Γράφει ὁ κ. Νικόλαος Ζαχαριάδης, Καθηγητὴς Θεολόγος – Συγγραφεύς & Πρωτοψάλτης
Τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας, τοὺς Ἁγίους μὲ τὰ χαρίσματά τους. Ὅρισε ἡ Ἐκκλησία μας, νὰ μὴ γίνεται τίποτε σ’ αὐτήν, χωρὶς τοὺς πρεσβευτὲς Ἁγίους καὶ τὰ λείψανά τους… Μὲ τὰ λείψανα τῶν Ἁγίων, στὸ κέντρο τῆς Ἁγίας Τράπεζας, γίνονται τὰ ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ.
Στὴν Ὀρθόδοξη παράδοση ὅσο καὶ ἂν φαίνεται παράξενο, αὐτὸ ποὺ χρειάζεται στὴν ἀνακήρυξη ἑνὸς ΑΓΙΟΥ, εἶναι μόνον ἡ συνείδηση τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησία ἀκούει προσεκτικὰ τὶς μαρτυρίες ἁπλῶν ἀνθρώπων καὶ ἀφουγκράζεται τὸ αἴτημά τους, περιμένει κάποια χρόνια, ἐλέγχει καλοπροαίρετα γιὰ τὸ αἴτημα περὶ ἁγιοκατάταξης προσώπων… Ἂν ἡ Ἐκκλησία σταματήσει νὰ ἀναδεικνύει Ἁγίους, σημαίνει ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ἀνενεργὸ καὶ ἀνύπαρκτη ἡ Ἐκκλησία… Ὅμως στὸ θέμα αὐτὸ χρειάζεται προσοχή, ἐξέταση, προσευχὴ καὶ ἐγρήγορση… Ὁ ἁγιοκαταταχθείς γέροντας Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης γεννήθηκε τὸ 1905 στὴ Βόρεια Ἤπειρο, βρέθηκε μικρὸς στὴν Ἀθήνα. Ἐκκλησιαζόταν ἐκεῖ ποὺ λειτουργοῦσε ὁ Ἅγιος Νεκτάριος. Τὸ 1923 φεύγει γιὰ τὸ «Περιβόλι τῆς Παναγίας» ΜΑΣ, τὸ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ. Καταφεύγει στὴν Μικρὰ Ἁγία Ἄννα, κοντὰ στὸν γέροντα Μελέτιο Ἰωαννίδη. Τὸν γοήτευσαν τὰ γράμματα. Διετέλεσε βιβλιοθηκάριος καὶ τυπικάρης στὸ Κυριακό τῆς Ἁγίας Ἄννης, ὅπου ὑπάρχει τὸ θαυματουργὸ ἀριστερὸ πόδι τῆς Ἁγίας Ἄννας, τῆς γιαγιᾶς τοῦ Χριστοῦ, πανθαύμαστον καὶ εὐῶδες, ποὺ βοηθᾶ τὶς στεῖρες γυναῖκες. Εἶχα τὴν μεγάλη εὐλογία νὰ γνωρίσω ἀπὸ κοντὰ τὸν Γέροντα Γεράσιμο, ὡς μαθητὴς τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς (1974-1977). Πολλὲς φορὲς τὸν συνάντησα συνοδεύοντας σὲ πεζοπορία τὸν Γέροντά μου Ἅγιο Ἐφραὶμ τὸν Κατουνακιώτη, στὴ συνοδεία τῶν «Γερασιμαίων». Ὅταν ὁ Γέροντας Γεράσιμος ἄκουσε ὅτι εἶμαι ἀπὸ τὴν Κύπρο (1975), ἕνα χρόνο μετὰ τὴν βάρβαρη τουρκικὴ εἰσβολή, ἡ πνευματική του ζεστασιά, ἡ ἐγκαρδιότητά του, μοῦ ἔδωκαν, δύναμη… Μὲ ἀσπάστηκε… Ἡ γλυκύτατη μορφή του, μέσα σὲ ἐκείνη τὴν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους, στὴν νεανική μου ἀναζήτηση καὶ σκέψη, πρόβαλε, σὰν ἀετὸς μεγαλόπτερος, μὲ τὸ ἄφθαστό του πνευματικὸ μεγαλεῖο. Πλήθη πιστῶν πήγαιναν κοντά του, γιὰ νὰ πάρουν τὴν εὐχή του. Μᾶς ἔλεγε: «Στὸ Ἅγιο Ὄρος ἀνακεφαλαίωσα τὶς γνώσεις… Ἐχόρτασα τοὺς Ἀρχαίους συγγραφεῖς…». Ἦταν πολὺ φιλόξενος καὶ ἐλεήμων. «Μὴ γνώτω ἡ δεξιά σου τί ποιεῖ ἡ ἀριστερά σου». (Ματθ. 6ο κεφ. Στὶχ 3). Νουθετοῦσε τοὺς προσκυνητές… Μιλοῦσε ἐκεῖ ποὺ ἔπρεπε… Ἀπέφευγε τὶς φλυαρίες… ἐπιδίωκε, πάντοτε τὴν σιωπή, τὴν ὁποία θεωροῦσε «Μητέρα σοφωτάτη Ἐννοιῶν». Γι’ αὐτὸ στὸ Ἅγιο Ὄρος, ὅπως τὸ ἔζησα, ὅταν οἱ Ἁγιορεῖτες σοῦ μιλοῦν, σὲ διδάσκουν… καὶ ὅταν σιωποῦν σὲ οἰκοδομοῦν…
Ἡ ὀρθόδοξη παράδοση καὶ ἀλήθεια στὸ μεγαλεῖο της. Στὸ Ἅγιο Ὄρος, ὅτι εἶναι ψεύτικο, ποταπὸ καὶ ὑποκριτικὸ ἀποβάλλεται ἀπὸ μόνο του… Ὁ ἁγιοκαταταχθείς Γέροντας Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης, ὑπῆρξε μία ἀπὸ τὶς σπάνιες περιπτώσεις ὑμνογράφων… Τὸ μεγαλύτερο μέρος τοῦ ἔργου του, τὸ χρησιμοποιοῦσε ἀπὸ τὴν λειτουργικὴ ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὁ ἴδιος τὴν Ὑμνογραφία τὴν θεωροῦσε προέκταση τῆς προσευχῆς του. Εἶναι ἡ κοινωνία μὲ τὸ Θεὸ καὶ τοὺς Ἁγίους… Ἔλεγε χαρακτηριστικά, «Ἔχω τὸν Ἅγιο μπροστά μου καὶ ὑμνογραφῶ, δηλαδὴ ἑνώνεται ἡ ψυχή μου μὲ τὸν Θεὸ» καὶ συνέχιζε «Ἡ ὑμνογραφία εἶναι μία μεταρσίωση ποὺ δὲν ἑρμηνεύεται. Δὲν ἐξωτερικεύεται μὲ λόγια…». Ὑπολογίζεται ὅτι ἔγραψε δύο χιλιάδες (2.000) ἱερὲς ἀκολουθίες. Εἶχε μεγάλο χάρισμα, νὰ ΥΜΝΟΓΡΑΦΕΙ!!! Ἐπιδόθηκε στὴν ἐκκλησιαστικὴ ποίηση – συνέγραψε πλῆθος ἀκολουθιῶν, Παρακλήσεων, Χαιρετισμῶν, Ἀπολυτικίων, Κοντακίων, Μεγαλυναρίων. Συνέγραψε καὶ πολλοὺς πανηγυρικοὺς λόγους, σὲ διαφόρους Ἁγίους καὶ ἑορτές. Τὰ ἔργα του ἀπαρτίζονται ἀπὸ 50 χειρόγραφους τόμους τῶν 800 περίπου σελίδων ὁ καθένας, μεγάλου σχήματος καὶ φυλάσσονται στὴν καλύβη τους, στὴν Μικρὰ Ἁγία Ἄννα. (Νὰ διευκρινίσουμε ὅτι ἡ Μικρὰ Ἁγία Ἄννα, εἶναι ἕνας μικρὸς οἰκισμός, ποὺ ἀπαριθμεῖ 9 καλύβες (πάντα μὲ μικρὸ Ἱερὸ Ναὸ) καὶ αὐτὲς εὑρίσκονται ἀκροβολισμένες πάνω σὲ ἐπιβλητικὴ καὶ ἄγρια τοποθεσία).
