Τοῦ κ. Γεωργίου Τραμπούλη, θεολόγου
Ἀνεξάρτητα ἐάν τό πρόβλημα τοῦ Covid-19 εἶναι ἐργαστηριακό κατασκεύασμα ἤ ὄχι, ἔχει ὅμως προσφέρει σέ μία ὁμάδα ἀνθρώπων πού λειτουργοῦν σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο τήν δυνατότητα νά ἐπιβάλουν τό πολιτικό σχέδιο τους χωρίς νά συζητηθῆ ἀλλά οὔτε κἄν νά παρουσιασθῆ. Ἐπιβεβαιώνοντας ἔτσι τίς προβλέψεις τοῦ ἀμερικανο-εβραίου πολιτικοῦ Henry Kissinger, οἱ ὁποῖες εἶχαν δημοσιευθῆ λίγες ἑβδομάδες ἀφ’ ὅτου ξεκίνησε τό πρόβλημα τοῦ κορωνοϊοῦ καί στίς ὁποῖες μεταξύ τῶν ἄλλων ἀνέφερετο ὅτι “Ἡ πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ θ’ άλλάξη γιά πάντα τήν παγκόσμια τάξη… Καμία χώρα, οὔτε κἄν οἱ ΗΠΑ, μπορεῖ νά ξεπεράση τόν ἰό σέ μία καθαρά ἐθνική προσπάθεια. Ἡ ἀντιμετώπιση τῶν ἀναγκῶν τῆς στιγμῆς πρέπει τελικά νά συνδυασθῆ μέ ἕνα παγκόσμιο ὅραμα καί πρόγραμμα συνεργασίας”.
Kοινωνικαί ἀποδομήσεις λόγω τοῦ ἰοῦ
Στήν διάρκεια μερικῶν μηνῶν εἴδαμε κοσμογονικές προκλήσεις σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο, ἡ ἔνταση τῶν ὁποίων παραλληλίσθηκε μέ ἐκεῖνες τοῦ Β΄ παγκοσμίου πολέμου. Βλέπουμε μία τεράστια ρήξη σέ πολλές δυτικές κοινωνίες μέσα σέ ἕνα μικρό χρονικό διάστημα: νά ἀναστέλλωνται θεμελιώδεις ἀνθρώπινες ἐλευθερίες, συμπεριλαμβανομένου τοῦ δικαιώματος διεξαγωγῆς συναντήσεων καί διαδηλώσεων. Ἑκατομμύρια ἐργαζόμενοι νά χάνουν τήν ἐργασία τους ἤ νά ἔχουν τεθῆ σέ κατάσταση μερικῆς ἀπασχόλησης. Ἐπιχειρήσεις νά ἔχουν ὑποχρεωθῆ νά κλείσουν καί πολλές ἀπό αὐτές νά μή μποροῦν νά ἀνοίξουν ξανά. Τέλος, οἱ πολίτες νά ὑποχρεωνῶνται σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο νά κυκλοφοροῦν σέ ἐσωτερικούς ἀλλά καί ἐξωτερικούς χώρους φιμωμένοι μέ μάσκα. Ἡ ἐκπαίδευση νά μή εἶναι πλέον ὑποχρεωτική, ἀφοῦ οἱ γονεῖς θά μποροῦν νά ἐπιλέξουν, ἐάν θά στείλουν τά παιδιά τους στὸ σχολεῖο ἤ ὄχι, ἀφοῦ ἡ παρουσία τῶν μαθητῶν θά εἶναι ὑποχρεωτική μέ μάσκα.
Ἀποκαλύπτεται τό βάθος τοῦ προβλήματος τῆς ἐκκοσμικεύσεως
Καί ἐνῶ οἱ κοινωνικές ἀποδομήσεις πού προκαλοῦνται λόγω τοῦ ἰοῦ δέν ἀναγνωρίζουν σύνορα, ἀποκαλύπτεται σέ ὅλο τόν ὀρθόδοξο δυτικό χριστιανικό κόσμο ἀλλά καί στίς αἱρετικές δυτικές «ἐκκλησίες» τό βάθος τοῦ προβλήματος τῆς ἐκκοσμίκευσης, στήν ὁποία αὐτές ἔχουν περιέλθει.
