Δεκαετίες δοκιμών με mrna εμβόλια κατά του καρκίνου δεν είχαν αποδώσει αποτελέσματα, τουλάχιστον τα αναμενόμενα. Οι προσπάθειες είχαν επικεντρωθεί στη στόχευση εξατομικευμένων πρωτεϊνών της κακοήθειας. Στην εκπαίδευση του ανοσοποιητικού να χτυπήσει συγκεκριμένες πρωτείνες του καρκίνου.
Στη διάρκεια των ερευνών , μια τυχαία παρατήρηση έδειξε ότι κάποια mrna εμβόλια που δεν είχαν αντιγόνα σχετικά με τον καρκίνο είχάν αποτελέσματα σε προκαταρκτικά ερευνητικά στάδια. Η πανδημία που ακολούθησε έδωσε σε κάποιους τη δυνατότητα να διερευνήσουν την παρατήρηση αυτή.
Σε αναδρομική μελέτη 1.000 ασθενών με προχωρημένο καρκίνο πνεύμονος ή δέρματος (μελάνωμα) παρατηρήθηκε ότι ασθενείς που έλαβαν mrna εμβόλιο κορωνοϊού εντός 100 ημερών από την έναρξη θεραπείας με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσιακού συστήματος, είχαν μακρότερη επιβίωση (σχεδόν διπλάσια) από ότι ασθενείς που δεν εμβολιάσθηκαν. (Nature 2025;doi:10.1038/s41586-025-09655-y.).
Βέβαια τα αποτελέσματα αυτά πρέπει να επιβεβαιωθούν και οι ερευνητές σχεδιάζουν νέα μελέτη φάσης 3.
Ωστόσο, η ανακάλυψη ότι η ύπαρξη εμβολίων mrna που είναι ευρέως διαθέσιμα και τα οποία δεν έχουν σχέση με καρκινικά αντιγόνα, αλλά μπορούν να εξασκήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα στο να περιορίσει τον καρκίνο, αλλάζει τελείως το παιχνίδι. Θα μπορούσε να θεωρηθεί μάλιστα κάτι το επαναστατικό.
Η πανδημία λοιπόν έδωσε την ευκαιρία να προ χωρήσει ο έλεγχος της υπόθεσης αν ένα mrna εμβόλιο που στοχεύει μη κακοήθεις πρωτείνες μπορεί στην πράξη να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα και έτσι να καταπολεμηθεί έστω και κατά ένα μέρος ο καρκίνος.
Όποιος γνωρίζει τι εστί καρκίνος καταλαβαίνει πόσο πολύτιμη είναι και η παραμικρή ακόμη βοήθεια. Το άμεσο μέλλον θα δείξει το αληθές ή όχι των προσδοκιών.
Μήπως τα παραπάνω σημαίνουν ότι θα πρέπει να δούμε με άλλο μάτι τα mrna εμβόλια; Χωρίς να παραγνωρίζουμε τα μειονεκτήματα τους στο θέμα των ανεπιθυμήτων ενεργειών, μήπως να δούμε το τυχόν όφελος σε άλλους τομείς; Μήπως θα πρέπει να περιμένουμε εκπλήξεις από την ιατρική έρευνα; Δεν μπορώ να απαντήσω. Αναμονή.
Ι. Καβαλιώτης – Παιδίατρος – Λοιμωξιολόγος, τέως Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής Νοσοκομείου Λοιμωδών Θεσσαλονίκης