ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Ἑβρ. α΄ 1-12
1 Πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως πάλαι ὁ Θεὸς λαλήσας τοῖς πατράσιν ἐν τοῖς προφήταις, ἐπ᾿ ἐσχάτου τῶν ἡμερῶν τούτων ἐλάλησεν ἡμῖν ἐν υἱῷ, 2 ὃν ἔθηκε κληρονόμον πάντων, δι᾿ οὗ καὶ τοὺς αἰῶνας ἐποίησεν· 3 ὃς ὢν ἀπαύγασμα τῆς δόξης καὶ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ, φέρων τε τὰ πάντα τῷ ῥήματι τῆς δυνάμεως αὐτοῦ, δι᾿ ἑαυτοῦ καθαρισμὸν ποιησάμενος τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ἐκάθισεν ἐν δεξιᾷ τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς, 4 τοσούτῳ κρείττων γενόμενος τῶν ἀγγέλων, ὅσῳ διαφορώτερον παρ᾿ αὐτοὺς κεκληρονόμηκεν ὄνομα. 5 τίνι γὰρ εἶπέ ποτε τῶν ἀγγέλων· υἱός μου εἶ σύ, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε; καὶ πάλιν· ἐγὼ ἔσομαι αὐτῷ εἰς πατέρα, καὶ αὐτὸς ἔσται μοι εἰς υἱόν; 6 ὅταν δὲ πάλιν εἰσαγάγῃ τὸν πρωτότοκον εἰς τὴν οἰκουμένην, λέγει· καὶ προσκυνησάτωσαν αὐτῷ πάντες ἄγγελοι Θεοῦ. 7 καὶ πρὸς μὲν τοὺς ἀγγέλους λέγει· ὁ ποιῶν τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα, καὶ τοὺς λειτουργοὺς αὐτοῦ πυρὸς φλόγα· 8 πρὸς δὲ τὸν υἱόν· ὁ θρόνος σου, ὁ Θεός, εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος· ῥάβδος εὐθύτητος ἡ ῥάβδος τῆς βασιλείας σου. 9 ἠγάπησας δικαιοσύνην καὶ ἐμίμησας ἀνομίαν· διὰ τοῦτο ἔχρισέ σε, ὁ Θεός, ὁ Θεός σου ἔλαιον ἀγαλλιάσεως παρὰ τοὺς μετόχους σου· 10 καὶ σὺ κατ᾿ ἀρχάς, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί· 11 αὐτοὶ ἀπολοῦνται, σὺ δὲ διαμένεις· καὶ πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, 12 καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτούς, καὶ ἀλλαγήσονται· σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι.
Ἑρμηνεία Π. Ν. Τρεμπέλα – Ἐκδόσεις Σωτήρ
1 Πολλὰς φορὰς καὶ μὲ πολλοὺς τρόπους κατὰ τὸν πρὸ Χριστοῦ παλαιότερον χρόνον ὡμίλησεν ὁ Θεὸς εἰς τοὺς προγόνους μας διὰ μέσου τῶν προφητῶν, κατὰ τὰς τελευταίας δὲ αὐτὰς ἡμέρας, ποὺ ἐπῆρε τέλος ἡ Παλαιὰ Διαθήκη, μᾶς ὡμίλησε διὰ μέσου τοῦ Υἱοῦ, 2 τὸν ὁποῖον ἐγκατέστησε κληρονόμον καὶ κύριον ὅλων τῶν κτισμάτων, δι’ αὐτοῦ δὲ ἐδημιούργησε καὶ ὅλα ὅσα ἔγιναν ἐν χρόνῳ. 3 Αὐτὸς ὑπῆρχε πρὸ τῆς δημιουργίας λαμπρὰ ἀκτινοβολία τῆς ἐνδόξου φύσεως τοῦ Πατρός. Ἦτο λοιπὸν φῶς ἐκ φωτὸς καὶ συνάναρχος μὲ τὸν Πατέρα, ἀφοῦ ὁ Πατὴρ πάντοτε ἀκτινοβλοῦσε καὶ οὐδέποτε ὑπῆρξε σβησμένος ἥλιος. Ἦτο ἀκόμη ἀκριβὲς ἀποτύπωμα καὶ ζωντανὴ εἰκὼν τῆς οὐσίας τοῦ Πατρός, ἴσος δηλαδὴ καὶ ἀπαράλλακτος πρὸς τὸν Πατέρα. Καὶ περιέφερε καὶ ἐκυβέρνα τὰ πάντα μὲ τὸ παντοδύναμον πρόσταγμά του. Καὶ ἀφοῦ ἔγινεν ἄνθρωπος καὶ διὰ τοῦ ἑαυτοῦ του καὶ τῆς θυσίας τοῦ αἵματός του ἔκαμε καθαρισμὸν τῶν ἁμαρτιῶν μας, ἐκάθισεν εἰς τὰ δεξιὰ τῆς μεγαλειότητος τοῦ Πατρός, ἐτιμήθη δηλαδὴ καὶ ἐδοξάσθη ὑπὸ τοῦ Θεοῦ καὶ ὡς ἄνθρωπος καὶ ἀνυψώθη ὑψηλότερα ἀπὸ ὅλην τὴν κτίσιν, διότι ἐκάθισε καὶ ὡς ἄνθρωπος εἰς αὐτὸν τὸν θρόνον τοῦ Πατρός. 4 Καὶ ἀνεδείχθη καὶ ὡς ἄνθρωπος τόσον πολὺ ὑπεροχώτερος κατὰ τὴν ἀξίαν καὶ δύναμιν ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους, ὅσον διαφορετικώτερον καὶ ἐξοχώτερον ἀπὸ αὐτοὺς ἔχει κληρονομήσει ὄνομα, τὸ ὄνομα τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ. 5 Διότι εἰς ποῖον ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους εἶπε ποτὲ ὁ Θεός· Υἱός μου εἶσαι σύ, ἐγὼ ὅτε διὰ τῆς ἀναστάσεως καὶ ἀναλήψεως ἐδόξασα καὶ ἐθέωσα τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν, τὴν ὁποίαν ὑπερφισικῶς ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς παρθένου σοῦ ἔδωκα σήμερον, σὲ ἐγέννησα. Καὶ πάλιν εἰς ἄλλο μέρος τῆς Γραφῆς εἶπεν ὁ Θεός· Ἐγὼ θὰ εἶμαι Πατὴρ εἰς αὐτόν, τὸν ἐνανθρωπήσαντα Ἰησοῦν, καὶ αὐτὸς θὰ εἶναι εἰς ἐμὲ Υἱός. 6 Ὅταν δὲ θὰ εἰσαγάγῃ μὲ δόξαν καὶ δύναμιν, διὰ νὰ κρίνῃ τὴν οἰκουμένην, τὸν Υἱόν, ποὺ ἐγεννήθη ἀπὸ τὸν Πατέρα πρὸ πάσης κτίσεως, λέγει· Καὶ ἂς προσκυνήσουν αὐτὸν ὅλοι οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἐνανθρωπήσας λοιπὸν Υἱὸς εἶναι καὶ τῶν ἀγγέλων Κύριος. 7 Καὶ ὡς πρὸς μὲν τοὺς ἀγγέλους λέγει· Ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος κάνει τοὺς ἀγγέλους του ταχεῖς καὶ λεπτοὺς σὰν τοὺς ἀνέμους καὶ τοὺς λειτουργούς, ποὺ τὸν ὑπηρετοῦν, λαμπροὺς καὶ δραστικοὺς σὰν τὴν φλόγα τοῦ πυρός. 8 Ὅσον δὲ ἀφορᾷ εἰς τὸν Υἱὸν λέγει· Ὁ βασιλικός σου θρόνος, ὦ Θεέ, μένει στερεὸς καὶ ἀσάλευτος εἰς τοὺς ἀτελειώτους αἰῶνας. Ἡ βασιλική σου ράβδος εἶναι ράβδος καὶ ἐξουσία εὐθύτητος καὶ δικαιοσύνης. 9 Ἠγάπησας δικαιοσύνην καὶ ἐμίσησας ἀδικίαν. Διὰ τοῦτο, ὦ Θεέ, σὲ ἔχρισεν ὁ Πατήρ σου, ὁ ὁποῖος κατὰ τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν σου εἶναι Θεός σου, μὲ τὸ χρῖσμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποῦ φέρει χαρὰν καὶ ἀγαλλίασιν εἰς τὸν χριόμενον. Καὶ σοῦ ἔδωκε τὸ χρῖσμα αὐτὸ πολὺ παραπάνω ἀπὸ ἐκείνους, ποῦ μετέχουν μαζὶ μὲ σὲ εἰς τὴν χρῖσιν ταύτην. Διότι δὲν ἔδωκε καὶ εἰς σὲ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα μὲ μέτρον, ὅπως εἰς τοὺς ἄλλους πιστούς, ἀλλὰ σοῦ τὸ ἔδωκεν ὁλόκληρον. 10 Καὶ πάλιν λέγει ἡ Γραφὴ περὶ τοῦ Υἱοῦ· Σύ, Κύριε, ἐν τῇ ἀρχῇ τῆς δημιουργίας ἐστήριξες τὴν γῆν σὰν ἐπάνω εἰς θεμέλιον στερεὸν καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σου εἶναι οἱ οὐρανοί. 11 Αὐτοὶ θὰ χαλασθοῦν καὶ θὰ ἀλλάξουν τὸ σημερινόν των σχῆμα. Σὺ ὅμως παραμένεις ἀναλλοίωτος καὶ ἀμετάβλητος. Καὶ ὅλος ὁ κόσμος σὰν ἔνδυμα θὰ παληώσῃ 12 καὶ σὰν ἐξωτερικὸν ροῦχον, ποὺ περιβάλλονται οἱ ἄνθρωποι, θὰ τὸν γυρίσῃς καὶ θὰ τὸν περιτυλίξῃς καὶ θὰ ἀλλάξῃ γινόμενος καινούργιος. Σὺ ὅμως εἶσαι πάντοτε ὁ ἴδιος καὶ τὰ ἔτη σου θὰ εἶναι ἀτελείωτα.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Λκ. β΄ 1-20
1 Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην. 2 αὕτη ἡ ἀπογραφὴ πρώτη ἐγένετο ἡγεμονεύοντος τῆς Συρίας Κυρηνίου. 3 καὶ ἐπορεύοντο πάντες ἀπογράφεσθαι, ἕκαστος εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. 4 ἀνέβη δὲ καὶ Ἰωσὴφ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἐκ πόλεως Ναζαρὲτ εἰς τὴν Ἰουδαίαν εἰς πόλιν Δαυΐδ, ἥτις καλεῖται Βηθλεέμ, διὰ τὸ εἶναι αὐτὸν ἐξ οἴκου καὶ πατριᾶς Δαυΐδ, 5 ἀπογράψασθαι σὺν Μαριὰμ τῇ μεμνηστευμένῃ αὐτῷ γυναικί, οὔσῃ ἐγκύῳ. 6 ἐγένετο δὲ ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν, 7 καὶ ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον, καὶ ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι. 8 Καὶ ποιμένες ἦσαν ἐν τῇ χώρᾳ τῇ αὐτῇ ἀγραυλοῦντες καὶ φυλάσσοντες φυλακὰς τῆς νυκτὸς ἐπὶ τὴν ποίμνην αὐτῶν. 9 καὶ ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου ἐπέστη αὐτοῖς καὶ δόξα Κυρίου περιέλαμψεν αὐτούς, καὶ ἐφοβήθησαν φόβον μέγαν. 10 καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ ἄγγελος· μὴ φοβεῖσθε· ἰδοὺ γὰρ εὐγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ, 11 ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ, ὅς ἐστι Χριστὸς Κύριος, ἐν πόλει Δαυΐδ. καὶ τοῦτο ὑμῖν τὸ σημεῖον· εὑρήσετε βρέφος ἐσπαργανωμένον, κείμενον ἐν φάτνῃ. 