Γράφει ὁ κ. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος
7ον – Τελευταῖον
Ἐκτὸς ὅμως τοῦ Μετώπου τῶν Δαρδανελλίων ἡ Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία ἀντιμετώπιζε τὴν ἴδια περίοδο, ἀκόμα ἄλλα δύο μέτωπα, τὸ Μέτωπο τοῦ Καυκάσου καὶ τὸ Μέτωπο τῆς Μεσοποταμίας καὶ ἰδιαίτερα τῆς Παλαιστίνης. Ὁ Λίμαν στράφηκε στὸ μέτωπο τῆς Παλαιστίνης. Πρὶν ὅμως μεταβεῖ ἐκεῖ ὀργάνωσε τὴν ἀπὸ θαλάσσης ἄμυνα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Μεταξὺ τῶν μέτρων ποὺ ἔλαβε τότε ἦταν καὶ ἡ διαταγὴ ἐκκένωσης (ἐκτοπισμοῦ) παράλιων περιοχῶν ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες μὲ σημαντικότερη τὴν ἐκκένωση τῶν Κυδωνιῶν (τοῦ Ἀϊβαλί), ποὺ παρὰ τὶς διαμαρτυρίες τῶν ἐκεῖ Ἑλλήνων ἐπιτετραμμένων (πρέσβεων, ὀργανώσεων κ.λπ.), καμία ἀντίδραση δὲν ὑπῆρξε ἐκ μέρους τῆς ἑλληνικῆς κυβέρνησης.
Μετὰ τὴν ὁλοκλήρωση τῆς ἐφαρμογῆς τῶν σχεδίων ἄμυνας τῶν μικρασιατικῶν ἀκτῶν ὁ Λίμαν ἀνέλαβε τὸ 1918, τελευταῖο ἔτος τοῦ πολέμου, τὴ διοίκηση τοῦ τουρκικοῦ μετώπου τῆς Παλαιστίνης περιοριζόμενος μόνο σὲ ἀμυντικὴ διάταξη, ἀναμένοντας τὴν βρετανικὴ ἐπίθεση. Τελικὰ αὐτὴ ἡ ἐπίθεση, ποὺ ἐκδηλώθηκε ἐσκεμμένα μὲ μεγάλη καθυστέρηση, καὶ τελοῦσε ὑπὸ τὸν στρατηγὸ Ἀλλέντυ, ὑπῆρξε τόσο αἰφνίδια καὶ ὁρμητικὴ μὲ συνέπεια νὰ ἐπέλθει τεράστιο ρῆγμα τοῦ μετώπου μὲ ἐπακόλουθο μεγάλη καταστροφὴ τοῦ τουρκικοῦ στρατοῦ καὶ σύλληψη πολυαρίθμων αἰχμαλώτων, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ὁ στρατηγὸς Λίμαν, ὁ ὁποῖος μεταφέρθηκε στὶς φυλακὲς τῆς Μάλτας.
Μετὰ τὸ τέλος τοῦ πολέμου, τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1919 καὶ ἐνῶ κρατοῦνταν μὲ σκοπὸ νὰ δικαστεῖ γιὰ ἐγκλήματα πολέμου, λόγῳ μὴ ἔγερσης ἀξιώσεων ἐκ μέρους καὶ τῆς ἑλληνικῆς κυβέρνησης, ἀφέθηκε ἐλεύθερος, παραιτούμενος τὸν ἴδιο χρόνο ἀπὸ τὸν γερμανικὸ στρατό.
Τὸ 1927 δημοσίευσε τὰ ἀπομνημονεύματά του ποὺ συνέγραψε τὴν περίοδο τῆς αἰχμαλωσίας του στὴ Μάλτα. Δύο χρόνια ἀργότερα, πέθανε στὸ Μόναχο, στὶς 22 Αὐγούστου 1929, σὲ ἡλικία 74 ἐτῶν.
Πῶς λειτουργεῖ ὁ πνευματικὸς νόμος
Τὸν Ἰανουάριο τοῦ 1914 λοιπόν, ἡ κόρη τοῦ Γερμανοῦ Στρατηγοῦ Λίμαν πασὰ (εἶχε ἀναλάβει τὴ διοίκηση τοῦ Στρατοῦ τῶν νεοτούρκων μὲ στόχο τὴν ἀναδιοργάνωσή του) μὲ τὸν ἀρραβωνιαστικό της, νεαρὸ Γερμανὸ ἀξιωματικὸ καὶ δύο φίλες της, πῆγαν βόλτα στὸ Μπεϊκὸς τῆς Πόλης.
Ἐκεῖ, Τοῦρκοι στρατιῶτες ποὺ βρίσκονταν σὲ κτηνώδη κατάσταση, ἀφοῦ ἔπιασαν καὶ ἔδεσαν τὸν νεαρὸ Γερμανὸ «μεταχειρίσθησαν αἰσχρότατα», ὅπως γράφει ὁ Μ. Ροδᾶς, τὶς τρεῖς κοπέλλες. Μετὰ τὸ τραγικὸ αὐτὸ συμβάν, τὸν ὁμαδικὸ βιασμὸ τῆς κόρης του δηλαδή, μαζὶ μὲ τὶς δύο φίλες της καὶ τὸν ἄγριο ξυλοδαρμὸ τοῦ ἀρραβωνιαστικοῦ της, ὁ Λίμαν Πασὰς ἀποφάσισε νὰ φύγει ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη.
Μὲ διαταγὴ τοῦ Κάιζερ ἀπὸ τὸ Βερολίνο ὅμως, τοῦ ἐπιβλήθηκε ἡ παραμονὴ στὴν Τουρκία καὶ ἡ συνέχιση καὶ διεκπεραίωση τῆς ἀποστολῆς του. Ὁ μνηστήρας τῆς κόρης του, μὴ μπορώντας οὔτε νὰ μείνει στὴν Κωνσταντινούπολη, οὔτε νὰ γυρίσει στὴ Γερμανία, αὐτοκτόνησε στὸ ξενοδοχεῖο «Pera Palace». Ὅσο γιὰ τὴν Λίμαν, ἡ ὀθωμανικὴ κυβέρνηση τοῦ ἔδωσε μία τεράστια ἀποζημίωση γιὰ ὅσα ἔγιναν στὸ Μπεϊκός…, ἡ δὲ κόρη του τρελλάθηκε.
Ἔγραφε πρὸς τὴν ἀνώτατη Διοίκηση τῶν Τούρκων, τὴν Τριανδρία ποὺ ἀποτελεοῦνταν ἀπὸ τοὺς Ταλαὰτ Πασά, Ἐμβὲρ Πασά, Τζαλλὰτ Πάσα: «Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι οἱ παγωνιὲς καὶ τὸ κρύο τοῦ χειμώνα, οἱ βροχὲς καὶ ἡ μεγάλη ὑγρασία, ὁ ἥλιος καὶ ἡ τρομερὴ ζέστη τοῦ καλοκαιριοῦ, οἱ ἀσθένειες τοῦ ἐξανθηματικοῦ τύφου καὶ τῆς χολέρας, οἱ κακουχίες καὶ ἡ ἀσιτία, θὰ φέρουν τὸ ἴδιο ἀποτέλεσμα ποὺ λογαριάζετε ἐσεῖς μὲ τὸ δικό σας σχέδιο, δηλαδὴ νὰ τοὺς ξεκαθαρίσετε μὲ τὶς σφαγές. Μὲ τὸ σύστημα ποὺ σᾶς προτείνω, ὁ θάνατός τους εἶναι βέβαιος. Ἐπιπλέον, οἱ γυναῖκες τους δὲν θὰ γεννοῦν καὶ ἔτσι θὰ λυθεῖ τὸ δημογραφικό σας πρόβλημα, ἐνῶ ἡ μισητὴ καὶ ἄτιμη ράτσα τῶν Ἑλλήνων θὰ ξεκληριστεῖ καὶ θὰ χαθεῖ γιὰ πάντα μέσα σὲ μία γενιὰ καὶ ἐσεῖς θὰ ἀποκτήσετε μία συμπαγῆ τουρκικὴ ὁμοιογένεια».
Καταλήγοντας ἤθελα νὰ τονίσω ὅτι κουράστηκα νὰ ἀκούω ὅτι ἐξωτερικὰ πᾶμε καλά. Ὅταν ἔχουμε συνεχῶς ἧττες καὶ στὸν Πόντο καὶ στὴ Μ. Ἀσία καὶ στὴ Β. Ἤπειρο καὶ στὴν Ἀνατολικὴ Θράκη καὶ στὴν Κύπρο καὶ τώρα στά Σκόπια, μὲ τὴν ἀναγνώρισή τους ὡς Β. Μακεδονία. Ἐὰν αὐτὰ εἶναι τὰ καλά, τὰ κακὰ ποιὰ εἶναι;
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ἡ Ἑλληνικὴ Βουλὴ στὶς 24 Φεβρουαρίου 1994 ψήφισε ὁμόφωνα τὴν ἀνακήρυξη τῆς 19ης Μαΐου ὡς «ἡμέρα μνήμης» γιὰ τὴ Γενοκτονία τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου».
Χῶρες ποὺ ἀναγνωρίζουν τὴ συγκεκριμένη Γενοκτονία εἶναι ἡ Κύπρος, Ἀρμενία, Σουηδία, Ὁλλανδία καὶ ἀρκετὲς πόλεις, ὄχι χῶρες τῆς Ἀμερικῆς, Αὐστραλίας, Καναδᾶ.