ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
10 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2025
Ἀπόστολος: Α΄ Κορ. γ΄ 9-17
Εὐαγγέλιον: Ματθ. ιδ΄ 22-34
Ἦχος: πλ. δ΄.- Ἑωθινόν: Θ΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
«ἑκάστου τὸ ἔργον ὁποῖόν ἐστι τὸ πῦρ δοκιμάσει» (Α΄ Κορ. Γ΄ 13)
Τὰ ἔργα μας καὶ ἡ κρίσις τοῦ Κυρίου!
Εἶναι σύνηθες, ἀγαπητοί μου, διὰ νὰ μὴ εἴπω ὅτι εἶναι καὶ κοινὸν γνώρισμα τῶν πλείστων ἀνθρώπων, – πλήν, ἴσως, ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων, – τὸ γεγονός, ὅτι τὰ ἔργα μας ἅτινα ἐργαζόμεθα εἰς τὴν ζωὴν αὐτήν τὴν πρόσκαιρον, τὰ θεωροῦμεν ἰδανικὰ καὶ μοναδικὰ καὶ τέλεια! Ἀκόμη καὶ ὅταν ἐρωτῶμεν διὰ ταῦτα τοὺς ἄλλους, καὶ δείχνωμεν τοιουτοτρόπως ὅτι ἐμπιστευόμεθα τὴν κρίσιν των, μία, ἐνδεχομένως, ἀρνητικὴ ἀπάντησίς των μᾶς «ἐνοχλεῖ» καὶ πολλάκις μᾶς «θυμώνει» ἀπέναντί των! Ἀπαιτοῦμεν, ἔστω καὶ ἂν δῆθεν ζητῶμεν τὴν γνώμην των, νὰ ἐγκρίνωσι καὶ συμφωνήσωσιν ὅτι τὰ ἔργα μας καὶ οἱ λόγοι μας καὶ αἱ οἱαιδήποτε ἀντιδράσεις μας εἶναι… ἀκατηγόρητα!
Ὅμως, ὡς προείπομεν, ὑπάρχουσι καὶ ἐκεῖνοι, (αἱ ἐλάχιστοι ἐξαιρέσεις) οἵτινες σκέπτονται καὶ ἀναλογίζονται, τοῦτο ὅπερ ἀναφέρει σήμερον ὁ Θεῖος Ἀποστολικὸς λόγος! Σκεπτόμεθα καὶ κρίνομεν καὶ ἀποφασίζομεν, χωρὶς νὰ ὑπολογίζωμεν ὅτι ἅπαντα ταῦτα, καὶ τὰ ἔργα καὶ τὰ λόγια καὶ οἱ διαλογισμοί, θὰ περάσουν ἀπὸ τὴν πυρίνην καὶ ἀλάνθαστον καὶ τελείαν κρίσιν τοῦ δικαιοκρίτου Κυρίου! Λησμονοῦμεν, ἢ μᾶλλον θέλομεν νὰ λησμονῶμεν, ὅτι ὅσον ὡραῖα καὶ ἐμφανῆ καὶ ἀποδεκτὰ εἶναι τὰ «κατορθώματά» μας εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ τὴν κρίσιν, ἀκόμη καὶ εἰς τὸ σύνολον τῶν ἀνθρώπων, ἡ κρίσις τοῦ Κυρίου θὰ μᾶς… αἰφνιδιάσῃ! Ἐκεῖνα διὰ τὰ ὁποῖα ἐκαυχήθημεν καὶ διὰ τὰ ὁποῖα ἐπῃνέθημεν ὑπὸ τῶν… συνήθων κολάκων (κόσμου), οἵτινες πάντοτε εἶναι πρόθυμοι νὰ μᾶς ἐπαινῶσι, – προκειμένου νὰ λαμβάνωσι καὶ οὗτοι παρ’ ἡμῶν, τὰ εὔσημα διὰ τὰς ἰδικάς των πράξεις, ὡς ὀφειλόμενον… ἀντίδωρον, ἔστω καὶ ἂν δὲν ἀξίζωσι τὰ τοιαῦτα, ἐπαίνους, – θὰ μᾶς διαψεύσωσι κατὰ τὴν κρίσιν τοῦ Θεοῦ! Τότε, ὡς ἠκούσαμεν, τὸ Θεῖον πῦρ θὰ κατακαύσῃ ταῦτα καὶ θὰ ἐπιζήσωσιν ἐκ τοῦ πυρός, «εἴ τινος τὸ ἔργον μενεῖ ὃ ἐπῳκοδόμησε» καὶ ὅστις «μισθὸν λήψεται»!
