Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση
Ὁ καλοπροαίρετος καὶ ἀγαθὸς Μητροπολίτης πολλὲς φορὲς διατρέχει τὸν κίνδυνο τῆς πνευματικῆς αἰχμαλωσίας ἀπὸ ἄνθρωπο, κληρικὸ ἢ λαϊκό, ποὺ εἶναι κοντά του καὶ σταδιακὰ ἀποκτᾶ τὴν ἐμπιστοσύνη του, χωρὶς νὰ εἶναι ἄξιος καὶ χωρὶς νὰ ἔχει πνευματικὴ ζωή, ἀλλὰ ἁπλῶς ἐμφανίζεται πρόθυμος γιὰ κάθε ἐξυπηρέτηση καὶ στοχεύει στὴν πλήρη ἐξάρτησή του ἀπ’ αὐτόν. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ὁλοκληρώνει τὴν αἰχμαλωσία τοῦ Μητροπολίτη καὶ ἀρχίζει νὰ ἱκανοποιεῖ τὸν ἴδιον συμφέρον, περιφρονώντας κάθε νομιμότητα καὶ κάθε ἠθικὸ φραγμό. Τελικὰ ὁ Μητροπολίτης καθὼς μεγαλώνει στὴν ἡλικία καὶ οἱ σωματικὲς καὶ πνευματικές του δυνάμεις μειώνονται, δὲν μπορεῖ νὰ τὸν ἐλέγξει ἢ νὰ τὸν ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴ μητρόπολη, τὴν ὁποία ἔχει μεταβάλει σὲ ἰδιωτικὴ ἐπιχείρηση, παίρνοντας στὰ χέρια του ὅλα τὰ πόστα ὅλες τὶς ἁρμοδιότητες καὶ φυσικὰ τὴν οἰκονομικὴ διαχείρισή της. Φθάνει στὸ φρικτὸ σημεῖο ὁ δήμιος νὰ ὑπαγορεύει στὸ Μητροπολίτη ἔγγραφα καὶ νὰ τὰ ὑπογράφει ἐκεῖνος μὲ κλειστὰ μάτια καὶ νὰ τὸν εὐχαριστεῖ γιὰ τοὺς κόπους καὶ τὶς θυσίες ποὺ κάνει γι’ αὐτόν! Ὁ δέσμιος Μητροπολίτης γίνεται θερμὸς ὑποστηρικτὴς «τοῦ πρόθυμου καὶ συνετοῦ ὑπαλλήλου του»! Κι ἐκεῖνος, ὀχυρωμένος στὸ κάστρο τῆς ἀπόλυτης ἐμπιστοσύνης τοῦ Μητροπολίτη, διαπράττει ὅ,τι παράνομο καὶ ἀνήθικο ἐπιθυμεῖ. Καὶ τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι νὰ καταστρέφεται ἡ μητρόπολη καὶ ἡ ἔξωθεν καλὴ μαρτυρία τοῦ Μητροπολίτη ἀπὸ ἕνα ἀχρεῖο ἄνθρωπο, ποὺ μέχρι χθὲς δὲν εἶχε ψωμὶ νὰ φάει!
Τὰ ὅσα καταγράφονται σὲ τοῦτο τὸ κείμενο εἶναι ἡ εἰκόνα μίας θλιβερῆς πραγματικότητας, ἡ ὁποία κατασκανδαλίζει τοὺς πιστούς, ἀλλὰ καὶ τοὺς κοσμικούς. Τίποτα δὲν εἶναι φανταστικό. Ὡστόσο, ἀποφεύγουμε νὰ ἀναφέρουμε ὀνόματα καὶ περιοχές, γιατί σκοπός μας δὲν εἶναι νὰ διασύρουμε πρόσωπα, οὔτε νὰ καταδικάσουμε κάποιους. Τὸ ἔργο αὐτὸ δὲν μᾶς ἐνδιαφέρει. Τὸ βλέπουμε σὲ ἄλλους, ποὺ εἶναι ἄσχετοι μὲ τὴν Ἐκκλησία. Σκοπὸς μας εἶναι νὰ φανεῖ ὁ μεγάλος κίνδυνος τῆς αἰχμαλωσίας τῶν Μητροπολιτῶν ἀπὸ διαβλημένα πρόσωπα, ποὺ μὲ τὴ δραστηριότητά τους καταστρέφουν αὐτὰ ποὺ ἄλλοι ἄξιοι Μητροπολίτης κατόρθωσαν καὶ ἀνέδειξαν.