13 καὶ ἐξαίφνης ἐγένετο σὺν τῷ ἀγγέλῳ πλῆθος στρατιᾶς οὐρανίου αἰνούντων τὸν Θεὸν καὶ λεγόντων· 14 δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία. 15 καὶ ἐγένετο ὡς ἀπῆλθον ἀπ᾿ αὐτῶν εἰς τὸν οὐρανὸν οἱ ἄγγελοι, καὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ ποιμένες εἶπον πρὸς ἀλλήλους· διέλθωμεν δὴ ἕως Βηθλεὲμ καὶ ἴδωμεν τὸ ῥῆμα τοῦτο τὸ γεγονός, ὃ ὁ Κύριος ἐγνώρισεν ἡμῖν. 16 καὶ ἦλθον σπεύσαντες, καὶ ἀνεῦρον τήν τε Μαριὰμ καὶ τὸν Ἰωσὴφ καὶ τὸ βρέφος κείμενον ἐν τῇ φάτνῃ. 17 ἰδόντες δὲ διεγνώρισαν περὶ τοῦ ῥήματος τοῦ λαληθέντος αὐτοῖς περὶ τοῦ παιδίου τούτου· 18 καὶ πάντες οἱ ἀκούσαντες ἐθαύμασαν περὶ τῶν λαληθέντων ὑπὸ τῶν ποιμένων πρὸς αὐτούς. 19 ἡ δὲ Μαριὰμ πάντα συνετήρει τὰ ῥήματα ταῦτα συμβάλλουσα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς. 20 καὶ ὑπέστρεψαν οἱ ποιμένες δοξάζοντες καὶ αἰνοῦντες τὸν Θεὸν ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἤκουσαν καὶ εἶδον καθὼς ἐλαλήθη πρὸς αὐτούς.
Ἑρμηνεία Π. Ν. Τρεμπέλα – Ἐκδόσεις Σωτήρ
1 Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην. 2 αὕτη ἡ ἀπογραφὴ πρώτη ἐγένετο ἡγεμονεύοντος τῆς Συρίας Κυρηνίου. 3 καὶ ἐπορεύοντο πάντες ἀπογράφεσθαι, ἕκαστος εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. 4 Ἀνέβη δὲ καὶ Ἰωσὴφ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἐκ πόλεως Ναζαρὲτ εἰς τὴν Ἰουδαίαν εἰς πόλιν Δαυῒδ ἥτις καλεῖται Βηθλέεμ, διὰ τὸ εἶναι αὐτὸν ἐξ οἴκου καὶ πατριᾶς Δαυῒδ, 5 ἀπογράψασθαι σὺν Μαριὰμ τῇ ἐμνηστευμένῃ αὐτῷ γυναικὶ, οὔσῃ ἐγκύῳ. 6 ἐγένετο δὲ ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν, 7 καὶ ἔτεκεν τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον· καὶ ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι. 8 Καὶ ποιμένες ἦσαν ἐν τῇ χώρᾳ τῇ αὐτῇ ἀγραυλοῦντες καὶ φυλάσσοντες φυλακὰς τῆς νυκτὸς ἐπὶ τὴν ποίμνην αὐτῶν. 9 καὶ ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου ἐπέστη αὐτοῖς καὶ δόξα Κυρίου περιέλαμψεν αὐτούς, καὶ ἐφοβήθησαν φόβον μέγαν. 10 καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ ἄγγελος· Μὴ φοβεῖσθε· ἰδοὺ γὰρ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ, 11 ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτὴρ ὅς ἐστιν Χριστὸς Κύριος ἐν πόλει Δαυῒδ. 12 καὶ τοῦτο ὑμῖν τὸ σημεῖον, εὑρήσετε βρέφος ἐσπαργανωμένον, κείμενον ἐν φάτνῃ. 13 καὶ ἐξαίφνης ἐγένετο σὺν τῷ ἀγγέλῳ πλῆθος στρατιᾶς οὐρανίου αἰνούντων τὸν Θεὸν καὶ λεγόντων· 14 Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία. 15 Καὶ ἐγένετο ὡς ἀπῆλθον ἀπ’ αὐτῶν εἰς τὸν οὐρανὸν οἱ ἄγγελοι, καὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ ποιμένες εἶπον πρὸς ἀλλήλους· Διέλθωμεν δὴ ἕως Βηθλέεμ καὶ ἴδωμεν τὸ ῥῆμα τοῦτο τὸ γεγονὸς ὃ ὁ Κύριος ἐγνώρισεν ἡμῖν. 16 καὶ ἦλθον σπεύσαντες καὶ ἀνεῦρον τήν τε Μαριὰμ καὶ τὸν Ἰωσὴφ καὶ τὸ βρέφος κείμενον ἐν τῇ φάτνῃ. 17 ἰδόντες δὲ διεγνώρισαν περὶ τοῦ ῥήματος τοῦ λαληθέντος αὐτοῖς περὶ τοῦ παιδίου τούτου· 18 καὶ πάντες οἱ ἀκούσαντες ἐθαύμασαν περὶ τῶν λαληθέντων ὑπὸ τῶν ποιμένων πρὸς αὐτούς. 19 ἡ δὲ Μαριὰμ πάντα συνετήρει τὰ ῥήματα ταῦτα συμβάλλουσα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς. 20 καὶ ὑπέστρεψαν οἱ ποιμένες δοξάζοντες καὶ αἰνοῦντες τὸν Θεὸν ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἤκουσαν καὶ εἶδον καθὼς ἐλαλήθη πρὸς αὐτούς.
ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η ΟΣΙΟΠΑΡΘΕΝΟΜΑΡΤΥΣ ΕΥΓΕΝΙΑ
Στίς 24 Δεκεμβρίου ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τὴ μνήμη τῆς μάρτυρος Εὐγενίας, ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τή Ρώμη καί ἔζησε τόν 3ο αἰῶνα μ.Χ. Ὅταν ὁ πατέρας της διορίσθηκε ἔπαρχος στήν Ἀλεξάνδρεια μετέβη ὅλη ἡ οἰκογένεια ἐκεῖ, ὅπου ἡ Εὐγενία συνέχισε τίς σπουδές της. Ἐκεῖ δέχτηκε τή χριστιανική διδασκαλία καί πίστεψε ὁλοκαρδίως, ἀφήνοντας πίσω της κάθε κοσμικό καί μάταιο. Ἀρνήθηκε νά παντρευτεῖ, παρά τίς προτροπές τῶν γονέων της. Ἐπειδή οἱ πιέσεις ἦταν ἀφόρητες, ἀναχώρησε ἀπό την πόλη, ἔγινε μοναχή καί ἐκρύπτετο. Ἀργότερα ἐπέστρεψε στη Ρώμη μέ τήν οἰκογένειά της, ὅπου συνέχισε να διαδίδει τή χριστιανική πίστη. Ἡ δράση της ἐνοχλοῦσε τούς εἰδωλολάτρες, οἱ ὁποῖοι την ὁδήγησαν στήν ὁδό τοῦ μαρτυρίου.
Πρωτ. Δ.Δ.Τ.
Ἀπολυτίκιον
Θείου Πνεύματος, τῇ ὑμνωδίᾳ, φῶς προσέλαβες, θεογνωσίας, Εὐγενία Χριστοῦ Καλλιπάρθενε· καί ἐν Ὁσίων χορείᾳ ἐκλάμψασα, ἀθλητικῶς τόν ἐχθρόν ἐθριάμβευσας. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστόν τόν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.
Μεγαλυνάριον
Ὄρπηξ εὐγενείας θεοειδοῦς, ἤθεσιν ὁσίοις καί ἀγῶσιν ἀθλητικοῖς, ὤφθης Εὐγενία· ἐντεῦθεν ἐνυμφεύθης, τῷ Ὑπερθέῳ Λόγῳ ὡς καλλιπάρθενος.