«Ὅταν ποιήσητε πάντα τὰ διαταχθέντα ὑμῖν, λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν, ὅτι ὃ ὀφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν» (Λουκ. ΙΖ΄ 10)!
Ποῖος εἶναι ἐκεῖνος ὅστις δύναται νὰ καυχηθῇ ὅτι ἔπραξε καὶ ἐνήργησεν εἰς τὴν ζωὴν ταύτην, τὰ πάντα τέλεια καὶ ἀλάνθαστα; Ποῖος εἶναι ἐκεῖνος, διὰ τὸν ὁποῖον ὁ Θεὸς δὲν θὰ ἔχῃ νὰ ἐπιδείξῃ εἰς τοῦτον λάθη καὶ ἁμαρτίας εἴτε δι’ ἔργων, εἴτε διὰ λόγων, εἴτε καὶ διὰ λογισμῶν; «Τίς καυχήσεται ἁγνὴν ἔχειν τὴν καρδίαν; ἢ τίς παρρησιάσεται καθαρὸς εἶναι ἀπὸ ἁμαρτιῶν;» (Παροιμ. Κ΄ 9), ἀναρωτᾶται ὁ σοφὸς Παροιμιαστής! «Ἐὰν ἀνομίας παρατηρήσῃς, Κύριε Κύριε, τίς ὑποστήσεται;» (Ψαλμ. ΡΚΘ΄ 3), ἐρωτᾷ καὶ πάλιν ὁ ἱερὸς Ψαλμωδός˙ καὶ ἀσφαλῶς, ἐὰν «λογικευθῶμεν» ἔστω καὶ πρὸς στιγμήν, θὰ συνειδητοποιήσωμεν ἅπαντες, ὅτι… οὐχὶ μόνον δὲν εἴμεθα τέλειοι καὶ ἀναμάρτητοι, ἀλλὰ τοὐναντίον, «ἐὰν εἴπωμεν ὅτι ἁμαρτίαν οὐκ ἔχομεν, ἑαυτοὺς πλανῶμεν καὶ ἡ ἀλήθεια οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν» (Α΄ Ἰωάν. Α΄ 8)!
Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ὁ Θεὸς καὶ Δημιουργὸς ἡμῶν, διὰ τοῦ ὡς ἄνω Λόγου Του, μᾶς δίδει νὰ ἐννοήσωμεν ὅτι ἀκόμη καὶ τοῦτο τὸ τέλειον ἐὰν ἐπετυγχάνωμεν, ἀκόμη καὶ τότε θὰ ἔπρεπε νὰ κύψωμεν καὶ ὁμολογήσωμεν, ὅτι «δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν, ὅτι ὃ ὀφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν» (Λουκ. ΙΖ΄ 10)! Τοῦτο, ἀκριβῶς, βλέπομεν, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί μου, καὶ εἰς πάντας τοὺς Ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας! Ἀνθρώπους, οἵτινες, εἰργάσθησαν τὴν ἀρετήν, ἔζησαν μὲ φόβον Θεοῦ, ἐθυσίασαν ἡδονὰς καὶ ἀπολαύσεις τοῦ ματαίου τούτου κόσμου, καὶ πολλοὶ ἐκ τούτων ἔχυσαν τὸ αἷμα των διὰ τὸν Θεόν, δὲν ἔπαυον ἵνα ὁμολογῶσιν ἐκ καρδίας ὅτι ὑπῆρξαν καὶ ἔτι ὑπάρχουσιν ἁμαρτωλοί!
Ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, ὅστις ἔδωκε τὰ πάντα διὰ τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ, δὲν ἔπαυεν νὰ ὁμολογῇ «ὅτι Χριστὸς Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ» (Α΄ Τιμ. Α΄ 15)! Τοῦτο, ἐπίσης, ἔλεγον καὶ ὡμολόγουν πάντες οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Πατέρες, οἱ Ὅσιοι, οἱ δίκαιοι οἱ παλαιότεροι καὶ οἱ νεώτεροι! Τοῦτο, ἀκόμη, εἶναι τὸ ἀσφαλὲς διακριτικὸν γνώρισμα, ὅλων ἐκείνων οἵτινες παλαίουσι μετὰ τοῦ κακοῦ καὶ τῆς ἁμαρτίας, καὶ προστρέχουσιν εἰς τὰ Θεῖα καὶ σωστικὰ Μυστήρια, τὴν ἱερὰν Ἐξομολόγησιν καὶ τὴν Θείαν Εὐχαριστίαν!