Ὁ πρόσφατα Ἁγιοκαταταχθείς Ἅγιος Γεράσιμος ὁ Μικραγιαννανίτης ἔγραψε καὶ δημοσίευσε τὴν ἐπ’ εὐκαιρίᾳ τῆς χιλιετηρίδας τοῦ ὀρθόδοξου Μοναχισμοῦ τοῦ Ἁγίου Ὄρους τὸ 1963. Ὁ Γέροντας Γεράσιμος ὁ Ὑμνογράφος ἀνεδείχθη ἐφάμιλλος τῶν παλαιῶν ὑμνογράφων, Ἰωάννη Δαμασκηνοῦ, Ρωμανοῦ τοῦ Μελῳδοῦ, Ἀνδρέα Κρήτης, Θεοφάνη τοῦ Γραπτοῦ καὶ ἐφάμιλλος τῆς Ἁγίας Κασσιανῆς τῆς μοναδικῆς γυναίκας Ὑμνογράφου καὶ Μελῳδοῦ τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἄλλοι σπουδαῖοι Ὑμνογράφοι Ἁγιορεῖτες ἦταν: Χριστόφορος ὁ ἐπικαλούμενος Προδρομίτης, Παῦλος ὁ Ἀττικός, Ἰάκωβος Νεασκητιώτης, Γεράσιμος Ἰωαννούλης, Ὀνούφριος ὁ Ἰβηρίτης καθὼς καὶ ἄλλοι. Σήμερα στὸ Ἅγιο Ὄρος συνέχεια τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ Ὑμνογράφου εἶναι ὁ Ὑμνογράφος τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας Ἱερομόναχος Ἀθανάσιος Σιμωνοπετρίτης, «ἄνδρας πλήρης πίστεως καὶ δυνάμεως» (Πράξ. Κεφ. 6ο στίχ. 8).
Ἡ λειτουργία γιὰ τὸν Ἅγιο Γέροντα Γεράσιμο ἦταν μία μυσταγωγία, ὅπως μοῦ ἔλεγε. Ἀπὸ αὐτήν, ἐμπνέομαι, Νικόλαε παιδί μου, γιὰ νὰ γράφω ὕμνους… Νὰ τονίσω ὅτι: Ὁ Ὑμνογράφος τῆς ἐκκλησίας μας πρέπει νὰ γνωρίζει τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ νὰ ἐντρυφᾶ στοὺς θησαυροὺς τῶν πατερικῶν συγγραμμάτων… Ἐπίσης νὰ γνωρίζει τὸ ἔργο τῶν συνόδων – νὰ γνωρίζει τὰ δόγματα καὶ τὶς παραδόσεις τῆς Ἐκκλησίας μας.
Στὸ Ἅγιον Ὄρος βλέπεις, ἀναπνέεις, ἀκοῦς, ὀσφραίνεσαι ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Τὸ Ἅγιο Ὄρος συνεχίζει τὸ πνεῦμα τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἡ ΔΟΞΑ τῆς Ἁγίας Σοφίας… τὸ αἰώνιο σύμβολο τῶν ἁπανταχοῦ Ὀρθοδόξων χριστιανῶν…
Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ὁ Μικραγιαννανίτης ἐκοιμήθη τὴν 7η Δεκεμβρίου 1991. Ὁ πνευματοτρόφος, σεβάσμιος καὶ πολυφίλητος δικαίως ἁγιοκαταταχθείς, βρίσκεται μὲ τὰ ἀείμνηστα παιδιὰ τῆς συνοδείας τοῦ Παπα-Διονύση, Μητροπολίτη Νικηφόρου, Παπα-Μητροφάνη καὶ μοναχὸ Σπυρίδωνα καὶ συμπροσεύχονται καὶ συμπανηγυρίζουν… γιατί «ἡμῶν τὸ πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς» Ἀπ. Παῦλος). Ἀντὶ γιὰ κόλλυβα ὑπὲρ ἀναπαύσεως τοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ Γερασίμου – τώρα φωνάζουμε: Ἅγιε τοῦ Θεοῦ Γεράσιμε – Ὑμνογράφε – Μικραγιαννανίτη, πρέσβευε ὑπὲρ ὑμῶν. ΑΜΗΝ.