ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Ἑβρ. ιγ΄ 7-16
7 Μνημονεύετε τῶν ἡγουμένων ὑμῶν, οἵτινες ἐλάλησαν ὑμῖν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ὧν ἀναθεωροῦντες τὴν ἔκβασιν τῆς ἀναστροφῆς μιμεῖσθε τὴν πίστιν. 8 Ἰησοῦς Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας. 9 διδαχαῖς ποικίλαις καὶ ξέναις μὴ παραφέρεσθε· καλὸν γὰρ χάριτι βεβαιοῦσθαι τὴν καρδίαν, οὐ βρώμασιν, ἐν οἷς οὐκ ὠφελήθησαν οἱ περιπατήσαντες. 10 ἔχομεν θυσιαστήριον ἐξ οὗ φαγεῖν οὐκ ἔχουσιν ἐξουσίαν οἱ τῇ σκηνῇ λατρεύοντες· 11 ὧν γὰρ εἰσφέρεται ζῴων τὸ αἷμα περὶ ἁμαρτίας εἰς τὰ Ἅγια διὰ τοῦ ἀρχιερέως, τούτων τὰ σώματα κατακαίεται ἔξω τῆς παρεμβολῆς· 12 διὸ καὶ Ἰησοῦς, ἵνα ἁγιάσῃ διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος τὸν λαόν, ἔξω τῆς πύλης ἔπαθε. 13 τοίνυν ἐξερχώμεθα πρὸς αὐτὸν ἔξω τῆς παρεμβολῆς τὸν ὀνειδισμὸν αὐτοῦ φέροντες· 14 οὐ γὰρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν. 15 δι’ αὐτοῦ οὖν ἀναφέρωμεν θυσίαν αἰνέσεως διὰ παντὸς τῷ Θεῷ, τοῦτ’ ἔστι καρπὸν χειλέων ὁμολογούντων τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. 16 τῆς δὲ εὐποιίας καὶ κοινωνίας μὴ ἐπιλανθάνεσθε· τοιαύταις γὰρ θυσίαις εὐαρεστεῖται ὁ Θεός.
Ἑρμηνεία Π. Ν. Τρεμπέλα – Ἐκδόσεις Σωτήρ
7 Νὰ ἐνθυμῆσθε πάντοτε τὸ ἅγιον παράδειγμα τῶν πνευματικῶν ἀρχηγῶν καὶ προεστῶν σας, οἱ ὁποῖοι σᾶς ἐδίδαξαν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ. Αὐτῶν νὰ ἀναλογίζεσθε καὶ νὰ μελετᾶτε τὸ ἅγιον καὶ θεάρεστον τέλος τοῦ βίου καὶ τῆς συμπεριφορᾶς καὶ νὰ μιμῆσθε τὴν πίστιν των. 8 Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἦτο χθές, εἶναι καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ θὰ εἶναι ὁ ἴδιος καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας. Ὅπως λοιπὸν ἐνίσχυε τοὺς προεστούς σας, ἔτσι θὰ ἐνισχύσῃ καὶ σᾶς εἰς τὴν πίστιν. Κρατήσατέ την λοιπὸν καλὰ καὶ σεῖς. 9 Μὴ σύρεσθε ἐδῶ καὶ ἐκεῖ ἀπὸ διδασκαλίας, ποὺ εἶναι διαφορετικοὶ καὶ ξέναι πρὸς τὴν ἀληθῆ διδασκαλίαν. Διότι καλὸν καὶ σωτήριον εἶναι νὰ στερεώνεται καὶ νὰ πληροφορῆται ἡ καρδία μὲ τὴν χάριν τοῦ Χριστοῦ· ὄχι μὲ τὴν ἰουδαϊκὴν διάκρισιν φαγητῶν, ἀπὸ τὴν ὁποίαν δὲν ὠφελήθησαν ὅσοι ἰουδαΐζοντες Χριστιανοὶ ἔθεσαν τὰ φαγητὰ ὡς κανόνα τῆς συμπεριφορᾶς των. 10 Ἔχομεν ἡμεῖς οἱ Χριστιανοὶ τράπεζαν καὶ θυσιαστήριον, εἰς τὸ ὁποῖον μετέχομεν τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ καὶ ἀπὸ τὸ ὁποῖον δὲν ἔχουν δικαίωμα νὰ φάγουν οὐδὲ οἱ ἱερεῖς καὶ ἀρχιερεῖς, ποὺ λατρεύουν καὶ ὑπηρετοῦν τὸν Θεὸν εἰς τὴν σκηνὴν τοῦ μαρτυρίου. 