Ὑπάρχει τὸ καλὸν χωρὶς τὸν Χριστόν;
«Χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰωάν. ΙΕ΄ 5)! Ταῦτα τὰ ἀνεπανάληπτα Θεῖα Λόγια, διὰ τῶν ὁποίων ὁ Κύριος καταρρίπτει τὰς φαντασιώσεις καὶ τοὺς «μύθους» περὶ τῶν καλῶν πράξεων καὶ ἔργων μας, τὰ εἶπεν ὀλίγας ὥρας πρὶν ὁδηγηθῆ εἰς τὸν Σταυρικόν Του θάνατον! Διὰ τούτων τῶν λόγων, καταδεικνύει ὁ Διδάσκαλος τὴν μεγίστην… ἀλήθειαν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἄνευ τῆς Θείας βοηθείας, δὲν δύναται νὰ κάμῃ τὸ παραμικρὸν καλόν! Ἀκόμη καὶ ἐκεῖνοι οἱ ἄνθρωποι, οἱ μακρὰν τῆς Ἐκκλησίας καὶ εὑρισκόμενοι εἰς τὴν εἰδωλολατρείαν καὶ ἄλλας πλάνας καὶ θρησκείας, ἐὰν κάμωσιν καλόν τι καὶ εὐάρεστον ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, τοῦτο τὸ ἐνεργοῦσι συνεργούσης τῆς Θείας Χάριτος, προκειμένου ὁ Κύριος νὰ βοηθήσῃ τούτους εἰς τὴν ὁδὸν τῆς Ἀληθείας!
Συνεπῶς, ἂς μὴ καυχώμεθα διὰ τάς, τυχόν, προσευχὰς καὶ νηστείας καὶ ἐλεημοσύνας μας, διότι, ἐὰν εἶναι πράγματι ἄξιαι, ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ τὰς κατέστησε τοιαύτας! Ἡ Θεία Χάρις ἐνεργεῖ διὰ τούτων, διὰ νὰ εὕρωμεν κάποια ἄξια ἔργα καὶ λόγια καὶ λογισμούς, κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς κρίσεως! Ἐάν, ὅμως, ἀντιθέτως, εἶχον κίνητρα ἐγωιστικὰ καὶ ἁμαρτωλά, τότε ἦσαν ἰδικαί μας, ἀλλὰ ἄχρηστοι καὶ ἀνωφελεῖς, ἢ μᾶλλον ἐπικίνδυνοι καὶ καταδικαστικοί…! Ἐκεῖνο, ἴσως, τὸ ὁποῖον εἶναι, – θὰ ἔλεγον, – ἰδικόν μας, εἶναι ἡ ἀγαθὴ διάθεσις καὶ πρόθεσις διὰ τῆς ὁποίας καὶ ἐνεργεῖ ἡ Δύναμις τοῦ Κυρίου! Ὡς ἔλεγεν ὁ σύγχρονος Ἅγιός μας, π. Παΐσιος, «ὁ Κύριος θέλει νὰ σὲ σώσῃ ποὺ σὲ βλέπει νὰ καταποντίζεσαι στὴν ἄβυσσο τοῦ κακοῦ, καὶ σοῦ ρίχνει τὸ σκοινί. Ἅπλωσε καὶ σὺ τὸ χέρι σου νὰ πιαστῆς ἀπὸ τὸ σκοινί»!
«Ὅστις θέλει…»!
Ἡ σωτηρία μας, ἀδελφοί μου, εἶναι μὲν ἔργον τῆς Ἀγάπης τοῦ Κυρίου, ἀλλ’ εἶναι καὶ προσωπική μας ὑπόθεσις! Καὶ εἶναι ἔργον Θεῖον, διότι οὐδεὶς δύναται σωθῆναι διὰ τῆς ἰδίας αὐτοῦ δυνάμεως καὶ θελήσεως καὶ προσπαθείας! Εἶναι ὅμως καὶ συμβολὴ ἀνθρωπίνη, διότι ὡς εἴπομεν, θὰ πρέπῃ νὰ θέλωμεν νὰ σωθῶμεν! Τὰ ἔργα μας, «τὸ πῦρ δοκιμάσει» καὶ εἶναι βέβαιον ὅτι ταῦτα θὰ ἀποδειχθῶσι πολὺ μικρὰ καὶ ὀλίγα καὶ δὲν θὰ ἀντέξωσιν εἰς τὴν δοκιμασίαν ἐκείνην! Ἂς ἔχωμεν, ὅμως, τὴν ἰσχυρὰν καὶ ἀμετακίνητον θέλησιν, καὶ ταύτην νὰ ἐπιδείξωμεν κατ’ ἐκείνην τὴν ἡμέραν, καὶ τὸ ἔλεος καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Κυρίου… θὰ μᾶς σώσουν! Ἀμήν!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν