Mümtaz Soysal και επικίνδυνες ψευδαισθήσεις Μακαρίου
Γράφει η Φανούλα Αργυρού*
Μέρος Β’
16 Ιουλίου 1974 – Αρχηγοί Βρετανικών Επιτελείων
Οι Αρχηγοί των Βρετανικών Επιτελείων Στρατού ενημέρωσαν τον υπουργό Εξωτερικών για τις αποφάσεις στο υπ. Άμυνας σε σχέση με την κατάσταση στην Κύπρο. Οι προετοιμασίες εκείνες υπογραμμίζουν την εκ των προτέρων γνώση της Βρετανίας για την τουρκική εισβολή και την συμπαιγνία της για την τραγωδία της Κύπρου…
Ρωσική θέση – Στις 16 Ιουλίου 1974 το σοβιετικό πρακτορείο Tass κατηγόρησε την ελληνική κυβέρνηση για το πραξικόπημα. Στις 17 Ιουλίου, με ανακοίνωσή της η σοβιετική κυβέρνηση μεταπήδησε σε νέες κατηγορίες. Αναφέρθηκε σε «κάποιους κύκλους του ΝΑΤΟ», ισχυριζόμενη ότι κάποιες χώρες του ΝΑΤΟ στο Συμβούλιο Ασφαλείας δεν πήραν αποτελεσματικά μέτρα να σταματήσουν το πραξικόπημα. Ζητούσε την άμεση αποχώρηση όλων των Ελλήνων στρατιωτικών από την Κύπρο.
« Με το να ταυτιστεί με πολλές δυτικές χώρες που ζήτησαν το ίδιο, η Σοβιετική Ένωση έδωσε το μήνυμα ότι δεν προτίθεται να προβεί σε οποιαδήποτε άλλη δυνατή ανεξάρτητη ενέργεια», σημείωσαν στο Φόρειν ΄Οφις στις 18.7.1974.
16 Ιουλίου 1974 – Ο Kissinger μιλά με τον Callaghan
Ο Αμερικανός υπ. Εξωτερικών Δρ. Henry Kissinger τηλεφώνησε στον βρετανό ομόλογο του James Callaghan ότι συμφωνούσε πλήρως με την γραμμή του Λονδίνου…. Ήθελε να αποφύγει νομιμοποίηση πραξικοπηματικής κυβέρνησης Νίκου Σαμψών, να μην εμπλεκόταν η Σοβιετική Ένωση, και δεν θα υποστήριζε με κανένα τρόπο προτάσεις για Ένωση …
Ο Kissinger παρόλες τις διαφωνίες του με τους Βρετανούς ακολούθησε την βρετανική ηγετική πολιτική στο Κυπριακό βάση της ειδικής σχέσης ΗΠΑ/ΗΒ όπως μας φανέρωσαν τα πρωτογενή επίσημα βρετανικά αλλά και αμερικανικά έγγραφα.
16 Ιουλίου 1974 – Οι Τούρκοι γνωστοποιούν τις προθέσεις των για εισβολή
Tην ίδια μέρα η μεν τουρκική κυβέρνηση ζήτησε συνάντηση στο Λονδίνο με την βρετανική για την επομένη (η οποία δέχθηκε) η δε βρετανική πρεσβεία στην Άγκυρα ενημέρωσε τους Τούρκους για τις πιέσεις που έβαζε το Λονδίνο πάνω στους Έλληνες για απομάκρυνση των Ελλήνων αξιωματικών που είχε ζητήσει ο Μακάριος. ΄Όμως, οι Τούρκοι δεν πίστευαν οι Έλληνες θα δεχόντουσαν. Ο Osman Mümtaz Soysal (Τούρκος καθηγητής, συνταγματολόγος και σύμβουλος απεβίωσε 2019) είπε ότι το αναγκαίο σημείο ήταν τόσο η διαβούλευση όσο και η συντονισμένη δράση μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο, βάση του άρθρου 4 της Συνθήκης Εγγυήσεως και πως αν δεν συμφωνούσαν σε συντονισμένη δράση (εισβολή) η Τουρκία θα προχωρούσε μόνη…
H διάσωση Μακαρίου από τους βρετανούς
16 Ιουλίου 1974 ο Αρχηγός της ΟΥΝΦΙΚΥΠ (Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο) ενημέρωσε τις βρετανικές βάσεις ότι ο Μακάριος βρισκόταν υπό την προστασία της Δύναμης στη Πάφο και ζήτησε (Μακάριος) ελικόπτερο από τις Βρετανικές Κυρίαρχες Περιοχές να τον πάρει στο Ακρωτήρι. Σύμφωνα με την άκρως μυστική εντολή που είχε δοθεί από το Λονδίνο από τις 11 Φεβρουαρίου 1972 και με την σύμφωνη γνώμη του Αρχηγείου Βρετανικών Δυνάμεων Μέσης Ανατολής, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος συνοδευόμενος από τρεις υποστηρικτές του, τους Νίκο Θρασυβούλου, Ανδρέα Νεοφύτου και Ανδρέα Ποταμίτη μεταφέρθηκαν στο Ακρωτήρι απ΄όπου την ίδια μέρα, φυγαδεύτηκαν με αεροπλάνο της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας τύπου Argosy το οποίο προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο Luqa της Μάλτας. Και παρόλο ότι ήδη βρισκόταν καθοδόν προς το ίδιο αεροδρόμιο της Μάλτας αεροπλάνο τύπου Comet για να τον μετέφερνε αμέσως στο Λονδίνο, ο βρετανός ΄Υπ. Αρμοστής στη Μάλτα ενημερώθηκε τηλεφωνικώς από τον υπουργό Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας James Callaghan ότι δεν ήθελαν το Μακάριο να πετάξει στο Λονδίνο το βράδυ εκείνο, προτιμούσαν να έφευγε αργότερα για να έφθανε όσο πιο αργά μπορούσε, αν ήταν δυνατό με πλοίο… Ο Callaghan ζήτησε από τον βρετανό ΄Υπ. Αρμοστή να τον βολιδοσκοπούσε ως προς το τι ήθελε μετά την άφιξή του στη Μάλτα δίχως να του έδινε το δικαίωμα να αποφασίσει. Τελικά, κατάφεραν με την βοήθεια του Μαλτέζου πρωθυπουργού Dominic Mintoff , ο οποίος γνώριζε το Μακάριο και είχε φιλικές σχέσεις μαζί του, να τον πείσει , όπως ήθελε ο Callaghan , να μείνει το βράδυ στη Μάλτα και να φύγει τουλάχιστον την επομένη το πρωί (αεροπορικώς).
Ο Μακάριος φθάνει στην Αγγλία
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος έφθασε το πρωί της 17ης Ιουλίου ώρα 9.00 στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Αγγλίας, Lyneham. Τον παρέλαβαν αξιωματούχοι του Φορειν ΄Οφις με επικεφαλής τον κ. David Ennals, υφυπουργό στο υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας…
Υποστήριζε διάλυση της Εθνικής Φρουράς
Μέσα στο αυτοκίνητο ο Αρχιεπίσκοπος είπε δεν είχε πάρει απάντηση στο αίτημα του για αποχώρηση των Ελλήνων αξιωματικών… η Εθνική Φρουρά δεν είχε συνταγματικό στάτους… σκεφτόταν στο μέλλον να μην έχει Εθνική Φρουρά. Ήθελε ένα ψήφισμα από το Συμβούλιο Ασφαλείας πως ο ίδιος ήταν ο νομικά εκλεγμένος πρόεδρος της Κύπρου, να καλεί την ελληνική κυβέρνηση α) να αποσύρει όλους τους αξιωματικούς και στρατιωτικά άρματά της και β) να μην αναγνωρίσει το Σαμψών.
(Υπενθυμίζεται η διάλυση της Ε.Φ ήταν τουρκικό αίτημα προς τον Cyrus Vance το Νοέμβριο του 1967, τότε ο Μακάριος το απέρριπτε. Επίσης το υποστήριζε και ο ΄Υπ. Αρμοστής της Βρετανίας στην Κύπρο, προηγούμενη αναφορά 4.12.1967 *.)
Επικίνδυνες ψευδαισθήσεις Μακαρίου
Δεν πίστευε ότι οι Τούρκοι είχαν οποιαδήποτε δικαιολογία για μονομερή επέμβαση (!). Παλαιότερα ήταν για να αποτρέψουν την ένωση…Στην ερώτηση του κ. Ennals πώς έβλεπε τις σοβιετικές προθέσεις, ο Μακάριος έδειξε ότι δεν είχε μελετήσει τέτοιο ενδεχόμενο και ότι το ΑΚΕΛ δεν είχε όπλα… (και όμως είχε…)
Συνεχίζεται Μέρος Γ’
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
Πηγές – Βρετανικό Εθνικό Αρχείο, βιβλίο «Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019»*
Προηγούμενα σχετικά:
Ο Μ. Σιζόπουλος προσποιήθηκε ότι ο Μακάριος δεν είδε τους Βρετανούς στις 17 Ιουλίου 1974!..
Μέρος Α’
https://simerini.sigmalive.com/media/documents/SHMERINH_13.04.2025_15298.pdf σελ. 13 – 13.4.2925
Το «ημερολόγιο» του Μακαρίου από Ακρωτήρι – Λονδίνο – Νέα Υόρκη 16.7.1974 – 22.7.1974
Μέρος Β’
https://simerini.sigmalive.com/media/documents/SHMERINH_19.04.2025_15298.pdf σελ. 12 – 19.4.2025
Ο καθηγητής Ο. Μ. Σουσάλ «Ποιος είναι, η ζωή του»
https://www.gidahatti.com/haber/12113059/mumtaz-soysal-kimdir-mumtaz-soysal-hayati
Αυτός ο χάρτης εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1974 πριν τις τουρκικές εισβολές του 1974 σε έκδοση κάρτ ποστάλ. Βρέθηκε στην κατοχή ενός Tούρκου αξιωματικού κατά τις δύο τουρκικές εισβολές- ενδεικτικός των τουρκικών προθέσεων που ήθελαν να προχωρούσαν… και προς Λάρνακα!
ΠΗΓΗ:ΣΗΜΕΡΙΝΗ 13/7/2025
onisilos.gr