Κατά κοινή ὁμολογία ὁ ἄνθρωπος σήμερα ζεῖ σέ ἕνα ἀποϊεροποιημένο, ἐκκοσμικευμένο κόσμο, στόν ὁποῖο οἱ θεανθρώπινες ἐπιταγές ἀναιροῦνται ἀπό τήν ἐγκοσμιότητα. Οἱ νόμοι τοῦ Εὐαγγελίου πού κάποτε νομιμοποιοῦσαν τρόπους ζωῆς, θεσμούς καί νόμους δέν ἔχουν πιά ὄχι μόνον τήν γενική ἀποδοχή, ἀλλά ἀποτελοῦν, ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπό τό πρόβλημα τοῦ Covid-19, τρόπο ἔκφρασης καί ζωῆς μιᾶς πολύ μικρῆς πιά μειονότητας μέσα στήν κοινωνία.
Πολλά ἀπό αὐτά πού κάποτε ἔδιναν ἰδιαίτερο νόημα στίς χριστιανικές κοινωνίες καί στόν τρόπο ζωῆς τῶν χριστιανῶν ἔχουν περιπέσει σήμερα σέ ἀνυποληψία καί ἡ καθημερινή ζωή τοῦ χριστιανοῦ ἔχει πιά βαθύτατα ἀποϊεροποιηθῆ. Τό νά λιτανεύσουν εἰκόνες καί λείψανα ἁγίων, μία πρακτική πού μερικές δεκαετίες πρίν ἀποτελοῦσε καθημερινότητα τῶν πιστῶν γιά τήν ἀποτροπή μιᾶς πανδημίας ἤ γιά τήν διακοπή τῆς ξηρασίας, σήμερα ἔπαψε νά ἀποτελῆ τόν βασικό τρόπο ἀντιμετώπισής τους ἀπό τούς χριστιανούς. Καί μάλιστα, ἐνῶ ἡ ἀποιεροποίησης τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας βιωνόταν μέχρι τίς ἡμέρες μας ἐκτός τοῦ ναοῦ, ἀπό σήμερα εἰσῆλθε καί ἐντός αὐτοῦ, μέ τήν παρουσία ἱερέων ἀκόμα καί Πατριαρχῶν μέ μάσκες, μέ τήν ἐπιβολή τῆς ἀπολύμανσης τῶν ἱερῶν ναῶν καί τόν συνεχῆ καθαρισμό τῶν ἱερῶν εἰκόνων, γιά νά ἀποτραπῆ, ὅπως λένε, ἡ διασπορά τοῦ ἰοῦ.
Ἡ ἐπιστήμη καί ἡ ἠθική ἔχουν ἀπορρίψει κάθε τι τό ἱερόν καί θεῖον
Οἱ παροῦσες πρακτικές ἐπιβεβαιώνουν τήν ἄποψη ὅτι ζοῦμε τό τέλος τῆς παραδοσιακῆς χριστιανοσύνης καί τήν ἔναρξη μιᾶς καθαρᾶς μεταπαραδοσιακῆς κοσμικῆς πίστης. Ἡ Ὀρθόδοξες δυτικές Ἐκκλησίες σήμερα ἐπηρεασμένες ἀπό τήν ὀρθολογιστική αἱρετική δυτική χριστιανοσύνη, ὅπου ἡ κόσμος χωρισμένος ἀπό τόν Θεό καί δέσμιος ἀπό τήν ἐγκόσμια πραγματικότητα, ἀδυνατεῖ νά ἀναγνωρίση τόν Χριστό ὡς τόν λυτρωτή τοῦ ἀνθρώπου ἀπό ὁποιαδήποτε ἀσθένεια καί πειρασμό, ἀδυνατεῖ νά τόν ὁμολογήση ὡς τόν Υἱό Μονογενῆ τοῦ Θεοῦ καί ἀναγνωρίζει στήν ἐπιστήμη τήν δυνατότητα νά ἀποφασίζη καί νά κρίνη γιά θέματα πού ὑπερβαίνουν καί ξεπερνοῦν τίς δυνατότητές της.