Ἐὰν μερικοὶ στὸ κείμενο αὐτὸ δοῦν σὰν σὲ καθρέφτη τὸ πρόσωπό τους καὶ τὴν πολιτεία τους, αὐτὸ θὰ εἶναι μία μικρὴ ἐπιτυχία, γιατί μπορεῖ νὰ ὁδηγήσει στὴ βελτίωση τῆς κατάστασής τους. Ἐὰν πάλι μερικοὶ ἐκνευριστοῦν, εἶναι δικό τους πρόβλημα. Ἐὰν ἄλλοι θεωρήσουν τὸ κείμενο περιττὸ καὶ ἄχρηστο, ἂς γράψουν αὐτοὶ κάτι καλύτερο καὶ ἀνώτερο, προφανῶς μὲ τὸ ἴδιο θέμα. Ἂς ἐπαινέσουν τὴν ἀθλιότητα στὸ χῶρο τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἂς γίνουν μιμητὲς προσώπων ποὺ βεβηλώνουν τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια!
Μετὰ τὴν αἰχμαλωσία ὁ Μητροπολίτης ἀλλάζει συμπεριφορά. Ὅσοι τὸν γνώριζαν ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ποὺ ἦταν Ἱεροκήρυκας καὶ κατηχητής, βλέπουν τὴν ἀλλαγὴ καὶ ἀναρωτιοῦνται τί συνέβη, ποιὸς τὸν ἐπηρέασε κι ἔγινε ἀπρόσιτος καὶ ἀδιάφορος. Δὲν δείχνει κανένα ἐνδιαφέρον γιὰ τὶς ὑποθέσεις τῶν ἀνθρώπων καὶ τὸ χειρότερο, γιὰ μερικὲς ποὺ δὲν μποροῦσε νὰ τὶς ἀποφύγει, ζητάει τὴν ἔγκριση τοῦ δημίου του. Ἂν συμφωνεῖ, τί πρέπει νὰ κάνει κλπ. Σὲ ὅλα ἐκεῖνος.
Πολλοὶ χριστιανοὶ τὸν θυμοῦνταν ὡς ἀρχιμανδρίτη μὲ ζῆλο καὶ ἀφοσίωση στὰ καθήκοντά του. Μὲ ὑπακοὴ στὸ γέροντά του, ποὺ εἶχε γίνει Μητροπολίτης κι αὐτὸς ἀσκοῦσε καὶ καθήκοντα γραμματέα του. Ὅταν ὁ γέροντάς του ἀπεδήμησε εἰς Κύριον, ἐκλέγεται ὡς διάδοχός του. Ἐπικρατεῖ χαρά, ἐνθουσιασμὸς καὶ συγκίνηση. Γρήγορα ὅμως φαίνονται καὶ τὰ ἀρνητικά τοῦ χαρακτήρα του. Δὲν εἶναι ἀποφασισμένος νὰ ἀλλάξει νοοτροπία, νὰ μπεῖ σὲ ἕνα πρόγραμμα ἀνάλογα μὲ τὴν ἀρχιερωσύνη του. Τονίζει στοὺς συνεργάτες του ὅτι δὲν ἐπεδίωξε νὰ γίνει ἀρχιερέας, τό ἀποδέχθηκε ὅμως, ἀλλὰ δὲν συνεχίζει τὸ ἔργο τοῦ προκατόχου του. Περιορίζει τὴν ἐπικοινωνία του μὲ τοὺς ἀνθρώπους, τὸν ἐνοχλοῦν τὰ προβλήματά τους, δὲν δίνει λύσεις καὶ τὸ ἀναθέτει σὲ κληρικοὺς ποὺ δέν ἔχουν σχετικὴ ἐμπειρία. Στὸ γραφεῖο τοῦ προκατόχου του δὲν κάθεται ποτέ, λόγῳ σεβασμοῦ, ὅπως ἰσχυρίζεται, καὶ τὸ τηλέφωνο μάταια κτυπάει. Δὲν ἀνταποκρίνεται στὰ καλέσματά του. Ἀνεξήγητη ἀδυναμία εἶναι ὅτι δὲν ἐπικοινωνεῖ μὲ τοὺς ἱεροκήρυκες καὶ ἀρχιμανδρίτες τῆς μητρόπολης καὶ ἀπέναντί τους εἶναι ὑπερβολικὰ ἀνεκτικός, ἐνῶ ὅταν πρόκειται νὰ χειροτονήσει κάποιον, ἔχει ἐμπιστοσύνη ὅτι στὶς πληροφορίες ποὺ τοῦ μεταφέρουν ἄσχετοι ἄνθρωποι καὶ στὸν πνευματικὸ ποὺ δίνει τὴ συμμαρτυρία. Σὲ ἀπόσταση κρατᾶ καὶ τὶς ἀφιερωμένες γυναῖκες στὸ ἔργο τῆς μητρόπολης, ποὺ ἐπὶ χρόνια εἶχαν συνεργαστεῖ μὲ τὸν προκάτοχό του.
