παρέμβη διὰ τὴν Ἁγίαν Σοφίαν. Συμφώνως πρὸς τὴν ἐφημερίδα «ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΟΣ ΠΑΛΜΟΣ» τῆς 21ης Ἰουλίου 2020:
«- Πῶς βλέπετε τὴν ἀπόφαση τοῦ Προέδρου Ἐρντογὰν νὰ κάνει τζαμὶ τὴν Ἁγία Σοφία;
– Πρὶν ἀπὸ ἀρκετὰ χρόνια εὑρισκόμενος στὸν ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ὅπου δίπλα ὑπάρχει μία αἴθουσα, ὅπου γίνονται διάφορες ἐκδηλώσεις, παρόντος τοῦ Πατριάρχη ἦταν ἕνας ἀρχαιολόγος ἀπὸ τὴν ἐφορία τῆς Δράμας καὶ μεταξὺ ἄλλων εἶπε κάτι ποὺ μὲ σημάδεψε. Εἶπε τὸ ἑξῆς: Ὁ ὀρθόδοξος χριστιανὸς δὲν προσκυνεῖ μόνο εἰκόνες καὶ ἅγια λείψανα ἀλλὰ καὶ κάθε λιθάρι ποὺ κάποτε τελέστηκε θεία Λειτουργία. Ὁπότε στὶς 140 φορὲς ποὺ ἔχω πάει στὴν Κωνσταντινούπολη ἔχω πάει σὲ πάρα πολλὰ τζαμιά, τὰ ὁποῖα ἦσαν κάποτε χριστιανικὲς ἐκκλησίες, ὅπου κάνω -ἔστω κρυφὰ – τὸ σταυρό μου καὶ προσκυνῶ κάποιο λιθάρι. Πολλὲς φορὲς μπαίνοντας στὴν Ἁγιὰ Σοφιὰ εἴτε μόνος, εἴτε μὲ συνοδεία μικρή, σπανίως μὲ λεωφορεῖο καὶ μέσα στὴ στοὰ μπαίνοντας φαίνεται ἡ ἐκκλησία καὶ δὲ δικαιοῦμαι νὰ λέω ὅτι δὲν μοῦ ἀρέσει ἡ ἐκκλησία, ὅταν βλέπω ἀπέναντι τὴν Πλατυτέρα, ὅταν βλέπω τὰ ψηλοτάβανα γύρω μου καὶ ἑκατέρωθεν, τὸ κέντρο τοῦ ναοῦ, τοὺς τέσσερεις Ἀγγέλους στὰ τέσσερα σημεῖα. Γιατί ὅταν μπαίνεις στὸ πρῶτο σκαλὶ στὴν Ἁγιὰ Σοφιά, ὅπου πέρασαν Ἅγιοι Πατέρες, Ἀρχιερεῖς, Πατριάρχες καὶ αὐτοκράτορες, ὅλα αὐτὰ φέρνουν συγκινήσεις καὶ πολλὲς φορὲς δάκρυα. Ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ἀκούω, βλέπω ὅτι εἶναι κάλπικα καὶ ψεύτικα. Γιατί πρῶτον ὅλες οἱ Μεγάλες Δυνάμεις στὴν Τουρκία ἔχουν συμφέροντα. Ὁ Τρὰμπ ἔχει τρεῖς οὐρανοξύστες στὴν Τουρκία. Ἡ Γερμανία ἔχει τὴ Mercedes, ἡ Ἰταλία ἔχει τὴ Fiat. Στὴν πόλη κυκλοφοροῦν 35.000 ταξὶ Fiat. Τώρα ἡ Unesco δὲν ξέρει τί λέγεται Ἁγία Σοφία, δεύτερον δὲν ἔχει καμία δυνατότητα νὰ παρέμβει καὶ τρίτον δὲν ξέρει γιατί ὀνομάστηκε Ἁγία Σοφία. Δὲν εἶναι ἀπὸ καμία Ἁγία μάρτυρα Σοφία, ἀλλὰ ὀνομάστηκε ἔτσι ἀπὸ τὴ Σοφία τοῦ Θεοῦ. Ὁ βασιλεὺς ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος, ὅταν πῆγε στὴν Ἑπτάλοφον ἔκτισε τρεῖς ἐκκλησίες, τὴν τοῦ Θεοῦ Σοφίαν, τὴν τοῦ Θεοῦ Εἰρήνην καὶ τὴν τοῦ Θεοῦ Δύναμιν. Λέγοντας ὅτι γιὰ νὰ ἔχει δύναμη τὸ κράτος θὰ πρέπει νὰ ἔχει τὴ σοφία τοῦ Θεοῦ καὶ εἰρήνη.