11 Ἀπόδειξις δὲ τοῦ ὅτι οἰ ἱερεῖς τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου δὲν ἔχουν ἐξουσίαν νὰ φάγουν ἀπὸ τὸ θυσιαστήριόν μας, εἶναι καὶ τὸ ὅτι δὲν ἔτρωγαν αὐτοὶ οὔτε ἀπὸ τὴν θυσίαν ἐκείνην, ποὺ περισσότερον ἀπὸ κάθε ἄλλην ἐπροτύπωνε τὴν θυσίαν τοῦ σταυροῦ. Διότι, καθὼς ὁρίζεται εἰς τὴν Γραφήν, τὰ σώματα τῶν ζώων ἐκείνων, τῶν ὁποίων τὸ αἷμα ἐφέρετο ἀπὸ τὸν ἀρχιερέα κατὰ τὴν ἡμέραν τοῦ ἐξιλασμοῦ μέσα εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ὡς θυσία περὶ ἁμαρτίας, δὲν ἐτρώγοντο ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς, ἀλλ’ ἐκαίοντο ὁλόκληρα ἔξω ἀπὸ τὸ στρατόπεδον τοῦ Ἰσραήλ. 12 Δι’ αὐτὸ σύμφωνα μὲ τὸν προφητικὸν τύπον τῶν περὶ ἁμαρτίας θυσιῶν καὶ ὁ Ἰησοῦς, διὰ νὰ ἁγιάσῃ μὲ τὸ ἴδιο του τὸ αἷμα τὸν λαὸν τοῦ νέου Ἰσραήλ, ἔξω ἀπὸ τὴν πύλην τῆς πόλεως Ἱερουσαλὴμ ἔπαθε. 13 Λοιπὸν ἂς ἐξέλθωμεν καὶ ἡμεῖς πρὸς αὐτὸν ἔξω ἀπὸ τὸ στρατόπεδον. Ἂς ἀπομακρυνθῶμεν δηλαδὴ καὶ ἂς κόψωμεν κάθε σχέσιν μὲ τὸν Ἰουδαϊσμὸν καὶ μὲ τὸν κόσμον τῆς ἁμαρτίας. Καὶ ἂς πάρωμεν ἐπάνω μας τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ, ἕτοιμοι νὰ περιφρονηθῶμεν δι’ αὐτόν, ὅπως ὑβρίσθη καὶ ἐπεριφρονήθη ἐκεῖνος. 14 Μὴ διστάζετε νὰ χωρισθῆτε ἀπὸ τὸ Ἰουδαϊκὸν κέντρον καὶ ἀπὸ τὸν κόσμον. Διότι δὲν ἔχομεν ἐδῶ μόνιμον καὶ διαρκῆ πατρίδα καὶ πόλιν, ἀλλὰ μὲ πόθον πολὺν ζητοῦμεν τὴν μέλλουσαν, τὴν οὐράνιον Ἱερουσαλήμ. 15 Χωριζόμενοι λοιπὸν ἀπὸ τὴν Λευϊτικὴν ἱερωσύνην, ἂς προσφέρωμεν πρὸς τὸν Θεὸν διὰ μέσου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὡς ἀρχιερέως μας πάντοτε καὶ ἀκατάπαυστα θυσίαν αἰνέσεως καὶ δοξολογίας. Ὅταν δὲ λέγω θυσίαν, δὲν ἐννοῶ θυσίαν ζώων καὶ αἱμάτων, ἀλλὰ θυσίαν ποὺ ὡς καρπὸς θερμῆς εὐγνωμοσύνης πρὸς τὸν Θεὸν θὰ βγαίνῃ ἀπὸ τὰ χείλη μας, τὰ ὁποῖα θὰ ἀνυμνοῦν καὶ θὰ δοξολογοῦν τὸ ὄνομά του. 16 Μὴ λησμονῆτε δὲ τὴν ἀγαθοεργίαν καὶ τὴν μεταδοτικότητα, μὲ τὰς ὁποίας συμμετέχουν καὶ οἰ ἄλλοι εἰς τὰ ἀγαθά σας. Μὴ λησμονῆτε αὐτάς, διότι ὁ Θεὸς εὐχαριστεῖται εἰς τέτοιας θυσίας καὶ ὄχι εἰς θυσίας ἀλόγων ζώων.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Μτθ. ε’ 14-19
14 Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· 15 οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. 16 οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. 17 Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. 18 ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. 19 ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
Ἑρμηνεία Π. Ν. Τρεμπέλα – Ἐκδόσεις Σωτήρ
14 Σεῖς εἶσθε τὸ φῶς τοῦ κόσμου, διότι προορισμὸν ἔχετε μὲ τὸ φωτεινὸν παράδειγμά σας καὶ τοὺς μεταδίδοντας τὸ φῶς τῆς ἀληθείας λόγους σας νὰ φωτίζετε τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ εὑρίσκονται εἰς τὸ σκότος τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς πλάνης.Δὲν εἶναι δυνατὸν μία πόλις, ποὺ εἶναι κτισμένη ἐπάνω εἰς ὅρος, νὰ κρυβῇ.Ἔτσι καὶ ὁ ἰδικός σας βίος θὰ ὑποπίπτῃ εἰς τὴν ἀντίληψιν ὅλων. 15 Οὔτε ἀνάπτουν οἱ ἄνθρωποι λύχνον διὰ νὰ τὸν βάλουν κάτω ἀπὸ τὸν κάδον, μὲ τὸν ὁποῖον μετροῦν τὸν σῖτον· ἀλλὰ τὸν τοποθετοῦν ἐπάνω εἰς τὸν λυχνοστάτην καὶ φωτίζει μὲ τὴν λάμψιν του ὅλους, ὅσοι εἶναι μέσα εἰς τὸ σπίτι. 16 Ἔτσι σὰν ἄλλος λύχνος καλὰ τοποθετημένος ἂς λάμψῃ τὸ φῶς τῆς ἀρετῆς σας ἐμπρὸς εἰς τοὺς ἀνθρώπους, διὰ νὰ ἴδουν τὰ καλά σας ἔργα καὶ δοξάσουν διὰ τὰ ἐνάρετα καὶ ἅγια παιδιά του τὸν Πατέρα σας, ποὺ εἶναι μὲν πανταχοῦ παρών, ἀλλὰ ἐξαιρετικὰ φανερώνει τὴν παρουσίαν του εἰς τοὺς οὐρανοῦς. 17 Μὴ νομίσετε, ὅτι ἦλθα διὰ νὰ καταλύσω καὶ ἀκυρώσω τὸν ἠθικὸν νόμον τοῦ Μωϋσέως ἢ τὴν ἠθικὴν διδασκαλίαν τῶν προφητῶν.Δὲν ἦλθα νὰ καταλύσω αὐτά, ἀλλὰ νὰ τὰ συμπληρώσω καὶ νὰ σᾶς τὰ παραδώσω τέλεια. 18 Διότι ἀληθινὰ σᾶς λέγω καὶ μὲ πᾶσαν σοβαρότητα καὶ ἐπισημότητα σᾶς βεβαιῶ ὅτι, ἕως ὅτου παραμένει καὶ δὲν καταστρέφεται ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, οὔτε ἕν γιῶτα ἢ ἕνα κόμμα, οὔτε δηλαδὴ ἡ μικροτάτη ἀπὸ τὰς ἐντολάς, δὲν θὰ παραπέσῃ ἀπὸ τὸν Νόμον καὶ δὲν θὰ χάσῃ τὸ κῦρος της, ἕως ὅτου ὅλα, ὅσα διατάσσει ὁ Νόμος, λάβουν τὴν ἐπαληθεύσιν καὶ πλήρωσίν τους τόσον ὑπὸ τῶν γεγονότων τῆς ζωῆς μου, ὅσα ἐκ τούτων ἐλέχθησαν προφητικῶς, ὅσον καὶ ἐν τῇ ζωῇ τῶν γνησίων μαθητῶν μου, οἱ ὁποῖοι θὰ τηροῦν ταῦτα ἐπακριβῶς. 19 Ἀφοῦ λοιπὸν αἱ ἐντολαὶ ἔχουν κῦρος καὶ ἰσχὺν ἀκατάλυτον, ὁποιοσδήποτε θὰ παραβῇ μίαν ἀπὸ ἐκείνας ἀκόμη τὰς ἐντολάς μου, ποὺ φαίνονται πολὺ μικραί, καὶ θὰ διδάξῃ τοὺς ἀνθρώπους οὕτω, ἤτοι νὰ θεωροῦν αὐτὰς μικρὰς καὶ ἀσημάντους, θὰ κηρυχθῇ ἐλάχιστος καὶ τελευταῖος εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ θὰ ἐκτελέσῃ ὅλας ἀνεξαιρέτως τὰς ἐντολὰς καὶ θὰ διδάξῃ καὶ τοὺς ἄλλους νὰ τὰς τηροῦν, οὗτος θὰ ἀναγνωρισθῇ μέγας ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.Καὶ εἰς αὐτὰς λοιπὸν τὰς ἐντολάς, ποὺ οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι παραμερίζουν μὲ τὰς ἀνθρωπίνους παραδόσεις των, πρέπει νὰ δώσετε μεγάλην προσοχήν.
ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Στίς 2 Μαΐου ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τήν ἀνακομιδή τῶν λειψάνων τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρός ἡμῶν Ἀθανασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας. Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος καταγόταν ἀπό τήν Ἀλεξάνδρεια, ἀπό γονεῖς πλουσίους καί ἐναρέτους. Ἀφοῦ παρακολούθησε φιλοσοφία καί θεολογία ἀποσύρθηκε στήν ἔρημο κοντά στόν Ἅγιο Ἀντώνιο, ὅπου ἀσκήτευσε γιά μερικά χρόνια καί κατόπιν ἐπέστρεψε στήν Ἀλεξάνδρεια, γιά νά προσφέρη τίς ὑπηρεσίες του στήν Ἐκκλησία. Ὡς διάκονος πῆρε μέρος στήν Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδο ἐπί Μ. Κωνσταντίνου, ὅπου ἀγωνίστηκε κατά τῆς δυσσεβοῦς καί βλάσφημης διδασκαλίας τοῦ αἱρετικοῦ Ἀρείου. Μέ τήν κοίμηση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξάνδρου ἐξελέγει Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας σέ ἡλικία 33 χρονῶν. Ἀρχιεράτευσε συνολικά 45 χρόνια, ἐκ τῶν ὁποίων τά δέκα τά πέρασε στήν ἐξορία. Ἐξορίστηκε πέντε φορές καί παρ᾽ ὅλους τούς διωγμούς προώθησε τό ἐκκλησιαστικό ἔργο, ἔκανε ἱεραποστολή στήν Αἰθιοπία καί συνέγραψε πλούσιο καί πολύ σπουδαῖο συγγραφικό ἔργο, κοιμήθηκε σέ μεγάλη ἡλικία. Μάλιστα ἡ πλούσια μόρφωσή του, ἡ πολύ καλή γνώση τῆς Ἁγίας Γρα φῆς, πού εἶχε, ἀλλά καί ἡ κλασσική του παιδεία, τοῦ ἐπέτρεψαν νά θέση τήν προσωπική του σφραγίδα στό ὅλο συγγραφικό του ἔργο. Ὑπῆρξε ὁ ἡγέτης τῆς Ὀρθοδοξίας στό χρονικό διάστημα 325 μέ 373. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὁ ὁποῖος συνέταξε λόγο στήν μνήμη του ἀρχίζει μέ τήν φράση «Ἀθανάσιον ἐπαι νῶν, ἀρετήν ἐπαινέσομαι». Ὁ δὲ Μέγας Φώτιος γράφει γιά τήν συγγραφική του ἀρετή «τήν φράσιν σαφής, ὡς καί ἐν πᾶσι (τοῖς συγγράμασι), καί ἀπέριττος καί ἀφελής, δριμύς καί βαθύς καί τοῖς ἐπιχειρήμασιν εὔτονος».
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Στύλος γέγονας ὀρθοδοξίας, θείοις δόγμασιν ὑποστηρίζων, τὴν Ἐκκλησίαν Ἱεράρχα Ἀθανάσιε· τῷ γὰρ Πατρὶ τὸν Ὑιόν ὁμοούσιον, ἀνακηρύξας κατᾑσχυνας Ἄρείον· Πάτερ Ὅσιε, Χριστόν τὸν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν, τό μέγα ἔλεος.
Μεγαλυνάριον
Τῆς Ὀρθοδοξίας σάλπιγξ χρυσῆ, ὤφθης Ἱεράρχα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, τόν Υἱόν κηρύττων, καί Πνεύματι Ἁγίῳ· διό σε Ἀθανάσιε μεγαλύνομεν.