Μέσα σ’ αὐτὴ τὴν καθαρὴ κατὰ τὰ ἄλλα προσωπική του ζωή, ἦταν εὐάλωτος ἀπὸ πονηροὺς ἄνθρωπους. Παρουσιάζεται ὁ πρόθυμος νέος ποὺ τὸν ἐξυπηρετεῖ. Ἀρχίζει ἡ αἰχμαλωσία. Τοῦ ὑποδεικνύουν μερικοὶ γνωστοί του ὅτι πρέπει νὰ προσέξει τὸν φαινομενικὰ ὑποτακτικό του, γιατί αὔριο θά τοῦ δημιουργήσει προβλήματα. Δὲν δέχεται τὶς ὑποδείξεις καὶ τελικὰ τὰ πράγματα φθάνουν στὸ ἀπροχώρητο.l;l.,
Ὁ δέσμιος Μητροπολίτης εἶναι ἄβουλος. Τὰ διάφορα συμβούλια τὰ συγκροτοῦν πρόσωπα ποὺ ἐπιλέγει ὁ ἀκατονόμαστος ὑπάλληλος, συνήθως ἀκατάλληλα, μὲ μειωμένη μόρφωση καὶ δίχως καμιὰ ἐμπειρία. Τοὺς ἱερεῖς ποὺ ἔχουν μόρφωση καὶ εἶναι σὲ θέση νὰ πάρουν ὀρθὲς ἀποφάσεις τοὺς ἀποφεύγει. Θέλει μόνος του νὰ ἀποφασίζει, χωρὶς τὸν παραμικρὸ ἔλεγχο, ἔχοντας πάντα ὡς ἀσπίδα ἀσφαλείας τὴν ἀδιαφορία τοῦ Μητροπολίτη, ποὺ πάντα συμφωνεῖ καὶ πάντα ὑπογράφει. Ἐκεῖνος δὲν ὑπογράφει καὶ δὲν ἐμφανίζεται πουθενὰ ὡς ὑπεύθυνος, ποὺ πρέπει νὰ δίνει λόγο γιὰ τὶς πράξεις του. Αὐτὸς ἐνεργεῖ αὐθαίρετα, ρυθμίζει τὰ πάντα κατὰ τὸ συμφέρον του καὶ ἀδιαφορεῖ γιὰ ὅλους. Ἀκόμα καὶ οἱ ἐπισκέπτες μητροπολίτες παίρνουν τὴ δική του ἄδεια νὰ δοῦν τὸ μητροπολίτη καὶ νὰ συνομιλήσουν. Καὶ πάντα μὲ τὴν παρουσία του, γιὰ νὰ συμπληρώνει ἢ νὰ διορθώνει τὰ ὅσα λέει ὁ ἄβουλος Μητροπολίτης! Εἶναι θρασύς, ἐπίμονος, ὕπουλος, ψευτοευγενὴς καὶ οἱ ἀποφάσεις καὶ οἱ ἐνέργειές του δὲν ἔχουν καμία συμφωνία μὲ τὶς ἠθικὲς ἀρχὲς τοῦ Μητροπολίτη.
Ὁ λαὸς εἶχε ἀπογοητευθεῖ, γιατί τὰ προβλήματα χρόνιζαν καὶ ἡ ἔξωθεν καλὴ μαρτυρία εἶχε χαθεῖ. Ὅλοι μιλοῦσαν μὲ τὰ χειρότερα λόγια γιὰ τὸ Μητροπολίτη καὶ ἰδιαίτερα γιὰ τὴν ἐσφαλμένη ἐπιλογή του νὰ ἐμπιστευθεῖ τὸν πονηρὸ καὶ κακὸ οἰκογενειάρχη, τελευταῖο ὑπάλληλο τῆς Μητρόπολης, δίνοντάς του ἀπόλυτη ἐξουσία.