ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ
16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025
Ἀπόστολος: Ρωμ. ι΄ 11 – ια΄ 2
Εὐαγγέλιον: Ματθ. θ΄ 9-13
Ἦχος: πλ. β΄.- Ἑωθινόν: Α΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
«Πᾶς … ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται» (Ρωμ. Ι΄ 13).
Ὁ Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος.
Τὸν Ἀπόστολον καὶ Εὐαγγελιστὴν Ματθαῖον, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί μου, ἑορτάζει σήμερον ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία! Τὸν μαθητὴν ἐκεῖνον τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅστις ἀνταπεκρίθη ἀμέσως εἰς τὴν πρόσκλησιν ἥντινα τοῦ ἀπηύθυνεν ὁ Διδάσκαλος! Ὡς ὁ ἴδιος ἀναφέρει εἰς τὸ Εὐαγγέλιόν του μὲ πολὺ λιτὸν τρόπον, – «παράγων ὁ Ἰησοῦς ἐκεῖθεν εἶδεν ἄνθρωπον καθήμενον ἐπὶ τὸ τελώνιον, Ματθαῖον λεγόμενον, καὶ λέγει αὐτῷ· ἀκολούθει μοι. Καὶ ἀναστὰς ἠκολούθησεν αὐτῷ» (Ματθ. Θ΄ 9), – ὅταν τὸν ἐπλησίασεν ὁ Κύριος, οὗτος ἐκάθητο εἰς τὸ εἰσπρακτικὸν του «τελώνιον» (ὡς ὥριζεν εἰς τοῦτον τὸ ἐπάγγελμά του, καὶ εἰσέπραττε τοὺς ὑπερόγκους, πολλάκις, φόρους παρὰ τῶν φορολογουμένων)! Διὰ τὸν λαόν, οἱ φορολόγοι οὗτοι ἦσαν ἰδιαιτέρως μισητοί… καὶ ὁ κόσμος τοὺς κατέτασσεν μεταξὺ τῶν πολὺ ἁμαρτωλῶν καὶ τῶν πορνῶν!
Πολλάκις, εἰς τὴν Καινὴν Διαθήκην, βλέπομεν τὸ τοιοῦτον μῖσος… καὶ εἰς τοὺς Λόγους τοῦ Κυρίου μας, – «ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οἱ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Ματθ. ΚΑ΄ 31), – ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν συνάντησιν τοῦ Διδασκάλου μετὰ τοῦ τελώνου Ζακχαίου! Ἐνθυμούμεθα ὅτι οὗτος ὁ Ἀρχιτελώνης, ἐξ αἰτίας τοῦ ὕψους του (ἦτο νᾶνος), ἀλλὰ καὶ ἐξ αἰτίας τοῦ φόβου του, λόγῳ τῶν ἐκ τοῦ λαοῦ, ἀποδοκιμασιῶν, ἀνέβη κρυφίως εἰς τὴν συκομωρέαν, καὶ διὰ νὰ ἴδῃ τὸν Κύριον, ἀλλὰ καὶ διὰ νὰ κρυβῇ ἀπὸ τοὺς συμπολίτας του!
Ἂς ἐπανέλθωμεν, ὅμως, εἰς τὸν τιμώμενον Ἀπόστολον Ματθαῖον! Ὡς εἴπομεν, ἀνταπεκρίθη ἀμέσως εἰς τὴν τιμητικὴν πρόσκλησιν τοῦ Ραββί, καὶ κατέλιπε τό, γέμον χρημάτων, ταμεῖον καὶ προσεκολλήθη εἰς τὸν Χριστόν, γενόμενος εἷς ἐκ τῶν δώδεκα μαθητῶν Αὐτοῦ!
«Ὃς ἂν ἐπικαλέσῃται»!
Εἰς τὸ ἱερὸν Ἀποστολικὸν ἀνάγνωσμα, ὁ θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, βεβαιοῖ τοὺς παραλήπτας τῆς ἐπιστολῆς του, (χριστιανοὺς τῆς ἐν Ρώμῃ Ἐκκλησίας), ἀλλὰ καὶ ἅπαντας τοὺς χριστιανούς, ὅτι ἡ ἐπίκλησις καὶ μόνη τοῦ Παναγίου Ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀρκεῖ διὰ νὰ σωθῇ εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, ὁ κάθε ἄνθρωπος! Βεβαίως, ἐφ’ ὅσον τοῦτο γράφεται εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφήν, εἶναι βέβαιον ὅτι… ἰσχύει! Θὰ πρέπῃ ὅμως, νὰ προσπαθήσωμεν καὶ ἐντρυφήσωμεν περισσότερον καὶ ἐνδελεχέστερον, εἰς τοῦτον τὸν Θεῖον λόγον!
