Ήταν έκδηλη η αντίσταση των Χιμαριωτών σε όλα τα συστήματα και σε όλες τις περιόδους, για την προστασία των περιουσιών τους, για την γλώσσα και την οντότητά τους. Αντιστάσεις που δεν πέρασαν απαρατήρητες τόσο από το δικτατορικό κομμουνιστικό καθεστώς, όσο και με τις κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης στην Αλβανία. Και το πλήρωσαν ακριβά. Με εξορίες, φυλακίσεις και θανατώσεις, απαλοιφή της εθνικότητας και κλείσιμο του ελληνικού σχολείου.
Ήλπισαν πως με την πτώση της δικτατορίας τα πράγματα θ’ άλλαζαν και θα ξανακέρδιζαν όλα εκείνα που τους στέρησε η δικτατορία. Διαψεύστηκαν. Παρά τις διαμαρτυρίες και τις καταγγελίες, τις συναντήσεις με διάφορες αντιπροσωπείες, οι αλβανικές κυβερνήσεις ήταν ανένδοτες. Δεν αναγνώρισαν την ελληνικότητά της. Δεν άνοιξαν δημόσιο ελληνικό σχολείο, όπως το δικαιούνται. Υφαρπάζουν τις περιουσίες των δικαιούχων κατοίκων. Μετατρέπουν σε κλίμα βίας και τρομοκρατίας κάθε εκλογική αναμέτρηση που γίνεται στο χώρο, όταν υποψήφιος είναι κάποιος Χιμαριώτης του συνδυασμού ΟΜΟΝΟΙΑ-ΚΕΑΔ.
Ας θυμηθούμε το κλίμα βίας και τρομοκρατίας που επικράτησε στη Χιμάρα, στα πρόθυρα των εκλογών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, την 1η Οκτωβρίου 2000 όπου υποψήφιος για Δήμαρχος ήταν ο Βασίλης Μπολάνος. Με δεκάδες συλλήψεις νεαρών ψηφοφόρων και προσαγωγές τους στα τοπικά αστυνομικά τμήματα, με «αφορμή» την μη, έως αυτή τη στιγμή, εκτέλεση της αναγκαστικής στρατιωτικής θητείας. Με την έντονη παρουσία αστυνομικών δυνάμεων και των μυστικών υπηρεσιών οι οποίοι κάνανε προκλητική εμφάνιση με την παρουσία τους. Με την απουσία από τους Εκλογικούς Καταλόγους, εκατοντάδων μονίμων κατοίκων οι οποίοι κατά την κατ’ οίκον εγγραφή ψηφοφόρων είχαν καταγραφεί. Με την παρεμπόδιση των ψηφοφόρων στον συνοριακό σταθμό της Κακαβιάς. Με την παρέλαση του πολεμικού ναυτικού στα παραλία της Χιμάρας. Με τον ξυλοδαρμό του δεκαπεντάχρονου γιου του υποψηφίου Δημάρχου Βασίλη Μπολάνου την επόμενη των εκλογών…
Αυτές οι εικόνες. με την βία και την νοθεία, που χρησιμοποιήθηκαν, είναι ασύλληπτων διαστάσεων και απροκάλυπτων μορφών σε μια δημοκρατική χώρα, που διεκδικεί να γίνει μέλος της μεγάλης Ευρωπαϊκής Οικογένειας.
Τέτοιες εικόνες και τέτοια συμβάντα παρακολουθήσαμε και τα επόμενα χρόνια με την αποκορύφωση την μη αναγνώριση της εκλογής του δημάρχου Φρέντη Μπελέρη και την φυλάκισή του.
Βαγγέλης Παπαχρήστος