ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Ἐφεσ. β΄ 19 – γ΄ 7
19 Ἄρα οὖν οὐκέτι ἐστὲ ξένοι καὶ πάροικοι, ἀλλὰ συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ, 20 ἐποικοδομηθέντες ἐπὶ τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστόλων καὶ προφητῶν, ὄντος ἀκρογωνιαίου αὐτοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, 21 ἐν ᾧ πᾶσα ἡ οἰκοδομὴ συναρμολογουμένη αὔξει εἰς ναὸν ἅγιον ἐν Κυρίῳ· 22 ἐν ᾧ καὶ ὑμεῖς συνοικοδομεῖσθε εἰς κατοικητήριον τοῦ Θεοῦ ἐν Πνεύματι.
γ΄ 1 Τούτου χάριν ἐγὼ Παῦλος ὁ δέσμιος τοῦ Χριστοῦ Ἰησοῦ ὑπὲρ ὑμῶν τῶν ἐθνῶν, 2 εἴγε ἠκούσατε τὴν οἰκονομίαν τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ τῆς δοθείσης μοι εἰς ὑμᾶς, 3 ὅτι κατὰ ἀποκάλυψιν ἐγνώρισέ μοι τὸ μυστήριον, καθὼς προέγραψα ἐν ὀλίγῳ, 4 πρὸς ὃ δύνασθε ἀναγινώσκοντες νοῆσαι τὴν σύνεσίν μου ἐν τῷ μυστηρίῳ τοῦ Χριστοῦ, 5 ὃ ἑτέραις γενεαῖς οὐκ ἐγνωρίσθη τοῖς υἱοῖς τῶν ἀνθρώπων ὡς νῦν ἀπεκαλύφθη τοῖς ἁγίοις ἀποστόλοις αὐτοῦ καὶ προφήταις ἐν Πνεύματι, 6 εἶναι τὰ ἔθνη συγκληρονόμα καὶ σύσσωμα καὶ συμμέτοχα τῆς ἐπαγγελίας αὐτοῦ ἐν τῷ Χριστῷ διὰ τοῦ εὐαγγελίου, 7 οὗ ἐγενόμην διάκονος κατὰ τὴν δωρεὰν τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ τὴν δοθεῖσάν μοι κατὰ τὴν ἐνέργειαν τῆς δυνάμεως αὐτοῦ.
Ἑρμηνεία Π.Ν. Τρεμπέλα – Ἐκδόσεις Σωτήρ
19 Ἀπ’ ὅλα αὐτά λοιπόν βγαίνει τό συμπέρασμα ὅτι δέν εἶστε πλέον ξένοι καί προσωρινοί κάτοικοι στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά εἶστε συμπολίτες τῶν ἁγίων καί μέλη τῆς οἰκογένειας τοῦ Θεοῦ. 20 Καί σάν ζωντανοί λίθοι κτισθήκατε πάνω στό θεμέλιο. Καί τό θεμέλιο αὐτό εἶναι οἱ ἀπόστολοι καί οἱ προφῆτες, ἐνῶ ὁ ἀκρογωνιαῖος λίθος, τό ἀγκωνάρι πού βαστάζει καί στηρίζει ὅλο τό οἰκοδόμημα, εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός. 21 Πάνω σ’ αὐτόν λοιπόν καί διαμέσου αὐτοῦ τοῦ Χριστοῦ ἡ οἰκοδομή ὅλη τῆς Ἐκκλησίας ἑνώνεται ἁρμονικά καί στερεά καί αὐξάνει, ὥστε νά γίνεται ναός ἅγιος, ὅπως τόν θέλει ὁ Κύριος. 22 Μέ τήν ἕνωσή σας μέ τόν Κύριο κι ἐσεῖς οἰκοδομεῖστε μαζί μέ τούς ἄλλους πιστούς γιά νά γίνετε ναός καί κατοικητήριο, στό ὁποῖο θά κατοικεῖ ὁ Θεός μέ τό Πνεῦμα του.
