Σκοπός μας, με αυτά τα γραπτά, να προβάλλουμε καταστάσεις και γεγονότα που άφησαν ίχνη στην ιστορία του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, μετά την ίδρυση της οργάνωσης «ΟΜΟΝΟΙΑ», αλλά και ν’ αφυπνίσουμε μνήμες σε όλους εκείνους που νοιάζονται γι’ αυτόν τον τόπο, να βγούνε από τη λήθη που τους έχει τυλίξει και να πάρουν την τύχη της οργάνωσης στο χέρι τους ώστε να ξαναβρεί τον παλιό της καλό εαυτό, τον αναδρομικό της δυναμισμό.
Είμαστε υπερήφανοι που ιδρύσαμε έναν δικό μας Φορέα, την ΟΜΟΝΟΙΑ.
Διότι, η «ΟΜΟΝΟΙΑ», ορθώθηκε και προχώρησε στην ανοδική της πορεία και σε σύντομο χρονικό διάστημα μπόρεσε να συσπειρώσει γύρω της όλους τους Έλληνες της Αλβανίας, πράγμα που συνέβη για πρώτη φορά σε όλη την ιστορία του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.
Διότι, κατέστη η τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα, με την καθολική της νίκη στις Κοινοβουλευτικές και σ’ αυτές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης εκλογές.
Διότι, ανέβασε το κύρος και την υπόληψή της διαμέσου της πολιτισμένης εμφάνισής της και των δημοκρατικών μορφών απαιτήσεων για τα δικαιώματα και προστασία των συμφερόντων της, όχι μόνον στα αλβανικά, αλλά και στα ευρωπαϊκά φόρα.
Διότι, ήταν αξιόλογη η προσφορά της στο θέμα της λειτουργίας των εκκλησιών και των θρησκευτικών τελετών, της διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας σε όλο τον κύκλο του οκτάχρονου σχολείου, στο άνοιγμα για πρώτη φορά ελληνικών σχολείων σε πόλεις και χωριά με μεικτό πληθυσμό, όπου δεν υπήρχαν, στο θέμα της ελεύθερης επικοινωνίας με τον εθνικό κορμό κ.ά.
Όταν η ΟΜΟΝΟΙΑ λειτουργούσε δυναμικά, τα αποτελέσματα ήταν σημαντικά. Τα Ψηφίσματα που αναγγέλλονταν στις Γενικές Συνδιασκέψεις, θα ταρακουνούσαν τα λιμνάζουσα νερά και θα έδιναν έναν παλμό στην καθημερινότητα των Βορειοηπειρωτών.
Στην Πέμπτη Γενική Συνδιάσκεψη, που συνήλθε την 20η Νοεμβρίου το 2000, εγκρίθηκαν τρία Ψηφίσματα: Για την απογραφή του πληθυσμού στην Αλβανία, όπου βασική προϋπόθεση ήταν η απογραφή να συμπεριλάβει οπωσδήποτε ερώτημα που ν’ αφορά την εθνικότητα και το θρήσκευμα. Το Ψήφισμα για την εξέλιξη του αγώνα κατοχύρωσης των περιουσιών, καθώς και το Ψήφισμα για το ζήτημα της Χιμάρα στις τοπικές εκλογές και όπου η ΟΜΟΝΟΙΑ να συνεχίσει κάθε νόμιμη προσπάθεια, ώστε οι Χιμαριώτες ν’ αποκτήσουν κι επισήμως την ελληνική εθνική ταυτότητα, καθώς κι ελληνικό σχολείο ως λογική συνέπια.
Λυπηρό που αυτός ο δυναμισμός εξαντλήθηκε την τελευταία δεκαετία. Κι αυτό διότι δεν λειτουργούν οι θεσμοί της. Δεν προχωρούν στην αναγέννησή της, με νέες εκλογές, τη νέα Γενική Συνδιάσκεψη, ώστε να ανανεωθούν οι θεσμοί της, να ανανεωθεί ο δυναμισμός της.
Εισακούστηκαν μερικές πρωτοβουλίες για το κίνημα αυτό, αλλά δε γνωρίζουμε ποιοι το εμποδίζουν. Ποιοι θέλουν μια αδύναμη Ομόνοια, έναν χαλαρό δυναμισμό;
Βαγγέλης Παπαχρήστος