Κείμενον τοῦ Ἡγουμένου τῆς νέας Ἐσφιγμένου Ἀρχιμ. Βαρθολομαίου μὲ τίτλον «Συμβολὴ στὴν συζήτηση γιὰ τὴν Θεία Κοινωνία», ποὺ ἀνηρτήθη εἰς τὴν ἱστοσελίδα τῆς Ἱ. Μονῆς τῆς 1ης Δεκεμβρίου 2020 προκαλεῖ σκανδαλισμόν. Πιστεύει καὶ ἡ Ἱερὰ Κοινότης ὅτι ἡ Θεία Κοινωνία μεταδίδει ἰούς; Ἀμφισβητεῖ καὶ αὐτὴ τὴν χρῆσιν τῆς ἱερᾶς λαβίδος; Παραθέτομεν μέρος τοῦ κειμένου πρὸς κρίσιν τῶν ἀναγνωστῶν:
«…Στὴν κοινωνία δὲν ὑπάρχουν μόνο Χριστιανοί, ἀλλὰ καὶ πιστοὶ σὲ ἄλλες θρησκεῖες, ἄθρησκοι, ἀγνωστικιστές, ἄθεοι κτλ.
Σὲ μία πανδημία ἡ ὑγεία τοῦ ἑνὸς ἐξαρτᾶται ἄμεσα ἀπὸ τὴν ὑγεία τοῦ ἄλλου. Ὑπὸ φυσιολογικὲς συνθῆκες, ὅταν οἱ ἄνθρωποι μοιράζονται σκεύη, αὐξάνεται κατὰ πολὺ ἡ πιθανότητα νὰ μεταδοθεῖ κάποιος ἰός. Στὴν περίπτωση τῆς Θείας Κοινωνίας, ὅσο καὶ νὰ πιστεύουμε οἱ χριστιανοὶ πὼς συντελεῖται θαῦμα, ὁ Χριστὸς δὲν μᾶς ἐπιτρέπει νὰ ἐπιβάλλουμε τὰ πιστεύω μας σὲ ἄλλους «ἐτσιθελικὰ» καὶ στανικῶς.
Ὁ Χριστὸς εἶπε «ὅποιος θέλει» νὰ Τὸν πιστέψει καὶ νὰ Τὸν ἀκολουθήσει. Συνεπῶς, ἐμεῖς οἱ μαθητές Του δὲν δικαιούμαστε νὰ ἐπιβληθοῦμε πρὸς ὅλη τὴν κοινωνία λέγοντας «θέλετε – δὲν θέλετε θὰ πιστέψετε στὴν πίστη μας πὼς δὲν μεταδίδονται ἰοὶ μὲ τὴν Θεία Κοινωνία»! Αὐτὸ θὰ ἦταν ξένο πρὸς τὸ ὀρθόδοξο ἦθος καὶ τὴν ἐντολὴ νὰ ἀγαπᾶμε καὶ νὰ σεβόμαστε τοὺς πάντες. Δὲν εἶναι σὲ καμιὰ περίπτωση ὁμολογία πίστεως, ὅπως ἀκούγεται ἀπὸ διαφόρους. Κάτι τέτοιο θὰ ἦταν ἕνα εἶδος «σταυροφορίας», μὲ ὀλέθρια ἀποτελέσματα γιὰ τὴν ἴδια τὴν πίστη. Ἂς μὴ ξεχνᾶμε πὼς τέτοιες καταστάσεις συνετέλεσαν στὴν ἐπικράτηση τῆς ἀθεΐας στὰ πρώην σταυροφορικὰ κράτη τῆς δυτικῆς Εὐρώπης.
Ἄλλωστε, αὐτὴ ἡ ἀντιπαράθεση εἶναι ἐντελῶς ἀνούσια, καθὼς δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐντοπιστεῖ ποῦ ἀκριβῶς καὶ πῶς κόλλησε κάποιος τὸν ἰό. Ὅσο οἱ χριστιανοὶ ἐπιμένουν πὼς δὲν κολλάει ἡ Θεία Κοινωνία, τόσο ἡ ἄλλη πλευρὰ ἀποδίδει ὅλα τὰ προβλήματα στὴν Θεία Κοινωνία, ἰδίως ὅταν κάποιος ἱερωμένος τυχὸν κολλήσει κορωνοϊό. Ἔτσι, γιὰ τὴν ἐπικέντρωση ὅλης τῆς συζήτησης στὴν Θεία Κοινωνία εὐθυνόμαστε καὶ ἐμεῖς οἱ χριστιανοί, ποὺ «τσιμπᾶμε τὸ δόλωμα», ποὺ μᾶς ρίχνουν καὶ συζητᾶμε συνεχῶς δημοσίως γιὰ αὐτὸ τὸ θέμα…
Σήμερα ἡ πίστη μας ἴσως κινδυνεύει περισσότερο ἀπὸ κάποιους ποὺ συχνάζουν στοὺς ναοὺς καὶ προκαλοῦν φασαρίες, παρὰ ἀπὸ τὰ «ἥμερα καὶ λογικὰ πρόβατα», ποὺ ἐνῶ ἀγαποῦν τὸν Θεό, μπορεῖ νὰ ἀποφεύγουν τοὺς ναοὺς λόγω τῶν πρώτων. Οἱ ἐνορίες ὀφείλουν νὰ εἶναι κοινότητες ἀγάπης. Ἂν δὲν πάψουμε οἱ χριστιανοὶ νὰ συμπεριφερόμαστε ὡς ὀπαδοὶ ὁμάδας καὶ ἂν δὲν πάψουμε νὰ ἀσχολούμαστε ἀποκλειστικὰ μὲ τὴν προστασία τῆς ταυτότητάς μας, δηλαδή, στὴν οὐσία, νὰ φροντίζουμε τὸν ἐγωισμό μας, δὲν πρόκειται νὰ ἔρθουμε σὲ καταλλαγὴ καὶ κοινωνία ἀγάπης μὲ τοὺς ὑπολοίπους συνανθρώπους μας. Ὁ ἐθνοφυλετισμὸς διαλύει, δὲν ἑνώνει τὴν Ἐκκλησία.
Μὲ τέτοια στάση σκανδαλίζουμε ὅλους τούς ὑπολοίπους. Ὄχι μόνο δὲν θὰ προσέλθει περισσότερος κόσμος στὴν πίστη, ἀλλὰ κινδυνεύουμε νὰ γίνουμε ἄπιστοι ἐμεῖς καὶ τὰ παιδιά μας. Ὁ λόγος εἶναι ὅτι, ὅταν μία μέρα ξυπνήσουμε καὶ καταλάβουμε πὼς ὁ Θεὸς δὲν ἐνεργεῖ κατὰ τὶς ἐπιθυμίες μας, τότε θὰ κατηγορήσουμε τὸν Θεὸ καὶ θὰ ἀπιστήσουμε.
Τὸ ἐπιχείρημα «ἄσε ἐμένα ποὺ πιστεύω νὰ κοινωνήσω, ἐσὺ ποὺ δὲν πιστεύεις μὴ κοινωνᾶς» δὲν ἰσχύει σὲ περίπτωση μιᾶς πανδημίας. Ἐμεῖς πιστεύουμε, καὶ αὐτὸ εἶναι σεβαστὸ ἀπὸ ὅλους, ὅμως ἐκβιάζουμε τὸ σύνολο τῆς κοινωνίας νὰ πιστέψει πὼς αὐτὸ ποὺ κάνουμε δὲν θὰ ἐπιδεινώσει τὴν κατάσταση. Ἡ πανδημία εἶναι σὰν τὴν πυρκαγιά, μεταδίδεται ἀπὸ σπίτι σὲ σπίτι, ἔχει ἑστίες ποὺ ἀναζωπυρώνονται, συνεπῶς ὁ κάθε ἕνας ἔχει ἄμεσο ἐνδιαφέρον γιὰ κάθε πιθανὴ ἑστία φωτιᾶς στὸ διπλανό του σπίτι.
Οἱ ἀποφάσεις στὴν Ἐκκλησία πρέπει νὰ λαμβάνονται μὲ ἀγάπη καὶ φόβο Θεοῦ, καὶ ὄχι μὲ ἐκκοσμικευμένο «φόβο ἀνθρώπων» ἢ φοβίες γιὰ τὶς ἀντιδράσεις «ὀργισμένου πλήθους». Ἡ ἀλήθεια πρέπει νὰ ὁμολογεῖται. Ἡ ἀλήθεια θὰ μᾶς ἀπελευθερώσει καὶ ὁ Κύριος θὰ εἶναι μαζί μας. «Γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν, καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ἰω. ἡ΄ 32). Δὲν εἶναι δυνατὸν τὰ θέματα τῆς Ἐκκλησίας νὰ ἐπηρεάζονται ἀπὸ πρόσκαιρες ὁμάδες ὀργισμένων «φαρισαίων», ποὺ αὐτοαποκαλοῦνται «πιστοί». Δὲν εἶναι δυνατὸν μία ἄγρια μειοψηφία νὰ ἐπιβάλλεται στὴν πλειοψηφία τῶν χριστιανῶν, ἁπλῶς ἐπειδὴ φωνάζει καὶ βιαιοπραγεῖ.
Εἶναι λυπηρὸ νὰ μετατρέπεται τὸ κορυφαῖο μυστήριο, ἡ Θεία Κοινωνία, σὲ σημεῖο ἀντιπαράθεσης καὶ διχασμοῦ, ἀντὶ σὲ σημεῖο κοινωνίας καὶ ἑνότητας. Αὐτὸ ποὺ προέχει εἶναι ἡ μετάληψη τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ καὶ ὄχι ὁ τρόπος…
Συμπερασματικά, τὸ ὅλο ζήτημα δὲν εἶναι θέμα δίωξης τῶν χριστιανῶν ἢ σεβασμοῦ τῶν ἄλλων στὴν πίστη μας. Ὅπως στὴν Ἐκκλησία ὅλοι οἱ πιστοὶ εἴμαστε ἕνα σῶμα πνευματικό, δὲν πρέπει νὰ ξεχνοῦμε πὼς – σὲ καιρὸ πανδημίας – καὶ ὅλοι οἱ ἄνθρωποι τῆς γὴς εἴμαστε «ἕνα σῶμα» στὰ πλαίσια τῆς ὑγείας. Ἂν κάποια μέλη τοῦ «σώματος» ἀσθενοῦν, κινδυνεύουν καὶ τὰ ὑπόλοιπα. Συνεπῶς, εἶναι εὔλογες οἱ ἀνησυχίες τοῦ κοινωνικοῦ σώματος, ὀφείλουμε νὰ τὶς σεβαστοῦμε καὶ δὲν μποροῦμε νὰ ἐπιβάλλουμε τὰ πιστεύω μας σὲ ὅλους!».