γ΄ 1 Ἐπειδή λοιπόν δέν εἶστε πλέον ξένοι ἀλλά μέλη τῆς οἰκογένειας τοῦ Θεοῦ, γι’ αὐτό κι ἐγώ ὁ Παῦλος, πού εἶμαι φυλακισμένος γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό ἐξαιτίας τῆς δράσεώς μου γιά νά σωθεῖτε ἐσεῖς οἱ ἐθνικοί, δέομαι καί παρακαλῶ τόν Θεό γιά σᾶς. 2 Eἶμαι φυλακισμένος ὡς δικός σας ἀπόστολος, ἐξουσιοδοτημένος νά κηρύττω τό Εὐαγγέλιο στά ἔθνη. Σχετικά μ’ αὐτό δέν θά σᾶς μένει καμία ἀμφιβολία, ἐάν βεβαίως ἔχετε ἀκούσει γιά τό σοφό τρόπο πού μεταχειρίστηκε ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ γιά νά μέ προσκαλέσει στό ἀποστολικό ἀξίωμα. Αὐτή ἡ χάρις μοῦ δόθηκε γιά σᾶς. 3 Μιλῶ γιά τό σοφό τρόπο πού χρησιμοποίησε ὁ Θεός προκειμένου νά γίνω ἀπόστολός σας. Διότι αὐτός μέ ἀποκάλυψη μοῦ φανέρωσε τήν ἀλήθεια πού μέχρι τότε ἦταν κρυμμένη, ὅτι δηλαδή θά σώζονταν καί οἱ ἐθνικοί καί θά γίνονταν μέλη τῆς οἰκογένειας τοῦ Θεοῦ, ὅπως μέ λίγα λόγια σᾶς ἔγραψα προηγουμένως. 4 Σύμφωνα λοιπόν μέ ὅσα σᾶς ἔγραψα, μπορεῖτε νά ἀντιληφθεῖτε, ὅταν τά διαβάσετε, πόσο τέλεια γνωρίζω τήν ἀλήθεια πού μοῦ φανέρωσε ὁ Θεός γιά τή σωτηρία καί τῶν ἐθνικῶν διαμέσου τοῦ Χριστοῦ. 5 Αὐτή ἡ ἀλήθεια ἦταν μυστήριο σέ ἄλλες γενιές καί ἐποχές, καί δέν εἶχε φανερωθεῖ στούς ἀνθρώπους ὅπως τήν ἀποκάλυψε τώρα τό Ἅγιον Πνεῦμα στούς ἁγίους ἀποστόλους του καί στούς Χριστιανούς προφῆτες. 6 Τό Ἅγιον Πνεῦμα δηλαδή φανέρωσε ὅτι οἱ ἐθνικοί μαζί μέ τούς Ἰουδαίους πού πίστεψαν εἶναι συγκληρονόμοι καί ἑνωμένοι σ’ ἕνα σῶμα, καί συμμετέχουν στήν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ. Καί ἀποκτοῦν τά ἔθνη τά δικαιώματα αὐτά ἐπειδή ἔχουν κοινωνία καί ἕνωση μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό, ἡ ὁποία πραγματοποιεῖται μέ τήν πίστη τους στό Εὐαγγέλιο. 7 Κι ἐγώ ἔγινα ὑπηρέτης τοῦ Εὐαγγελίου αὐτοῦ σύμφωνα μέ τή δωρεά πού μοῦ ἔκανε ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ. Καί γιά νά μοῦ δοθεῖ ἡ δωρεά αὐτή, ἐνήργησε μέσα μου ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἀπό διώκτη μέ μετέβαλε σέ ἀπόστολο.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Λκ. ε΄ 12-16
12 Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ εἶναι αὐτὸν ἐν μιᾷ τῶν πόλεων καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ πλήρης λέπρας· καὶ ἰδὼν τὸν Ἰησοῦν, πεσὼν ἐπὶ πρόσωπον ἐδεήθη αὐτοῦ λέγων· Κύριε, ἐὰν θέλῃς δύνασαί με καθαρίσαι. 13 καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἥψατο αὐτοῦ εἰπών· θέλω, καθαρίσθητι. καὶ εὐθέως ἡ λέπρα ἀπῆλθεν ἀπ᾿ αὐτοῦ. 14 καὶ αὐτὸς παρήγγειλεν αὐτῷ μηδενὶ εἰπεῖν, ἀλλὰ ἀπελθὼν δεῖξον σεαυτὸν τῷ ἱερεῖ καὶ προσένεγκε περὶ τοῦ καθαρισμοῦ σου καθὼς προσέταξε Μωϋσῆς εἰς μαρτύριον αὐτοῖς. 15 διήρχετο δὲ μᾶλλον ὁ λόγος περὶ αὐτοῦ, καὶ συνήρχοντο ὄχλοι πολλοὶ ἀκούειν καὶ θεραπεύεσθαι ὑπ᾿ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἀσθενειῶν αὐτῶν· 16 αὐτὸς δὲ ἦν ὑποχωρῶν ἐν ταῖς ἐρήμοις καὶ προσευχόμενος.
Ἑρμηνεία Π.Ν. Τρεμπέλα – Ἐκδόσεις Σωτήρ
12 Συνέβη δέ, ἐνῷ ἦτο ὁ Ἰησοῦς εἰς μίαν ἀπὸ τὰς πόλεις, καὶ ἰδοὺ ἕνας ἄνθρωπος γεμᾶτος ἀπὸ ἐξανθήματα λέπρας. Καὶ ὅταν εἶδε τὸν Ἰησοῦν, ἔπεσε χάμω μὲ τὸ πρόσωπον κατὰ γῆς καὶ τὸν παρεκάλεσε λέγων· Κύριε, ἐὰν θέλῃς, ἔχεις τὴν δύναμιν νὰ μὲ καθαρίσῃς ἀπὸ τὰς πληγὰς τοῦ ἀκαθάρτου νοσήματός μου. 13 Καὶ ἀφοῦ ἑξάπλωσε τὴν χεῖρα του ὁ Ἰησοῦς, τὸν ἤγγισε καὶ εἶπε· θέλω νὰ καθαρισθῇς καὶ καθαρίσου. Καὶ ἀμέσως ἡ λέπρα ἔφυγεν ἀπὸ ἐπάνω του. 14 Καὶ ὁ Ἰησοῦς παρήγγειλεν εἰς αὐτὸν νὰ μὴ εἴπῃ εἰς κανένα τὸ θαῦμα τῆς θεραπείας. Ἀλλὰ πήγαινε, τοῦ εἶπε, καὶ δεῖξε τὸν ἑαυτόν σου εἰς τὸν ἱερέα καὶ πρόσφερε διὰ τὸν καθαρισμόν σου θυσίαν, καθὼς διέταξεν ὁ Μωϋσῆς, διὰ νὰ χρησιμεύσῃ ἡ ἐξέτασίς σου ἀπὸ τὸν ἱερέα καὶ ἡ προσφορὰ τῆς θυσίας ὡς μαρτυρία καὶ ἀπόδειξις εἰς τοὺς ἱερεῖς καὶ τὸν λαόν, ὅτι καὶ σὺ πράγματι ἐθεραπεύθης καὶ ἐγὼ δὲν ἦλθον νὰ καταλύσω τὸν νόμον. 15 Διεδίδετο δὲ περισσότερον τώρα μετὰ τὸ θαῦμα τοῦτο ἡ φήμη του καὶ ἐμαζεύοντο πλήθη λαοῦ πολλά, διὰ νὰ ἀκούουν τὴν διδασκαλίαν του καὶ διὰ νὰ θεραπεύωνται ὑπ’ αὐτοῦ ἀπὸ τὰς ἀσθενείας των. 16 Αὐτὸς ὅμως ἀντιθέτως ἀπεσύρετο συνεχῶς εἰς τὰς ἐρήμους καὶ προσηύχετο.
ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΦΩΤΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΑΡΜΕΝΙΑΣ
ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού
Η Αρμενία υπήρξε σημαντική κοιτίδα του Χριστιανισμού κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Σύμφωνα με την παράδοση, οι πρώτοι που έφεραν το χριστιανικό μήνυμα στις χώρες του Καυκάσου, ήταν οι απόστολοι Θαδδαίος και Βαρθολομαίος. Αλλά οι διωγμοί εκ μέρους των ειδωλολατρών ηγεμόνων της περιοχής δεν επέτρεψαν να αναπτυχθούν ιδιαίτερα οι εκεί χριστιανικές κοινότητες. Αυτά μέχρι την εμφάνιση του αγίου Γρηγορίου, ο οποίος έλαβε την προσωνυμία του Φωτιστή της Αρμενίας. Έζησε στα χρόνια που αυτοκράτορας ήταν ο Διοκλητιανός (284-305), ο πλέον φανατικός και θρησκομανής ρωμαίος αυτοκράτορας, ο μεγαλύτερος διώκτης των Χριστιανών. Ήταν Πάρθος στην καταγωγή και γόνος επιφανούς οικογένειας. Ο πατέρας του ονομάζονταν Ανάκ και ήταν συγγενής του βασιλιά της Αρμενίας Κουσαρώ, ενός φανατικού ειδωλολάτρη και σφοδρού διώκτη των Χριστιανών. Χιλιάδες Χριστιανοί συνελήφθησαν, βασανίστηκαν και βρήκαν τραγικό θάνατο από τους δημίους του.
Ο Γρηγόριος κατηχήθηκε στην χριστιανική πίστη και βαπτίστηκε Χριστιανός. Παράλληλα δε έλαβε σπουδαία μόρφωση, λόγω της ευγενικής και πλούσιας οικογένειάς του. Επίσης διακρίνονταν για την ευσέβειά του και τον ενάρετο βίο του και γι’ αυτό έχαιρε μεγάλης εκτιμήσεως από τους συμπατριώτες του. Τον Κουσαρώ διαδέχτηκε στο θρόνο ο γιός του Τιριδάτης, φανατικός και αυτός ειδωλολάτρης, ο οποίος ανανέωσε τη διαταγή του πατέρα του, εναντίον των Χριστιανών του βασιλείου του. Οι στρατιώτες του εισέβαλλαν στις πόλεις και τα χωριά και συλλάμβαναν όσους καταγγέλλονταν ως Χριστιανοί. Μαζί τους συνελήφθη και ο Γρηγόριος, ο οποίος σύρθηκε σιδηροδέσμιος στον βασιλιά. Ο γενναίος Χριστιανός στάθηκε με θάρρος και παρρησία μπροστά στον θηριώδη ηγεμόνα και ομολόγησε την πίστη του στον αληθινό Τριαδικό Θεό και στηλίτευσε την ειδωλολατρία, ως λατρεία των πονηρών πνευμάτων. Κάθε άλλη λατρεία, εκτός του Τριαδικού Θεού, που μας αποκάλυψε ο ένσαρκος Λόγος Του, ο Ιησούς Χριστός, είναι λατρεία των δαιμόνων, όπως ρητά αποφαίνεται η Αγία Γραφή, «πάντες οι θεοί των εθνών (είναι) δαιμόνια» (Ψαλμ.95,5). Ο Τιριδάτης θύμωσε τόσο πολύ ώστε αλλοιώθηκε η όψη του από την απολογία του Χριστιανού Γρηγορίου. Τον φοβέρισε ότι θα τον υπέβαλλε σε φρικτά βασανιστήρια και πως θα τον σκότωνε αν δεν θυσίαζε στους «θεούς» του. Όμως εκείνος έμεινε αμετάπειστος και εδραίος στην πίστη του στο Χριστό. Τότε ο βασιλιάς διέταξε να τον βασανίσουν με τα πλέον επώδυνα και φρικτά μέσα. Κάποιος τον πληροφόρησε για την ταυτότητα του Γρηγορίου, ότι ήταν γιος του Ανάκ του Πάρθου, ο οποίος είχε δολοφονήσει τον πατέρα του Κουσαρώ. Αυτό τον εξόργισε έτι περισσότερο και σκέφτηκε να τον θανατώσει με αργό και βασανιστικό τρόπο, προκειμένου να πάρει εκδίκηση για τον πατέρα του. Έδωσε διαταγή να ανοίξουν ένα βαθύ λάκκο, στην πόλη Αρταξά και αφού έδεσαν πισθάγκωνα το Γρηγόριο, τον έριξαν στην τάφρο για να φαγωθεί από τα θηρία και τα δηλητηριώδη ερπετά, τα οποία έριξαν μαζί του. Κανένας δεν ασχολήθηκε πια με αυτόν, διότι θεώρησαν βέβαιο το θάνατό του. Όμως ο άγιος δεν βλάφτηκε, τα θηρία και τα ερπετά δεν του προξένησαν την παραμικρή βλάβη. Εκεί ξεχασμένος έζησε δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια, με λίγο ψωμί και νερό που του πήγαινε κρυφά μια ευσεβής Χριστιανή χήρα. Η θεία χάρις τον επισκίασε και τον προστάτευε όλα αυτά τα χρόνια. Επί τη ευκαιρία επισημαίνουμε πως αυτές οι θαυμαστές διηγήσεις «ξενίζουν» τους ορθολογιστές και απίστους, ως μυθώδη γεγονότα. Αλλά για τους πιστούς είναι η δυναμική φανέρωση των άκτιστων ενεργειών του Θεού στον κόσμο. Κατά τον απόστολο Παύλο: «Πίστει νοούμενν κατηρτίσθαι τους αιώνας ρήματι Θεού, εις το μη εκ φαινομένων τα βλεπόμενα γεγονέναι» (Εβρ.11,3), Διότι είναι «μεγάλα τα της πίστεως κατορθώματα» και «όπου Θεός δε βούλεται, νικάται φύσεως τάξις»! Όμως συνέβη το εξής παράδοξο γεγονός. Ο θηριώδης βασιλιάς Τιριδάτης είχε παραφρονήσει και έτρεχε στα βουνά και τα όρη κάνοντας παρέα με τους χοίρους, βόσκοντας χόρτα όπως τα ζώα και τρώγοντας συχνά τις σάρκες του κορμιού του. Οι συγγενείς του παλατιανοί βρισκόταν σε απόγνωση για την τραγική κατάσταση του ηγεμόνα. Κάποιο βράδυ έγινε το θαύμα. Η αδελφή του Τιριδάτη Κουσαροδούκτα είδε ένα παράξενο όνειρο και άκουσε μια υπερκόσμια φωνή, η οποία την πληροφορούσε πως «όσο καιρό θα βρίσκεται στο λάκκο ο Γρηγόριος και δεν τον βγάζετε από εκεί, δεν πρόκειται να βρει γιατρειά ο αδελφός σου»! Το παράξενο όνειρο συντάραξε την πριγκίπισσα, η οποία το διηγήθηκε στους αξιωματούχους του ανακτόρου. Εκείνοι δεν ήξεραν για κανέναν Γρηγόριο, ο οποίος βρίσκεται σε λάκκο, διότι η υπόθεση αυτή είχε ξεχασθεί. Όμως κάποιος γέρος θυμήθηκε το γεγονός και τους οδήγησε στον τόπο, όπου κείτονταν ο αθλητής του Χριστού. Εκεί πράγματι οι άρχοντες βρήκαν τον Γρηγόριο απόλυτα υγιή και τα θηρία και ερπετά να τον προσκυνούν! Τον έβγαλαν από το λάκκο και τον οδήγησαν στο παλάτι, στο βασιλικό διαμέρισμα του άρρωστου Τιριδάτη. Ο Γρηγόριος αφού προσευχήθηκε, τον σταύρωσε και ο βασιλιάς έγινε αμέσως καλά! Τότε ο Τιριδάτης κράτησε κοντά του τον Γρηγόριο, για να τον κατηχήσει στην πίστη του Χριστού. Αφού περατώθηκε η κατήχηση, ο Γρηγόριος τον βάπτισε. Ο πρώην διώκτης βασιλιάς έγινε ένθερμος Χριστιανός και προστάτης της Εκκλησίας και των Χριστιανών. Πρότεινε δε στον Γρηγόριο να χειροτονηθεί Επίσκοπος της Μεγάλης Αρμενίας. Εκείνος δέχτηκε και από τότε άνοιξε μια νέα σελίδα για τον Αρμενικό λαό.
Ο άγιος Γρηγόριος διακρινόταν για τις αρετές του, την ακλόνητη πίστη του στο Θεό και την ιεραποστολική του θέρμη. Κήρυττε και θαυματουργούσε, ως τεκμήριο της αληθινής πίστης που δίδασκε στους συμπατριώτες του. Οργάνωσε πολυπληθείς ιεραποστολές σε όλη τη χώρα, ώστε σε μικρό χρονικό διάστημα να μεταστραφούν στο Χριστιανισμό η μεγάλη πλειοψηφία του Αρμενικού λαού. Ο άγιος Γρηγόριος ανήκει στους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας. Για τους Αρμενίους θεωρείται ο φωτιστής τους και γι’ αυτό τον αποκαλούν Αουσάβοριτς, δηλαδή φωτιστή, διότι αυτός τους έβγαλε από τα σκοτάδια της ειδωλολατρίας και τους οδήγησε στο Φως το αληθινό, τον Ήλιο της Δικαιοσύνης, το Λυτρωτή του κόσμου, τον Ιησού Χριστό. Υπήρξε λοιπόν ο ουσιαστικός ιδρυτής της Αρμενικής Εκκλησίας και ο μεγάλος φωτιστής του Αρμενικού λαού και γι’ αυτό τιμάται υπερβαλλόντως από τους Αρμενίους. Το ιεραποστολικό του ενδιαφέρον εκτάθηκε και σε άλλες όμορες χώρες του Καυκάσου. Όπως αναφέρει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ο άγιος Γρηγόριος βάπτισε στον Ευφράτη ποταμό πάνω από τέσσερα εκατομμύρια Αρμενίους, Ασσυρίους και Πέρσες. Μαζί τους τον Τιριδάτη. Έχτισε τρεις περίλαμπρους ναούς προς τιμή της αγίας Μάρτυρος Γαϊανής και των συν αυτής αγίων Παρθένων. Όταν ολοκλήρωσε το τιτάνιο ιεραποστολικό του έργο, θέλησε να αποσυρθεί στην έρημο για να αφιερώσει χρόνο για την δική του τελείωση. Πριν αναχωρήσει χειροτόνησε τρεις Επισκόπους, να συνεχίσουν τον έργο του, τον Ολβιανό, τον Ευθάλιο και τον Βάσσο. Συνολικά χειροτόνησε, στις περιοχές που εκχριστιάνισε, περισσότερους από τετρακόσιους Επισκόπους.
Κοιμήθηκε ειρηνικά στις 30 Σεπτεμβρίου του 325. Την ημέρα αυτή τιμάται η μνήμη του. Ατυχώς όμως η Αρμενική Εκκλησία, «η άμπελος ην εφύτευσεν» ο άγιος Γρηγόριος, παρέκλινε από την Ορθόδοξη πίστη τον 5 ο αιώνα, απέρριψε τις αποφάσεις της Αγίας Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου (451) και συντάχτηκε με τους αιρετικούς Μονοφυσίτες, ακολουθώντας έναν μετριοπαθή Μονοφυσιτισμό, τον οποίο ακολουθεί μέχρι σήμερα. Ευχή μας είναι, ο αδελφός μας μαρτυρικός Αρμενικός λαός, ο οποίος βίωσε, στο διάβα της ιστορίας του, απίστευτες διώξεις και μαρτύρια, να βρει ξανά την αληθινή πίστη και να ενταχθεί στους κόλπους της Μίας, Αγίας, καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, στην Ορθοδοξία μας, την αληθινή Εκκλησία του Χριστού.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως
Θείας πίστεως, τῇ γεωργίᾳ, ἐνεούργησας, βροτῶν καρδίας, κατασπείρας τὴν τοῦ Λόγου ἐπίγνωσιν· καὶ λαμπρυνθεὶς μαρτυρίου τοῖς στίγμασιν, ἱεραρχίᾳ Γρηγόριε ἔφανας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸνΘεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Μεγαλυνάριον
Γρήγορος τοῖς τρόποις ἀναδειχθείς, πρός θεογνωσίας διεγείρεις τόν φωτισμόν, τούς τῇ δυσσεβείᾳ ὑπνώττοντας ἀθλίως, Γρηγόριε παμμάκαρ ἀξιοθαύμαστε.