ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ ΙΩΗΛ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ (†)
37ον
Θέμα 11ον
«Ἡ πρεσβεία τῶν Ἁγίων»
Μέρος B΄
Εὐαγγελικός: Τότε λοιπόν ἐξαφανίζεται τό ἀπολυτρωτικόν ἔργον τοῦ Κ.Η.Ι.Χ. καί τό «εἷς μεσίτης μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων».
Ὀρθόδοξος: Ὄχι, κ. Εὐαγγελικέ. Ἄλλη εἶναι ἡ μεσιτεία τοῦ Χριστοῦ διά τῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ καί ἄλλη εἶναι ἡ πρεσβεία τῶν ἁγίων δυνάμει τῶν παθημάτων αὐτῶν.
Εὐαγγελικός: Ἐγώ δέν βλέπω καμμίαν διαφοράν. Βλέπω μόνον καταστροφήν τοῦ ἔργου τῆς ἀπολυτρώσεως μέ τάς πρεσβείας τῶν ἁγίων. Ἡ θυσία τοῦ Γολγοθᾶ εἶναι τόσον πλήρης καί ἡ μεσιτεία τοῦ Χριστοῦ τόσον μοναδική, ὥστε πᾶσα ἄλλη θυσία καί πᾶσα ἄλλη μεσιτεία εἶναι ἀναίρεσις τῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ καί τῆς μεσιτείας τοῦ Χριστοῦ.
Ὀρθόδοξος: Καί ἡ πρεσβεία, διά τήν ὁποίαν ὁμιλεῖ ὁ Ἀπόστ. Παῦλος, κ. Εὐαγγελικέ, πῶς θά οἰκονομηθῇ; Ποία εἶναι ἡ διαφορά πρεσβείας, τήν ὁποίαν εἶχον οἱ Ἀπόστολοι (Ἐφεσ. 6, 20 Β΄ Κορινθ. 5,20) καί τῆς μεσιτείας κατά Α΄ Τιμόθ. 2,5, τήν ὁποίαν εἶχε μόνον ὁ Κύριος;
Εὐαγγελικός: Θά ἤθελα τήν γνώμη σας ἐπί τοῦ λεπτοῦ αὐτοῦ σημείου.
Ὀρθόδοξος: Ἀκούσατε: Μεσιτεία τοῦ Χριστοῦ διά τῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ εἶναι ἡ ἐξ ἀντικειμένου γενομένη ἀπολύτρωσις τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Ἡ δέ πρεσβεία τῶν ἁγίων διά τῶν διαφόρων παθημάτων αὐτῶν, ἑπομένως καί διά τοῦ «ἐν ἁλύσει» Ἐφεσ. 6,20 τοῦ Ἀποστ. Παύλου, εἶναι ἡ ἐξ ὑποκειμένου οἰκείωσις τῆς ἐξ ἀντικειμένου θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ, τῆς μεσιτείας τοῦ Χριστοῦ.
Εὐαγγελικός: Δέν τόν ἐννοῶ καλά, τί θέλετε νά εἴπητε «ὑποκειμενική οἰκείωσης τῆς ἐξ ἀντικειμένου ἀπολυτρώσεως».
Ὀρθόδοξος: Σᾶς ἐξηγοῦμαι: Ὑποκειμενική οἰκείωσης τῆς ἐξ ἀντικειμένου ἀπολυτρώσεως σημαίνει τοῦτο: Ὁ Χριστός σταυρωθείς, ἀναστάς καί ἀναληφθείς προσέφερε διά μέν τῆς σταυρώσεως τήν θυσίαν ὑπέρ τοῦ κόσμου, διά δέ τῆς ἀναστάσεως καί ἀναλήψεως ἀπεδείχθη, ὅτι ἐγίνετο δεκτή ἡ θυσία αὕτη ἐνώπιον τοῦ Πατρός Του. Παρ’ ὅλον ὅμως τοῦτο ὁ ἄνθρωπος δέν σώζεται, ἐάν δέν οἰκειωθῇ, κάμῃ δηλαδή κτῆμά του τήν θυσίαν ταύτην διά τῆς πίστεως καί ὅλων τῶν ἄλλων, τά ὁποῖα ἐξαρτῶνται ἐξ αὐτῆς. Ἕνα δέ ἐξ αὐτῶν εἶναι καὶ ἡ πρεσβεία τῶν ἁγίων, περί τῆς ὁποίας ῥητῶς ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὁμιλεῖ εἰς τήν Β΄ Κορινθ. 2,20 καί Ἐφεσ. 6,20, ὅπως εἴδομεν.
Εὐαγγελικός: Εἴπατε, ὅτι δικαίωμα εἰς τήν πρεσβείαν τῶν ἁγίων δίδουσι τά παθήματα καί αἱ θλίψεις αὐτῶν. Δέν νομίζετε ὅμως, ὅτι ἔτσι μειώνεται τό πάθος τῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ;
Ὀρθόδοξος: κ. Εὐαγγελικέ, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὁμιλεῖ συχνά περί παθημάτων Χριστοῦ, τά ὁποῖα ὑποφέρει αὐτός ὁ ἴδιος. Καί συγκεκριμένως: Β΄ Κορινθ. 1, 5 «Καθώς περισσεύει τά παθήματα τοῦ Χριστοῦ εἰς ἡμᾶς οὕτω…» Β΄ Κορινθ. 4,10 «Πάντοτε τήν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες…» Φιλιπ. 3,10. «Τήν κοινωνίαν τῶν παθημάτων Αὐτοῦ συμμορφούμενοι τῷ θανάτῳ Αὐτοῦ». Βλέπεις ἐνταῦθα, ὅτι ὁ Ἀπόστολος τάς θλίψεις του ὀνομάζει «παθήματα τοῦ Χριστοῦ», «νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ», «κοινωνίαν τῶν παθημάτων Αὐτοῦ». Δέν σοῦ κάνει ἐντύπωσιν, πῶς ὁ Παῦλος τάς θλίψεις του θεωρεῖ θλίψεις Χριστοῦ;
Εὐαγγελικός: Ἔχω τήν γνώμην, ὅτι ὁ Ἀπόστολος ὀνομάζει τά παθήματά του παθήματα τοῦ Χριστοῦ, ἵνα δηλώσῃ ὅτι, ὅπως ἔπαθεν ὁ Χριστός, πάσχει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Εἶναι δηλαδή τόση ἡ ἀγάπη τοῦ Παύλου εἰς τόν Χριστόν, ὥστε εὐχαρίστως πάσχει ὑπέρ Αὐτοῦ.
Ὀρθόδοξος: Δέν ἐπρόσεξες ὅμως μίαν λεπτήν παρατήρησιν κ. Εὐαγγελικέ. Ὁ Ἀπόστ. Παῦλος ὀνομάζει τάς ἰδικάς του θλίψεις ὡς παθήματα τοῦ Χριστοῦ καί ὄχι τά παθήματα τοῦ Χριστοῦ ἰδικάς του θλίψεις. Ἑπομένως θέλει νά μᾶς εἴπῃ ὅτι τά παθήματά του εἶναι συνέχεια τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ κατά συνέπειαν καί τῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ.
Εὐαγγελικός: Μέ αὐτό τί θέλετε νά εἴπητε; Μήπως θέλετε νά εἴπητε ὅτι τό πάθος τῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ δέν ἦτο πλῆρες καί εἶχεν ἀνάγκην συμπληρώσεως διά τῶν παθημάτων τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καί τῶν ἄλλων ἁγίων;
Ὀρθόδοξος: Κάθε ἄλλο. Τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ ἐπί τοῦ Γολγοθᾶ εἶναι πλῆρες. Παρ’ ὅλο ὅμως τοῦτο τά παθήματα τοῦ Ἀποστ. Παύλου, ἀφοῦ εἶναι παθήματα Χριστοῦ, συνεχίζουν τό πάθος τοῦ Γολγοθᾶ καί ἀπό τινος ἀπόψεως συμπληρώνουν αὐτό.
Εὐαγγελικός: Αὐτό εἶναι βλασφημία, ὅτι αἱ θλίψεις τῶν Ἀποστόλων συμπληρώνουν τό πάθος, τάς θλίψεις τοῦ Χριστοῦ. Πῶς εἶναι δυνατόν νά συμπληρώνουν αἱ θλίψεις τοῦ Ἀποστόλου, ἀφοῦ τό ἔργον τοῦ Κυρίου εἶναι τέλειον;
Ὀρθόδοξος: Σᾶς σκανδαλίζει κ. Εὐαγγελικέ, ὅτι τό ἔργον τοῦ Χριστοῦ, τό πάθος τοῦ Σταυροῦ, συμπληροῦται ὑπό τῶν παθημάτων τοῦ Ἀποστ. Παύλου;
Εὐαγγελικός: Βεβαιότατα. Τό πάθος τοῦ Χριστοῦ ἐπί τοῦ Σταυροῦ εἶναι τέλειον, δέν ἔχει ἀνάγκην συμπληρώσεως.
Ὀρθόδοξος: Πῶς ὅμως ὁ Ἀπόστ. Παῦλος λέγει ῥητῶς, ὅτι «ἀνταναπληρῶ τά ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ Χριστοῦ ἐν τῇ σαρκί μου ὑπέρ τοῦ σώματος αὐτοῦ, ὅ ἐστιν ἡ ἐκκλησία» (Κολ. 1-24). Βλέπεις, κ. Εὐαγγελικέ, ὅτι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐνταῦθα ὁμιλεῖ ῥητῶς περί συμπληρώσεως τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ;
Εὐαγγελικός: Ἑπομένως τό ἔργον τῆς ἀπολυτρώσεως διά τῆς θυσίας τοῦ Γολγοθᾶ δέν εἶναι πλῆρες;
Ὀρθόδοξος: Κάθε ἄλλο. Εἶναι τέλειον καί πλῆρες.
Εὐαγγελικός: Ποίαν ἑρμηνείαν λοιπόν δίδετε σεῖς οἱ ὀρθόδοξοι εἰς τὴν ἀναπλήρωσιν, τήν συμπλήρωσιν τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ ὑπό τῶν παθημάτων τοῦ Ἀποστ. Παύλου, ὥστε οὔτε ἡ τελειότης τοῦ ἔργου τοῦ Χριστοῦ νά μειωθῇ, ἀλλά καί ἡ συμπλήρωσις, ἡ ἀνταναπλήρωσις τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ ὑπό τῶν παθημάτων τοῦ Ἀποστ. Παύλου δεόντως νά ἑρμηνευθῇ;
Ὀρθόδοξος: Παρατήρησες, κ. Εὐαγγελικέ, ὅτι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὁρίζει τά παθήματά του ὡς συμπλήρωσιν τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ καί καθορίζει αὐτά ὑπέρ τοῦ σώματος τῆς ἐκκλησίας καί οὐχί ὑπέρ τῆς κεφαλῆς τοῦ Χριστοῦ;
Εὐαγγελικός: Καί τί συμπεραίνετε μέ τήν διάκρισιν αὐτήν;
Ὀρθόδοξος: Ἁπλούστατα: Ἡ ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ παρομοιάζεται ὑπό τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός ἕν ἀνθρώπινο σῶμα. Κεφαλή τοῦ σώματος τοῦτο, τῆς ἐκκλησίας, εἶναι ὁ Χριστός. Οἱ δέ πιστοί χριστιανοί παρομοιάζονται πρός τό ἄλλο μέρος τοῦ σώματος. Ἡ κεφαλη, ὁ Χριστός ὑπέστη τόν σταυρικόν θάνατον καί τό πάθος τοῦ σταυροῦ ἦτο πλῆρες διά τήν κεφαλήν, τόν Χριστόν.
Ὅπως ὅμως, ὅταν ὑποφέρῃ τό ὑπόλοιπον ἀνθρώπινον σῶμα, ὑποφέρει καί ἡ κεφαλή, κατά παρόμοιον τρόπον καί αἱ θλίψεις, τά παθήματα τῆς ἐκκλησίας, τῶν Ἀποστόλων, εἶναι καί παθήματα τῆς κεφαλῆς, τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Χριστός ἐκ μέρους Του ὑπέφερε πλήρως καί τελείως τήν θυσίαν τοῦ Γολγοθᾶ. Οὕτω προσεφέρθη ἡ ἐξ ἀντικειμένου ἀπολύτρωσις. Διά νά γίνῃ ὅμως καί ἡ ἐξ ὑποκειμένου οἰκείωσις τῆς ἐξ ἀντικειμένου προσφερθείσης ταύτης ἀπολυτρώσεως, ἔπρεπε νά πάθωσι καί τά μέλη τῆς ἐκκλησίας, τό σῶμα τῆς ἐκκλησίας.
Καί ἐν ὀλίγοις: Τό πάθος τοῦ Χριστοῦ, ἡ σταυρική θυσία τῆς κεφαλῆς τῆς ἐκκλησίας, τοῦ Χριστοῦ ἐγένετο πλήρως ἐν τῷ Γολγοθᾷ διά τήν ἐξ ἀντικειμένου ἀπολύτρωσιν.
Ἡ δέ συμπλήρωσις τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ διά τῶν παθημάτων τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καί τῶν λοιπῶν μαρτυρησάντων μελῶν τῆς ἐκκλησίας Του ἀφοροῦν τό σῶμα, τά μέλη τοῦ Χριστοῦ διά τήν ὑποκειμενικήν ἑνός ἑκάστου οἰκείωσιν τῆς ἐξ ἀντικειμένου ἀπολυτρώσεως.
Ὅπως δηλαδή τό ἀνθρώπινο σῶμα, διά νά συνδεθῇ μέ τήν κεφαλήν, ἔχει ἀνάγκην ἑνός λαιμοῦ, ὁ ὁποῖος ὁμοιάζει κατ’ οὐσίαν πρός τά τῆς κεφαλῆς μέρη καί τοῦ κορμοῦ, κατά παρόμοιον τρόπον προκειμένου νά συνδεθῶσι τά μέλη τῆς ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ μέ τήν κεφαλήν, τόν Χριστόν, ἔχουσιν ἀνάγκην εἰδικοῦ μέσου.
Τό μέσον δέ τοῦτο εἶναι ὄχι ἡ ἁπλή θεωρητική πίστις, ἀλλά ἡ πίστις ἐκείνη ἡ ὁποία φθάνει εἰς τό ὕψος καί τό βάθος τῶν παθημάτων. Ὅπως ἔπαθεν ὁ Κύριος, ἔτσι πρέπει νά πάθωμεν καί ἡμεῖς. Ἰδού ποία εἶναι ἡ διαφορά τῶν παθημάτων τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Ἰδού καί ἡ σχέσις μεταξύ τῶν παθημάτων τούτων.