– Μπορεῖ νὰ κάνει κάτι ἀπὸ τὴ θέση ποὺ βρίσκεται ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης;
– Ὄχι δὲν μπορεῖ. Ὅταν στὸ τέλος τοῦ 19ου αἰῶνος ἡ Ρωμιοσύνη στὴν Πόλη ἄγγιζε τὶς 300.000 καὶ μὲ πληθυσμὸ 1.200.000, πλεόναζε γιατί βάλε Ἑβραίους, Συριάνους, Ρωμαίους ἦταν λιγότεροι οἱ Τοῦρκοι ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες καὶ τὶς ἄλλες ἐθνότητες, ἐνῶ τώρα εἶναι μόνο 3.000 Ρωμιοὶ σὲ πληθυσμὸ 18 ἑκατομμυρίων. Δὲν μπορεῖ νὰ κάνει κάτι, παρὰ νὰ διαφυλάξει αὐτοὺς ποὺ ἔχουν μείνει καὶ νὰ χτυπᾶνε οἱ καμπάνες. Στὴν Κωνσταντινούπολη, ξέρετε, χτυπᾶνε τουλάχιστον 80 καμπάνες σὲ ὅλη τὴν περιφέρεια. Εἶναι εὔκολο νὰ κρίνουμε ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς, τὸν Πατριάρχη καὶ ὅλους, ἀλλὰ αὐτοὶ ζοῦν ἐκεῖ μὲ κίνδυνο. Ἤμουν παρὼν ὅταν οἱ Γκρίζοι Λύκοι, ἔρχονται ὡς ὠρυόμενοι λύκοι μπροστὰ στὴν πύλη τοῦ Πατριαρχείου καὶ βάζουν κρεμάλα, ὅπου κρεμᾶνε ἕνα ὁμοίωμα τοῦ Πατριάρχου καὶ τὸ καῖνε ἀπὸ κάτω, φωνάζοντας «θάνατος στὸν Πατριάρχη». Αὐτὰ δὲν τὰ ξέρουν πολλοί. Ἐὰν ἐσώθη, ὅ,τι ἐσώθη ὀφείλεται στὸν ἡρωισμὸ αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων ποὺ μένουν ἐκεῖ. Ἀλλὰ αὐτὸ ποὺ μὲ λυπεῖ εἶναι ὅτι πᾶνε πολλοὶ πολιτικοὶ ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα, ὅποιου κόμματος, τοὺς λένε ὅτι «φυλᾶνε Θερμοπύλες» καὶ φεύγουν, ἐνῶ ποτὲ δὲν κοίταξαν τὴν ὁμογένεια καὶ τὰ προβλήματα τοῦ Πατριαρχείου. Τὸ Πατριαρχεῖο φυλάττει συμπληγάδες, ἐδῶ καὶ 17 αἰῶνες.
