Γράφει ο Παντελής Σαββίδης
Με συγχωρείτε που θα σας δυσαρεστήσω, αλλά η σχέση της Ελλάδας (ως χώρα) και των Ελλήνων (ως κοινωνία) με τη δημοκρατία δεν είναι η φαντασιακή πρόσληψη που έχουμε κάνει. Δημοκρατία δεν είναι να ψηφίζουμε κάθε 4 χρόνια, με τα εκβιαστικά μάλιστα διλήμματα που μας θέτουν, ούτε και να λέμε ό,τι θέλουμε. Η δημοκρατία έχει θεσμούς τους οποίους σέβονται πρωτίστως όσοι ασκούν εξουσία, έχει τρόπο λειτουργίας, έχει αντίβαρα. Έχει και πολλά άλλα με τα οποία ως κοινωνία δεν είμαστε ιδιαιτέρως εθισμένοι, οπότε αρκούμαστε σε αυτά που γνωρίζουμε.
Καθώς οδεύουμε προς τις δεύτερες εκλογές, ο κ. Μητσοτάκης μάς εκβίασε πως θα πάμε και σε άλλες μέχρι να πάρει την πολυπόθητη αυτοδυναμία – ορισμένα αποστήματα από το ελληνικό βαθύ κράτος έχουν σπάσει.
Από το πρώτο απόστημα αποκαλύφθηκε η σχέση του ελληνικού κράτους με τη μουσουλμανική μειονότητα, με αφορμή όσα είπε στη Θράκη τις τελευταίες ημέρες η κ. Ντόρα Μπακογιάννη. Συγκεκριμένα, ανέφερε στη μειονότητα πως αυτή τους βοηθάει αλλά για να μπορεί να συνεχίσει να τους βοηθάει θα πρέπει να ψηφίσουν το κόμμα της. Νωρίτερα, ο αδελφός της –πρώην πρωθυπουργός και πιθανότερος διεκδικητής της κυβέρνησης μετά τις εκλογές της άλλης Κυριακής, Κυριάκος Μητσοτάκης–, είχε καταγγείλει ότι η μειονότητα στη Θράκη ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ καθοδηγούμενη από το τουρκικό προξενείο της Κομοτηνής. Ποιον κατήγγειλε δεν έγινε σαφές· κατήγγειλε τον ΣΥΡΙΖΑ επειδή δέχθηκε τη βοήθεια του προξενείου ή την Τουρκία, οι υπάλληλοι της οποίας υπερβαίνουν τις αρμοδιότητες που δίνουν στους διπλωμάτες οι διεθνείς συμβάσεις;
Ο κ. Τσίπρας δεν είχε πρόβλημα με τη μεθοδευμένη υποστήριξη υποψηφίου του από το προξενείο. Ψήφοι να ‘ναι και ό,τι να ‘ναι. Ούτε ο κ. Μητσοτάκης ούτε η αδελφή του θα είχαν πρόβλημα αν οι ψήφοι διοχετεύονταν με την ίδια μέθοδο στο κόμμα τους αντί για τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι ρόλοι σε μια τέτοια περίπτωση θα αντιστρέφονταν. Ο κ. Τσίπρας θα έκανε την καταγγελία και ο κ. Μητσοτάκης θα ποιούσε την νήσσαν. Φαίνονται να μην έχουν πρόβλημα ούτε οι κομματικοί των δύο πλευρών. Θεωρούν το παιχνίδι δεδομένο. Το ζήτημα είναι ποιος θα κερδίσει την εξουσία και ποιος θα την απολαύσει παρέα με τους οπαδούς του.
Εκείνη που θα έχει πρόβλημα –αλλά δεν μπορεί να το εκφράσει– είναι η ελληνική πολιτεία της οποίας οι ταγοί θυσιάζουν την υπόστασή της στις κομματικές τους σκοπιμότητες.
Καταρχάς αποκαλύφθηκε στο ευρύ κοινό ο ρόλος του προξενείου. Οι δημοσιογράφοι και όσοι έπρεπε να τον γνωρίζουν τον ήξεραν καλά, αλλά τώρα αποκαλύφθηκε διά στόματος Κυριάκου Μητσοτάκη – και δεν αποκαλύφθηκε για να ληφθούν μέτρα. Η αποκάλυψη έγινε για να εκφραστεί η δυσαρέσκεια Μητσοτάκη για την επιλογή του προξενείου (συνεπώς και της Τουρκίας) να δοθεί υποστήριξη στον ΣΥΡΙΖΑ. Κάτι που μειώνει την αξιοπιστία και το πρεστίζ του ελληνικού κράτους και ενισχύει του τουρκικού προξενείου. Σε επίπεδο πρωθυπουργού τα ελληνικά κόμματα ερίζουν ποιο θα υποστηριχθεί από τον Τούρκο πρόξενο Κομοτηνής!
Το προξενείο έχει δημιουργήσει δίκτυα στη Θράκη και καταφέρνει να τα ενεργοποιεί. Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα έρχονται παρακαλετά, ικετεύοντας για μερικές ψήφους.
Στο ίδιο μοτίβο κινήθηκε και η κ. Μπακογιάννη. Αλλά πρόσθεσε και μια δόση εκβιασμού. «Ψηφίστε μας για να σας βοηθήσουμε», τους είπε. Λες και οι υποχρεώσεις της ελληνικής πολιτείας απέναντι σε μια μειονοτική ομάδα είναι θέμα προσωπικής και όχι κρατικής πολιτικής. Έχει πολιτική το ελληνικό κράτος απέναντι στη μειονότητα; Εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που η χώρα ανέλαβε συμμετέχοντας σε διεθνείς θεσμούς, ή η τύχη της μειονότητας έχει αφεθεί σε προσωπικές επιλογές ισχυρών παραγόντων που ορίστηκαν από τα κόμματα; Και τα πρόσωπα αυτά εκβιάζουν;
Στις βουλευτικές εκλογές του 2012 η κ. Μπακογιάννη κατέβηκε με δικό της κόμμα, τη Δημοκρατική Συμμαχία. Πανελλαδικά το ποσοστό της έφτασε στο 2,56%. Στη Κομοτηνή, στο 17,95%. Πώς έγινε αυτό το θαύμα; Οι καχύποπτοι λένε πως υποστηρίχθηκε από το προξενείο που έδωσε γραμμή στη μειονότητα. Τότε δεν υπήρχε κίνδυνος από την τουρκική ανάμιξη;
Η Ελλάδα έχει υποχρεώσεις απέναντι στη μειονότητα, τις οποίες είναι αμφίβολο αν τις τηρεί σε κρατικό επίπεδο. Και δεν τις τηρεί για να μπορούν τα κόμματα να ασκούν κομματική πολιτική. Αυτό μπορεί να εξυπηρετεί τα κόμματα, βλάπτει όμως το κράτος.
Στο μεταξύ, υπάρχει τεράστια σύγχυση στο τι είναι η μειονότητα, πώς προσδιορίζεται και τι δικαιώματα έχει. Η Συνθήκη της Λοζάνης αναφέρεται στις μη μουσουλμανικές μειονότητες της Τουρκίας και στα δικαιώματά τους και προσδιορίζει ότι αντίστοιχες υποχρεώσεις έχει και η Ελλάδα απέναντι στις μουσουλμανικές μειονότητες της χώρας. Ορισμός της μειονότητας δεν έχει δοθεί, αλλά έχουν υπογραφεί από τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ συμφωνίες που προσδιορίζουν τα ατομικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των ανθρώπων που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες.
Το δεύτερο απόστημα έσπασε όταν με αφορμή τα παραπάνω ο πρέσβης ε.τ. Γεώργιος Αϋφαντής, πρώην διπλωματικός σύμβουλος του κ. Τσίπρα αποκάλυψε τον τρόπο με τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ απέκλεισε από τα ψηφοδέλτια για την Ευρωβουλή τη Ρομά ακτιβίστρια Σαμπιχά Σουλεϊμάν, μετά από επίμονη απαίτηση του τουρκικού προξενείου Κομοτηνής. Μάλιστα, ανέφερε συγκεκριμένα ονόματα στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ τα οποία ευθυγραμμίστηκαν με τη γραμμή του προξενείου και επέμειναν στην απομάκρυνσή της. Οι αναγνώστες θα θυμούνται πώς ένα παντοδύναμο τότε κόμμα, με ισχυρό μηχανισμό, ισοπέδωσε με τους χαρακτηρισμούς του μια ανυπεράσπιστη γυναίκα της μειονότητας, με μηδαμινές δυνατότητες να αντισταθεί.
Στον κ. Αϋφαντή απάντησε ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζοντας συνωμοσιολογικές τις απόψεις του για τα εθνικά θέματα, υπενθυμίζοντας με νόημα πως υπέστη πειθαρχικό έλεγχο για την διαχείριση του θέματος των θεωρήσεων όσο ήταν πρέσβης στην Τεχεράνη, χωρίς να αναφέρει πως στη συνέχεια αθωώθηκε από την πειθαρχική επιτροπή. Και η υπόθεση εξελίχθηκε με μια αντιπαράθεση του κ. Αϋφαντή με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, αντιπαράθεση που έβγαλε στην επιφάνεια τον βαθύ βούρκο της ελληνικής διπλωματίας και γενικότερα του ελληνικού δημοσίου.
Το ερώτημα τώρα είναι το εξής: Έχει ευθύνες η ελληνική κοινωνία για όλα αυτά;
Όταν ο Γιώργος Παπανδρέου δήλωσε «Κυβερνώ μια διεφθαρμένη χώρα», έπεσε το σύμπαν επάνω του να τον κατασπαράξει. Προφανώς ο ελληνικός λαός δεν γνωρίζει ότι δεν υπάρχει δημόσια υπηρεσία στη χώρα του στην οποία να μην ανθεί κάποιος πυρήνας διαφθοράς. Με όποια υπηρεσία συναλλάχθηκε ποτέ δεν του ζήτησε κανείς τίποτε.
Όταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος είπε το «Μαζί τα φάγαμε», πάλι έπεσε το σύμπαν να τον κατασπαράξει. Κανείς από τον ελληνικό λαό δεν συμμετείχε στο παιχνίδι της εξουσίας. Ήταν μερικοί ελάχιστοι που το έπαιζαν και ευνοήθηκαν.
Όταν διαδηλωτές όλων των κατηγοριών κατέβαιναν σε διαδηλώσεις, δεν υποχωρούσαν αν δεν ικανοποιούνταν τα αιτήματά τους. Έφταναν στο σημείο να καταστρέψουν δημόσια περιουσία. «Δεν γνωρίζαμε», ήταν η επωδός όταν η χώρα σύρθηκε με ευθύνη της ανίκανης πολιτικής ηγεσίας της στο ΔΝΤ.
Και τώρα η κοινή γνώμη έχει τυφλωθεί από το κομματικό πάθος της, και όχι μόνο δεν βλέπει τι επέρχεται αλλά λοιδορεί και επιτίθεται εναντίον όσων τα επισημαίνουν.
Με το άκουσμα του ονόματος του Ανδρέα Παπανδρέου εξεγείρεται σύσσωμη η ελληνική κοινωνία. Αλλά στις εκλογές στις οποίες συμμετείχε του έδινε ποσοστό ως και 48%.
Γιατί όλα αυτά σήμερα; Διότι πού και πού ο βόθρος ξεχειλώνει και η οσμή του –όχι το βαθύ περιεχόμενό του– έρχεται στην επιφάνεια.