Καὶ ἐν πρώτοις˙ ποῖοι εἶναι ἐκεῖνοι οἵτινες ἐπικαλοῦνται τὸ Θεῖον Ὄνομα; Ἀσφαλῶς, εἶναι πάρα πολλοί! Ἀκούομεν συνήθως, φράσεις τινὰς περιεχούσας τὸ Ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ὡς ἐπὶ παραδείγματι, «δόξα τῷ Θεῷ», «πρῶτα ὁ Θεός», «μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ» καὶ ἄλλας συναφεῖς! Βλέπομεν δὲ ἐν ταὐτῷ, πολλοὺς νὰ «σταυροκοπιῶνται» ἐξερχόμενοι τῶν οἰκιῶν των, ἢ ἀθλητὰς εἰσερχομένους εἰς τοὺς ἀγωνιστικοὺς χώρους, ἢ εἰς τὸ ἄκουσμα πικρῶν καὶ θλιβερῶν εἰδήσεων… πολλοὶ νὰ κάμνωσι τὸν Σταυρόν των καὶ νὰ ψιθυρίζωσι … «Θεὸς φυλάξοι», καὶ ἄλλοι, ἐπίσης, νὰ ἀντιδρῶσιν οὕτω ἐνστικτωδῶς, ἐπικαλούμενοι τὴν Παντοδύναμον Θείαν Βοήθειαν! Βεβαίως, καὶ εἰς πάσας τὰς ἀνωτέρω περιπτώσεις, καλῶς ποιοῦσιν πάντες οἱ προαναφερθέντες, ἀλλὰ οἱ πάντες κατανοοῦμεν, ὅτι δὲν ὁμιλεῖ περὶ τούτων ὁ θεῖος Ἀπόστολος, ἐν προκειμένῳ!
Αἱ ὡς ἄνω ἐπικλήσεις καὶ ἀναφοραὶ εἰς τὸ Ὄνομα τοῦ Κυρίου, ἔχουσι «καθιερωθῆ» καὶ ἐκφωνοῦνται συνήθως … ἐνστικτωδῶς! Εἰς πᾶσαν δύσκολον κατάστασιν καὶ ἀνάγκην, ὡς Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ἀνατραφέντες εἰς Ὀρθόδοξα περιβάλλοντα (οἰκογενείας, κοινωνίαν, ἔθνος), ὁμιλοῦμεν καὶ ἐκφωνοῦμεν, πολλάκις καὶ ἀσυνειδήτως, τοιαύτας φράσεις! Τὰς τοιαύτας δέ, ἀκούομεν πολλάκις καὶ ἀπὸ ἄτομα ἅτινα… ὀλίγην σχέσιν ἔχουσι μετὰ τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας! Συνεπῶς, εἶναι βέβαιον, ὅτι δὲν ὁμιλεῖ ὁ Ἀπόστολος, περὶ τῶν τοιούτων ἐπικλήσεων!
Ἡ οὐσιώδης ἐπίκλησις!
Εἶναι ἐκείνη διὰ τῆς ὁποίας ὁ πιστὸς ἐπικαλεῖται συνειδητῶς τὸν Ἀληθινὸν Θεόν, συναισθανόμενος τὴν μηδαμινότητα καὶ ἁμαρτωλότητά του! Εἶναι ἡ ἐπίκλησις ἐκείνη κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ ἐπικαλούμενος τὸν Κύριον, ὑποτάσσεται εἰς τὸ Πανάγιον θέλημά Του καὶ προτιμᾷ τοῦτο, περισσότερον ἀπὸ τὴν ἰδίαν ἐπιθυμίαν του! Ἀληθὴς ἐπίκλησις, εἶναι ἡ ἐν ταπεινώσει καὶ συντριβῇ καρδίας, ἀναφορὰ καὶ ὑποταγὴ ἡμῶν εἰς τὴν Θείαν Ἀγάπην! Διὰ νὰ τὸ εἴπωμεν δὲ ἐπὶ τὸ ἁπλούστερον, ἐπίκλησις εἶναι ἡ συνειδητὴ καὶ ἔμπονος προσευχή!