Σήμερα οἱ δυτικές κοινωνίες ἔχουν ἐμποτισθῆ βαθειά μέ τό ὑλιστικό καί ἀντίχριστο πνεῦμα τοῦ Διαφωτισμοῦ, ἡ ἐπιστήμη ἀλλά καί ἡ ἠθική ἔχουν ἀπορρίψει κάθε τι τό ἱερό καί θεῖο, ἔχουν τοποθετήσει τόν πεπερασμένο πεπτωκότα ἄνθρωπο ὡς θεμέλιο τῆς γνώσης στήν θέση τῆς θείας καί αἰώνιας πραγματικότητας, ὁ ὀρθολογισμός καί ἡ ἀποχωρισμένη ἀπό τήν Άλήθεια λογική τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελοῦν τά βασικά στοιχεῖα τῆς ἐκκοσμικευμένης πραγματικότητας. Μέ ἀποτέλεσμα ἡ θρησκευτική συνείδηση τῶν χριστιανῶν σταδιακά νά ἀλλοιωθῆ, σέ σημεῖο πού στίς αἱρετικές «ἐκκλησίες» “Μείζονος σημασίας στοιχεῖα αὐτῆς τῆς χριστιανικῆς πίστης, τά θαύματα, ἡ ἐν σώματι ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, ἡ προσδοκία τῆς ἔλευσής του, ἡ πραγματικότητα τῆς αἰώνιας καταδίκης, νά ἔχουν σιγά-σιγά ἀπορριφθῆ ἀπό τήν διδασκαλία τους”. Τό ἐρώτημα ὅμως πού τίθεται εἶναι σέ τί ποσοστό τά δόγματα αὐτά ἔχουν ἀπορριφθῆ καί ἀπό τούς ὀρθόδοξους πιστούς;
Ὁ πιστός ἔχει χάσει τήν αὐτοσυνειδησίαν ὅτι ὁ Θεός ἔγινεν ἄνθρωπος “ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν”
Τό πρόβλημα τοῦ κορωνοϊοῦ ἀπέδειξε ὅτι οἱ σύγχονοι ὀρθόδοξοι πιστοί ἔχουν χάσει τήν αὐτοσυνειδησία ὅτι ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος “ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν”, ὁ πιστός σήμερα, ἔχοντας ἀναγάγει τήν ἐπιστήμη ὡς ἄλλη θρησκεία, ἐπηρεάζεται καίρια ἀπό ὅρους τῆς ἐγκόσμιας λογικῆς. Γιά αὐτό πολλά στοιχεῖα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, μέσα ἀπό τά ὁποῖα ἀποκαλύπτεται ὡς Θεός, ὅπως οἱ διηγήσεις τῶν θαυμάτων του, ἑρμηνεύονται ἀπό μεγάλη μερίδα τῶν πιστῶν, ὡς ἠθικά σύμβολα καί εἰκόνες, πού παρέχουν ἠθική καθοδήγηση καί ὄχι ὡς ἀποκάλυψη τοῦ θείου στήν ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Καί μάλιστα, ἐκεῖνα τά στοιχεῖα τῆς ὀρθόδοξης παράδοσης, πού εἶναι βασισμένα στό θαυματουργικό στοιχεῖο, ἔχουν ἀπορριφθῆ ὡς ἀστεῖα καί ξεπερασμένα, ὡς ἀναχρονιστικά καί ξένα, γιά νά ὁρίσουν τό ἐκκοσμικευμένο ἦθος. Ὁ σύγχρονος χριστιανός ἀδυνατεῖ νά κατανοήση ὅτι ἡ σύλληψη καί ἡ γέννηση τῆς δημιουργίας εἶναι ἕνα θαῦμα, ὅτι ὁ ἄνθρωπος πάνω ἀπό ὅλα εἶναι ἕνα μεγάλο θαῦμα, ἔτσι ἀποδέχεται μέ κάθε εὐκολία νά βρίσκεται μέσα στόν ναό μέ μάσκα.
Ὁ σύγχρονος χριστιανός, λόγω ἔλλειψης κατήχησης, πολύ συχνά θεωρεῖ τήν Ἐκκλησία σάν μία κοινότητα, τῆς ὁποίας τά μέλη πιστεύουν στόν Χριστό καί τόν ἀκολουθοῦν καί ὄχι σάν σῶμα Χριστοῦ, μέ συγκεκριμένα δόγματα καί παραδόσεις, στό ὁποῖο ὁ ἴδιος ὑπάρχει συνεχῶς παρών, ὡς ἐνεργός καί δρᾶ διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μέ ἀποτέλεσμα σταδιακά νά ἀμβλύνωνται οἱ διαφορές μεταξύ τῶν χριστιανικῶν καί ἡ θρησκεία νά θεωρῆται περισσότερο ὡς μία εἰσαγωγή στήν ἠθική. Ἔτσι ὁ ἐκκοσμικευμένος πιστός μπορεῖ νά συνυπάρχη ἀκόμη καί στήν προσευχή ὄχι μόνον μέ τούς αἱρετικούς καί τίς ἄλλες μονοθεϊστικές θρησκεῖες ἀλλά ἀκόμα καί μέ τούς εἰδωλολάτρες, ὅπως ἀκριβῶς ἔκανε καί ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος κατά τήν ἐπίσκεψή του στόν Ἀμαζόνιο τό 2006.
Ὅμως ἡ ὀρθόδοξος πίστη ἐνδιαφέρεται πρωτίστως γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καί ὁ πιστός ζεῖ μέσα στήν βεβαιότητα τῆς ἀλήθειας ὅτι δέν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ποτέ δέν προσαρμόστηκε στήν παροῦσα κοσμική πραγματικότητα καί ὅταν τό ἔπραξε βρέθηκε ἐκτός τῆς ἐμπειρίας τοῦ πραγματικοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος χαρακτηρίζεται γιά τήν παντοδυναμία του, τόν προσωπικό καί ἐλεήμονα χαρακτήρα του. Ὁ χριστιανισμός στήν δισχιλιετῆ παράδοσή του ποτέ δέν ἀναλώθηκε ὑπερβολικά στό κυνήγι τῆς ὑγείας καί στήν ἀναβολή τοῦ θανάτου. Πάντα τοποθετοῦσε τόν πόνο καί τόν θάνατο μέσα στά πλαίσια μιᾶς ζωῆς πού στοχεύει στήν ὑπέρβαση τοῦ κόσμου τούτου καί μάλιστα ὁ πιστός σχετικοποιοῦσε τά ἐγκόσμια ἐνδιαφέροντά του, ἀκόμα καί ἐκεῖνα πού ἀφοροῦσαν τήν φροντίδα τῆς ὑγείας του, ἀφοῦ πρώτιστο μέλημά του ἦταν ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς, χωρίς αὐτό νά σημαίνη ὅτι ἀδιαφοροῦσε γιά τό σῶμα του. Σέ ἀντίθεση μέ τήν σημερινή πραγματικότητα, ὅπου ἔχει ἀμφισβητηθῆ ὁ παραδοσιακός χριστιανικός τρόπος ζωῆς καί ἀμφισβητοῦνται πρακτικές αἰώνων, ὅπως ὁ τρόπος τῆς θείας Κοινωνίας, λόγω ἀκριβῶς τῆς πλήρους ἀποδοχῆς τοῦ κόσμου καί τοῦ ἐνστερνισμοῦ τῆς νοοτροπίας του.