– Ἡ Ἁγιὰ Σοφιὰ θὰ γίνει τελικὰ τζαμί; Τί σκοπὸ ἔχει πιστεύετε ὁ κ. Ἐρντογάν;
– Θὰ γίνει καὶ θὰ ξεχαστεῖ. Ὅπως εἶχε ξαναγίνει, θὰ πρέπει νὰ σημειώσουμε ὅτι ἡ Ἁγιὰ Σοφιὰ δέχτηκε μεγαλύτερο πλῆγμα μὲ τὴν ἅλωση τῶν Σταυροφόρων τὸ 1204, οἱ ὁποῖοι βεβήλωσαν ὅλα τὰ ἱερὰ καὶ ὅσια, ἔκαναν πράξεις ἀσέβειας καὶ αὐθάδειας μέσα στὴν Ἁγία Τράπεζα τῆς Ἁγιᾶς Σοφιᾶς καὶ μίαναν ὀρθόδοξες μοναχές. Ἄλλωστε ὅλες οἱ τρουλλαῖες ἐκκλησίες ἔχουν μετατραπεῖ σὲ τζαμιά. Ἡ μόνη χριστιανικὴ ἐκκλησία ποὺ δὲν ἔγινε τζαμὶ εἶναι ἡ Παναγία ἡ Μουχλιώτισσα κάτω ἀπὸ τὴ Μεγάλη τοῦ Γένους Σχολή, διότι ὁ Χριστόδουλος ἦταν ἀρχιτέκτων τοῦ Σουλτάνου καὶ χάριν αὐτοῦ ὁ Σουλτάνος δώρισε τὸν ναὸ στὸν ἴδιο νὰ πηγαίνει νὰ προσεύχεται ἡ μητέρα του. Γι’ αὐτὸ ἀκόμα ὑπάρχει. Ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος βλέπει νὰ πέφτει ραγδαίως ἡ δημοτικότητά του στὸ Ἰσλὰμ ποὺ τὸν ψήφισε καὶ τὸ μοναδικὸ πρᾶγμα ποὺ μπορεῖ ὡς μέγας δικτάτωρ νὰ κάνει εἶναι νὰ μετατρέψει σὲ τζαμὶ τὴν Ἁγιὰ Σοφιά. Μέχρι τὸ 1934 τζαμὶ ἦταν καὶ τότε. Δὲν πιστεύω ὅμως ὅτι εἶναι κάτι τόσο σοβαρό, θὰ τὸ μετατρέψει σὲ χῶρο προσευχῆς, δὲν ἔχει μυστήρια μόνο ὁμιλίες καὶ μετάνοιες. Θέλει νὰ δηλώσει στοὺς Εὐρωπαίους ὅτι εἶμαι καὶ ὑπάρχω, γιὰ νὰ κλείσει στόματα.
– Ἐπηρεάζει τὴν ὁμογένεια αὐτὴ ἡ ἐξέλιξη;
– Ἡ ὁμογένεια ζεῖ πάντα στὴ σκιὰ τοῦ φόβου. Πᾶνε κάποιοι νεοέλληνες καὶ κάνουν ἐπιχειρήσεις στὴν Πόλη. Δὲν τοὺς πλησιάζουν οἱ ντόπιοι, οἱ Ρωμιοί, διότι ὑπάρχει πάντα ἀστυνομία ποὺ τοὺς παρακολουθεῖ καὶ σὲ περίπτωση σύρραξης μὲ τὴν Ἑλλάδα θὰ θεωρηθοῦν προδότες. Εἶπε ὁ Ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν τῆς Τουρκίας δὲν ἔχει τζαμιὰ ἡ Ἀθήνα. Εἶχε καὶ μάλιστα δύο ἀπὸ παλιά. Ἀναφέρει μάλιστα «τί τραβᾶνε οἱ Τοῦρκοι τῆς Θράκης». Εἶναι προνομιακοί, διότι δὲν ξέρουν τί νὰ ποῦν. Δὲν ὑπάρχει ἕνας νὰ πεῖ ὅτι ἡ συνθήκη τῆς Λωζάννης δὲν ἀναγνωρίζει τούρκικη μειονότητα ἀλλὰ μουσουλμανική. Δὲν ὑπάρχει ὅμως κανένας νὰ τοὺς ἀπαντήσει»..