Γράφει ὁ Πρεσβύτερος π. Γεράσιμος Βουρνᾶς
Σέ αὐτή τή ζωή ὑπάρχουν δύο δρόμοι, μεταξύ τῶν ὁποίων ἔχουμε νά ἐπιλέξουμε. Ἀπό τήν μιά πλευρά ἡ Ἐκκλησία μας, πού δέν κοροϊδεύει τούς ἀνθρώπους, καί πού μᾶς λέει πώς, ἄν θέλουμε νά γίνουμε μαθητές τοῦ Χριστοῦ καί νά ἀποκτήσουμε τήν στάση ζωῆς Του, θά πρέπει νά βαδίσουμε τήν «στενή καί τεθλιμμένην» ὁδό, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ στήν τελεία Χαρά καί σχέση μέ Ἐκεῖνον. Ἀπό τήν ἄλλη, ὁ κόσμος ὑπόσχεται μιά ζωή ἄνετη, πού ἐν τέλει ὅμως ὁδηγεῖ ἀναπόφευκτα στήν θλίψη καί στήν κατάθλιψη.
Δυστυχῶς, μιά μεγάλη κατηγορία ἀνθρώπων, προσπαθεῖ νά συνδυάσει αὐτούς τούς δύο δρόμους. Οὐσιαστικά αὐταπατᾶται ὅτι μπορεῖ νά ζεῖ μέν μέ χριστιανικό ἔνδυμα, ἀλλά μέ κοσμικό τρόπο. Οἱ περισσότεροι ἀπό ὅσους αὐτοαποκαλοῦνται Χριστιανοί, προσέρχονται στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, γιατί ἐκεῖ νομίζουν ὅτι θά βροῦν χρήσιμες κατά κόσμον γνωριμίες καί θά ἔχουν τήν εὐκαιρία νά συνεχίζουν νά κάνουν ὅ,τι ἔκαναν καί ὡς κοσμικοί, κουτσομπολεύοντας, κατακρίνοντας, σχηματίζοντας ἰδιαίτερες κλίκες, ἤ ἀκόμη καί τολμῶντας ἀνερυθρίαστα νά πιστεύουν ὅτι τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ χρειάζεται διορθώσεις καί… ἐκσυγχρονισμό. Οἱ περισσότεροι ἔχουν μετατρέψει τούς Ναούς τοῦ Θεοῦ σέ κοσμικά σαλόνια! Κάθε Κυριακή ἀποτελεῖ μιά εὐκαιρία, ὄχι γιά νά ἔλθουν πιό κοντά στόν Χριστό καί στό ἦθος Του, ἀλλά γιά ξεγνοιασιά καί ἀλλοφροσύνη! Ἐνῷ θά περίμενε κανείς οἱ Χριστιανοί νά εἶναι πιό μετρημένοι, πιό συνετοί καί πιό ἥμεροι ἄνθρωποι, αὐτό πού ἀντιμετωπίζει, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, εἶναι ἄγρια θηρία ἕτοιμα νά κατασπαράξουν ὁ ἕνας τόν ἄλλον. Ἄραγε, ποιά ἡ διαφορά ἀπό τούς χειρότερους κοσμικούς; Καμία, ἐκτός ἀπό τό θρησκευτικό λεξιλόγιο πού συνήθως χρησιμοποιεῖται, γιά νά προσδοθεῖ κῦρος στά ἀσεβῆ ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων ἔργα!
Θά πρέπει ἐπί τέλους νά ξεκαθαρίσουμε τό τί σημαίνει νά εἶναι κανείς Χριστιανός. Χριστιανός θά πεῖ νά θέλω νὰ γίνω Ἀπόστολος Παῦλος – νά ζῶ δηλαδή «οὐκέτι ἐγώ», ἀλλά νά ζεῖ «ἐν ἐμοί Χριστός». Κι ἄν βλέπω ὅτι δέν μπορῶ, νά κάθομαι καί νά κλαίω ἀντί νά παριστάνω τόν πνευματικό ἄνθρωπο! Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐπέλεξε τόν Χριστό καί τήν ζωή Του. Δέν Τόν ἔκανε ἁπλῶς Δάσκαλό Του, ἀλλά ἑαυτό του. Κι ὅταν γίνεται κανείς Χριστός, δέν καλοπερνᾶ, ὅπως ἐμεῖς, ἀλλά ἡ ζωή του ἀποτελεῖ μιά μοναδική καί ἀνεπανάληπτη ἐπανάληψη τοῦ Εὐαγγελίου. Γι’ αὐτό καί σέ ὅλη του τήν ἐν Χριστῷ ζωὴ πάσχει, ὅπως ὁ ἅγιος Παῦλος. Τήν ὥρα πού ὁ διάβολος ὑπόσχεται φαινομενικές χαρές, οἱ ὁποῖες ἐν τέλει ἀποδεικνύονται θλιβερές, ὁ Χριστός ἐπιτρέπει προσωρινές θλίψεις, γιά νά τίς ἀντικαταστήσει γρήγορα σέ βαθύτερες καί οὐσιαστικές χαρές πού ἐπεκτείνονται μέχρι τήν αἰωνιότητα.
Ὅταν ἕνας ἄνθρωπος ἐπιλέξει μέ ὅλο του τό εἶναι τόν Χριστό καί τόν τρόπο ζωῆς Του, τότε ξεσποῦν ἐπάνω του θύελλες. Πίσω ἀπό τίς θύελλες κρύβεται ὁ διάβολος καί οἱ συνεργοί του. Ὡστόσο, ἡ Ἐκκλησία ἔχει τόν τρόπο Της νά τόν καθυποτάσσει καί νά τόν κάνει νά φαίνεται αὐτό πού πραγματικά εἶναι: ἕνα μυρμήγκι! Γράφει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος ὅτι «οὕτως ὁ διάβολος βάλλεται, πασχόντων ἡμῶν κακῶς».[1] Ἔτσι κατατροπώνεται ὁ διάβολος καί οἱ παγίδες του, ὅταν ἐμεῖς πάσχουμε. Τότε ἀπολαμβάνουμε τῆς μεγαλύτερης βοηθείας, ὅταν τήν ἔχουμε περισσότερο ἀνάγκη. Τότε εἶναι ὁ Θεός μαζί μας καί ὁ Χριστός γίνεται ἑαυτός μας, ὅταν θλιβόμαστε, ὄχι γιά τήν κακή μας οἰκονομική κατάσταση, ἀλλά διότι δέν μᾶς ἀφήνουν νά λατρεύουμε τόν Θεό μας καί νά ζοῦμε, ὅπως Ἐκεῖνος θέλει. Αὐτό συνέβη καί μέ τόν ἅγιο Ἀπόστολο Παῦλο καί γι’ αὐτό ὅσο μεγαλύτερους κινδύνους τοῦ προκαλοῦσε ὁ διάβολος, τόσο μεγαλύτερη ἦταν καί ἡ ἧττα πού ὑφίστατο ἀπό τόν Ἀπόστολο κάθε φορά.
«Οὐδέ γάρ ἕν εἶδος κατεσκεύαζε πειρασμῶν, ἀλλά ποικίλλον καί διάφορον». Ἐπετίθετο ὁ διάβολος στόν ἅγιο Παῦλο μέ πολλά καί διαφορετικά μεταξύ τους εἴδη πειρασμῶν. Ἄλλα εἴδη πειρασμῶν ἐμπεριεῖχαν τόν πόνο, ἄλλα τήν ἀθυμία, ἄλλα φόβο, ἄλλα ὀδύνη, ἄλλα φροντίδα, ἄλλα αἰσχύνη, ἐνῷ κάποια εἴδη πειρασμοῦ ἐμπεριεῖχαν ὅλα τά παραπάνω μαζί. Ἐκεῖνος ὅμως «ἐν πᾶσιν ἐκράτει» καί ὅπως ἀκριβῶς ἕνας στρατιώτης πού μόνος ἔχει στραμμένη ἐναντίον του ὅλη τήν οἰκουμένη χωρίς νά παθαίνει κανένα κακό, ἔτσι καί ὁ Ἀπόστολος μόνος μεταξύ βαρβάρων, ἄν καί ἀπροστάτευτος φαινομενικά, παρέμεινε ἀλώβητος.
«Καὶ ὥσπερ τις σπινθήρ εἰς καλάμην καί χόρτον ἐμπίπτων, πρός τήν ἑαυτοῦ φύσιν μετατίθησι τά καιόμενα˙ οὕτω καί οὗτος ἅπασιν ἐπιών, πάντας μεθίστα πρός τήν ἀλήθειαν, χειμάρρου δίκην πάντα ἐπιών, καί ἀνατρέπων τά κωλύματα».[3] Σάν ἕνας ἄλλος σπινθήρ πού πέφτει στά χόρτα, καίει τά πάντα καί τά κάνει ὅμοια του, δηλαδή πῦρ, ἔτσι καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μετέστρεψε ὅλη τήν Οἰκουμένη πρός τήν Ἀλήθεια!
Τελικά τί θά προτιμήσουμε; Τήν ἐν Χριστῷ ζωὴ μέ τίς πρόσκαιρες θλίψεις καί τήν αἰώνια Χαρά, ἤ τήν ζωή πού μᾶς προσφέρει ὁ διάβολος, μέ τίς κεκαλυμμένες θλίψεις καί τόν αἰώνιο μαρασμό;
Εἶναι ἁπλᾶ μαθηματικά: «Ὅταν οὖν καί τοῦτον καί ἐκεῖνον μετιόντας τόν βίον ἀνάγκη θλίβεσθαι, διά τί μή τοῦτον αἰρούμεθα τόν μετά θλίψεως μυρίους φέροντα στεφάνους;». Δηλαδή, ἀφοῦ ὅποιον καί ἀπό τούς δύο τρόπους ζωῆς κι ἄν ἐπιλέξουμε, εἴτε τόν ἐν Χριστῷ, εἴτε τόν ἐν τῷ διαβόλῳ, οἱ θλίψεις εἶναι ἀναπόφευκτες, γιατί νά μή ἐπιλέξουμε ἐκεῖνον πού στό τέλος μᾶς χαρίζει «μυρίους στεφάνους;».
Αὐτά ὅλα, ἄν καί δέν τά ἔχουμε πλήρως συνειδητοποιήσει ἀκόμη, παρά ταῦτα τά εἴδαμε στούς ἁγίους Πατέρας μας καί στίς ἁγίες Μητέρες μας, ἀπ’ ἀρχῆς ἕως τῶν ἡμερῶν μας. Ὅλοι οἱ ἅγιοι Πατέρες μας ἐδιώκοντο πολυτρόπως καί ὁ καθένας ἀπό αὐτούς ὑπέστη τό δικό του μαρτύριο ἀπό τούς ἀνθρώπους. Οἱ ἅγιοι Πατέρες μας δέχονταν ὅλες τίς θύελλες τῆς ἐποχῆς τους ἐπάνω τους, ἀλλά αὐτό ποτέ δέν εἴδαμε νά τούς καταβάλει. Ὅσο μᾶς ἐπέτρεπαν οἱ δυνάμεις μας, βλέπαμε νά περιβάλει τήν ζωή καί τά ἔργα τους ἡ Εὐλογία τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία μετέδιδαν καί σέ ἐμᾶς καί τήν νιώθαμε ὡς Χαρά στίς ζωές μας. Αὐτός εἶναι ὁ – φαινομενικά – παράδοξος τρόπος ζωῆς τοῦ ὄντως Χριστιανοῦ: μέσα ἀπό τίς θλίψεις, ὁ Θεός τοῦ χαρίζει τήν ἀστείρευτη Χαρά καί τήν ὄντως Ζωή.
Δι’ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων καί Μητέρων ἡμῶν, ἡ ἐπιλογή τοῦ δρόμου στή ζωή μας θά πρέπει νά εἶναι αὐτονόητη!
Σημειώσεις:
[1] Ἁγ. Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Εἰς τήν πρός Κορινθίους, PG 61, 573. [2] Ὅ.π., PG 61, 573. [3] Ὅ.π., PG 61, 580.