Ὁ προτεστάντης θεολόγος καί κοινωνιολόγος Peter Berger ἀναφερόμενος στίς αἱρετικές «ἐκκλησίες» τῆς δύσης σημειώνει ὅτι “Στήν διεθνῆ θρησκευτική σκηνή τά συντηρητικά καί ὀρθόδοξα ἤ παραδοσιακά κινήματα εἶναι αὐτά πού γνωρίζουν ἄνθηση σχεδόν παντοῦ. Εἶναι ἀκριβῶς ἐκεῖνα πού ἀπέρριψαν τόν ἐκσυγχρονισμό, ὅπως τόν ὅριζαν οἱ προοδευτικοί τῆς διανόησης. Ἀντίθετα, ὅσα θρησκευτικά κινήματα καί θεσμοί ἔκαναν μεγάλη προσπάθεια νά συμπορευτοῦν μέ αὐτόν, σχεδόν παντοῦ σήμερα βρίσκονται σέ παρακμή”.
Αὐτόν τόν ἐκσυγχρονισμό-οἰκουμενισμό ἐζήλωσαν στίς ἡμέρες μας καί οἱ σύγχρονοι ὀρθόδοξοι ποιμένες καί ὁδήγησαν τίς Ὀρθόδοξες ἑλληνόφωνες Ἐκκλησίες σέ μία πρωτοφανῆ παρακμή, νομιμοποιώντας σχισματικούς καί ἀχειροτόνητους, κλείνοντας τούς ναούς κατά τήν περίοδο τοῦ Πάσχα. Ὁ π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ ἀναφερόμενος στήν ὀρθόδοξη ἐκκλησιολογία μεταξύ τῶν ἄλλων ἔγραφε ὅτι “Ὁ Ἀναληφθείς Χριστός δέν ἔχει χωρισθῆ ἀπό τόν κόσμο, δέν τόν ἔχει ἐγκαταλείψει. Ἡ δύναμις τῆς στρατευομένης Ἐκκλησίας ἔχει τίς ρίζες της ἀκριβῶς στή μυστηριώδη αὐτή “παρουσία”, πού κάνει τήν Ἐκκλησία “Σῶμα Χριστοῦ” καί τό Χριστό Κεφαλή της”. Αὐτή τήν μυστηριώδη “παρουσία” οἱ ποιμένες ἀμφισβητοῦν στήν προσπάθειά τους νά μιλήσουν στόν ἄνθρωπο μέ κοσμικούς ὅρους, γιά αὐτό καί ἀδυνατοῦν νά παρηγορήσουν τό ποίμνιό τους μέ ἀποτέλεσμα νά ἀμφισβητῆται ἡ πίστη.
Σέ σημεῖο, ποὺ πολλοί κληρικοί καί Ἐπίσκοποι, κυρίως τά προηγούμενα ἔτη νὰ ἐκτραποῦν σέ ἁγιοεμπορία μέ τήν μεταφορά ἱερῶν λειψάνων καί εἰκόνων. Σκοπός δῆθεν ἦταν ἡ εὐλογία τῶν πιστῶν, στόχος ὅμως τά χρήματα. Τώρα ὅμως τιμωρήθηκαν ἀπό τόν ἀδήριτο πνευματικό νόμο, κλείνοντας τούς ἱερούς ναούς καθ’ ὅλη τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα, ἀκόμα καί τήν νύκτα τῆς Ἀναστάσεως καί μάλιστα μέ δική τους ἀπόφαση καί στήν συνέχεια νά ἐπακολουθήση ὁ φόβος, ἡ παρουσία λίγων πιστῶν στούς ναούς καί ἄδεια παγκάρια. Δυστυχῶς στοιχεῖο καταπτώσεως. Ἐπιβεβαιώνοντας τούς λόγους τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, πού τόνιζε “Κατά τούς ἔσχατους καιρούς οἱ λαϊκοί θά γίνουν ἀσεβεῖς καί οἱ κληρικοί ἀσεβέστεροι ὅλων”.