Ἂς εἴδωμεν, ἀδελφοί μου, εἰς τὴν ζωὴν ἁπάντων τῶν Ἁγίων, ποῖον ἦτο ἐκεῖνο τὸ στοιχεῖον τὸ ὁποῖον καὶ συνετέλεσεν εἰς τὴν ἁγιότητα τούτων …! Σαφῶς, πολλὰ ἐποίησαν ἅπαντες οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, διὰ τὴν ἀγάπην των πρὸς τὸν Θεόν! Καὶ ἐστερήθησαν τὰς ἐν κόσμῳ ἡδονὰς καὶ ἀπολαύσεις, καὶ ὑπέφερον πόνους καὶ ὀδύνας καὶ μαρτύρια, καὶ ἐθυσίασαν τὴν ζωήν των, … κυρίως ὅμως, ἡγιάσθησαν διὰ τῆς, ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ, προσευχῆς των! Αὕτη ἡ προσευχή των, ἦτο ἡ πεμπτουσία, θὰ ἐλέγομεν, διὰ τῆς ὁποίας ἐπεκοινώνουν καὶ διετήρουν τὸν σύνδεσμον ἐκεῖνον τῆς Ἀγάπης, μετὰ τοῦ Σωτῆρος! Καὶ ἐπεκαλοῦντο τὴν βοήθειάν Του, καὶ ἀνέφερον τὸν πόνον των, καὶ ἐξωμολογοῦντο τὰς ἁμαρτίας των, καὶ ἐζήτουν παρ’ Αὐτοῦ, πᾶν ὅ,τι ἐπεθύμει ἡ Ἁγία καρδία των, καὶ ὁ Κύριος τοὺς τὸ ἔδινεν! Ὡς εἶχεν ὑποσχεθῇ εἰς τοὺς θείους Ἀποστόλους, ἐν ὅσῳ εὑρίσκετο ἐν σώματι ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ, – «πάντα ὅσα ἐὰν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε» (Ματθ. ΚΑ΄ 22), – τοῦτο καὶ ἐποίει ἀνταποκρινόμενος εἰς τὰς ἐπικλήσεις τῶν ἐκλεκτῶν Του!
Ναί! Ἐὰν οὕτως ἐπικαλούμεθα καὶ ζητῶμεν τὴν συνδρομὴν καὶ βοήθειάν Του, τότε Ἐκεῖνος, – «πιστός… ἐν πᾶσι τοῖς λόγοις αὐτοῦ καὶ ὅσιος ἐν πᾶσι τοῖς ἔργοις αὐτοῦ» (Ψαλμ. ΡΜΔ 13α), – θὰ δώσῃ «πᾶσαν δόσιν ἀγαθὴν καὶ πᾶν δώρημα τέλειον»! Τότε… «θέλημα τῶν φοβουμένων αὐτὸν ποιήσει καὶ τῆς δεήσεως αὐτῶν εἰσακούσεται καὶ σώσει αὐτούς» (Ψαλμ. ΡΜΔ΄ 19)!
Ἐπίκλησις – Σωτηρία!
Πράγματι, φίλοι μου ἀναγνῶσται˙ «πᾶς… ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται»! Ὁ Πανάγαθος Κύριος, ἔκανε τὴν ὑπόθεσιν τῆς σωτηρίας μας,… πολὺ εὔκολη! Αὕτη ἐξαρτᾶται ἀπὸ ἡμᾶς τοὺς ἰδίους! Βεβαίως, ὁ Κύριος μᾶς ἐδώρισε τὴν Βασιλείαν Του, πλὴν ὅμως… δὲν μᾶς ὑποχρεώνει νὰ εἰσέλθωμεν ἐν αὐτῇ! Περιμένει τὴν ἰδικήν μας συγκατάθεσιν καὶ τὴν ἐκ καρδίας ἐπιπόθησιν καὶ ἀναζήτησιν ταύτης διὰ τῆς προσευχῆς μας καὶ τῶν ἐλαχίστων ἔργων μας, καὶ τότε, – ὡς τὴν πόρνην, ὡς τὸν ληστήν ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ καὶ ὡς τὸν ἄσωτον, – πιστεύομεν καὶ ἀναμένομεν τὴν Βασιλείαν Του! Ἀμήν!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν