2ον.-Τελευταῖον
Ὁ λαὸς συχνὰ ἐκλέγει ἄρχοντες ἀνθρώπους ποὺ τὸν ἐνθουσιάζουν μὲ τὸ λόγο τους, τὴ δημαγωγία, τὶς κρίσεις τῶν ἀντιπάλων, τὴ συκοφαντία, τὴν προπαγάνδα καὶ τὴν παραπληροφόρηση. Ἡ ἐναλλαγὴ προσώπων στὴν πολιτικὴ συνοδεύεται πάντα ἀπὸ διάφορους μύθους ποὺ πλέκουν ἰδιοτελεῖς ἄνθρωποι. Μῦθοι γιὰ τὰ ἀνύπαρκτα ἔργα τῶν ἀπερχόμενων καὶ ἐπίσης μῦθος γιὰ τοὺς διαδόχους τους. Συνήθως οἱ μυθοπλάστες εἶναι διαφορετικοὶ καὶ τὰ ὅσα λένε ἀλληλοαναιροῦνται. Οἱ μὲν βλέπουν ἀρετές, χαρίσματα, σπουδαῖα ἔργα τῶν ἀνθρώπων, ποὺ συμπαθοῦν καὶ ὑπηρετοῦν καὶ οἱ δὲ βλέπουν ἀνικανότητα, ἀδιαφορία, σκάνδαλα καὶ μυστικὲς συναλλαγὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ δὲν συμπαθοῦν καὶ τοὺς πολεμοῦν μὲ τὰ βέλη τῆς συκοφαντίας. Ἡ τακτικὴ αὐτὴ εἶναι ἀξιοκατάκριτη, γιατί οἱ μῦθοι ἀνεβάζουν καὶ κατεβάζουν πρόσωπα, ἀνάλογα μὲ τὶς ἐπιδιώξεις, τὶς φιλοδοξίες καὶ τὰ συμφέροντα. Γενικὰ ὅσοι προτιμοῦν τοὺς μύθους δὲν εἶναι ἀξιόπιστοι, οὔτε βέβαια ἔχουν ἦθος, γιὰ νὰ σέβονται τὴν προσωπικότητα τῶν ἀνθρώπων καὶ τὴν ἀλήθεια τῶν πραγμάτων.
Οἱ ἄνθρωποι πρέπει νὰ ἔχουν ἀντικειμενικὴ καὶ σταθερὴ κρίση, ὁ λόγος τους νὰ εἶναι σοβαρὸς καὶ νὰ ἐκπέμπει φῶς. Νὰ μὴ γίνονται φωτοσβῆστες καὶ ἡ καρδιά τους νὰ διατηρεῖται καθαρὴ ἀπὸ συναισθήματα ἀμφιβόλου περιεχομένου. Οἱ προϋποθέσεις αὐτὲς χρειάζονται καὶ ὅταν γίνονται προαγωγὲς καὶ τοποθετήσεις σὲ καίριες θέσεις στὸ δημόσιο, στοὺς διάφορους κοινωνικοὺς φορεῖς καὶ φυσικὰ καὶ στὴν Ἐκκλησία. Εἰδικὰ ἐκεῖ ὅπου τὸ ἔργο τῶν ὑπεύθυνων κληρικῶν εἶναι πνευματικὸ καὶ πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ εἶναι θεοφιλές. Ἰδιαίτερα ὅταν ἀποφασίζονται χειροτονίες κληρικῶν, μοναχικὲς κουρὲς καὶ ἐκλογὲς ἐπισκόπων.
Κάθε ἐπιπολαιότητα στὶς παραπάνω δραστηριότητες καὶ ἐπιλογὲς ἔχει σοβαρὲς συνέπειες στὸ κοινωνικὸ σύνολο. Ἰδιαίτερα στὴν Ἐκκλησία τὰ δυσάρεστα ἀποτελέσματα διαρκοῦν, γιατί οἱ κληρικοὶ παραμένουν στὶς θέσεις τους ἐπὶ δεκαετίες, οἱ δὲ ἐπίσκοποι εἶναι ἰσόβιοι ποιμένες!
Οἱ ἀνάξιοι ἄρχοντες δικαιολογοῦν τὴν ἀποτυχία τους στὸ ἔργο ποὺ ἔχουν ἀναλάβει, ὑποστηρίζοντας ὅτι ὁ τόπος εἶναι δύσκολος καὶ οἱ δυνατότητες ἐλάχιστες. Ξεχνοῦν ὡστόσο ὅτι τοὺς ἄρχοντες δὲν τοὺς ἀναδεικνύει ὁ τόπος, ἀλλὰ αὐτοὶ πρέπει νὰ ἀναδεικνύουν τὸν τόπο. Ὁ Μέγας Βασίλειος ἔλεγε γιὰ τὸ φίλο του Γρηγόριο, ποὺ εἶχε χειροτονηθεῖ ἐπίσκοπος σὲ μιὰ κωμόπολη τῆς Καππαδοκίας, τὰ Σάσιμα, ἐνῶ εἶχε προσόντα γιὰ μεγαλύτερη ἐπισκοπή: «Ἂς εἶναι ἐπίσκοπος ὄχι λαμβάνων ἀξίαν ἀπὸ τὸν τόπον, ἀλλὰ δίδων ἀξίαν εἰς τόπον. Διότι γνώρισμα τοῦ μεγάλου δὲν εἶναι μόνον νὰ ἐπαρκῆ εἰς τὰ μεγάλα, ἀλλὰ καὶ τὰ μικρὰ νὰ μεταβάλη εἰς μεγάλα μὲ τὴν ἱκανότητά του»[5].
Οἱ συνειδητοὶ χριστιανοὶ δὲν ἀνησυχοῦν ὑπερβολικά, ὅταν οἱ ἄρχοντες τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας ψηφίζουν αὐστηροὺς νόμους καὶ κάποτε ἀντίθετους μὲ τὸ πνεῦμα τοῦ Εὐαγγελίου. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος διευκρινίζει: «Οἱ ἄρχοντες δὲν προκαλοῦν φόβο σ’ ὅποιον κάνει τὸ καλό, ἀλλὰ σ’ ὅποιον κάνει τὸ κακό. Θέλεις ἐσὺ νὰ μὴ φοβᾶσαι τὴν ἐξουσία; Κάνε τὸ καλό, καὶ θὰ σὲ ἐπαινέσει ἡ ἐξουσία, γιατί εἶναι στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸ καλό σου. Ἂν ὅμως κάνεις τὸ κακό, νὰ φοβᾶσαι, γιατί ἡ ἐξουσία δὲν ἔχει χωρὶς λόγο τὸ σπαθί· γιατί ὑπηρετεῖ τὸν Θεὸ καὶ γίνεται ὄργανο τῆς ὀργῆς, τιμωρώντας ὅποιον κάνει τὸ κακό»[6].
Οἱ ἄρχοντες πρέπει νὰ ἔχουν τὰ ἀναγκαῖα προσόντα, νὰ ἔχουν ἀγαθὴ προαίρεση καὶ «δὲν πρέπει νὰ ὑπερέχουν ἀπὸ τοὺς ἀρχόμενους στὶς τιμές, ἀλλὰ στὶς ἀρετές»[7].
Πρεσβ. Διονύσιος Τάτσης
Σημειώσεις:
5. Ε.Π.Ε. Ἔργα Μεγάλου Βασιλείου, τόμος 1ος, Θεσ/νίκη 1972, σελ. 261. 6. Ρωμ. ιγ΄ 3-5. 7. Βασιλείου Δ. Χαρώνη. Παιδαγωγικὴ ἀνθρωπολογία Ἰωάννου Χρυσοστόμου, τόμος Α΄, Ἀθήνα 1993, σελ. 678.